Naar de tentoonstelling ‘Good Mom / Bad Mom’ in het Centraal Museum hier te Utrecht. Het thema is moederschap en dan breder dan Madonna-met-kind. Moederschap is in de kunsten heel lang een soort taboe geweest, evenals kunstenaars die (ook) moeder waren. De tentoonstelling is er al een tijdje, maar eerlijk gezegd zeg ik een beetje tegenop, omdat het moederschap zo’n centraal thema in de maatschappij is en ik geen moeder ben. Zal ik het confronterend vinden? Dan loop ik daar tussen allemaal moeders die intense herkenning ervaren aan zwangerschap, geboorte, de baby’s, de opgroeiende peuters, het slaapgebrek, de moedermelk, de chaos, de stemmingswisselingen. Want alleen een roze wolk is het moederschap zeker niet. Als je als curator gaat zoeken naar werken over het moederschap dan levert dat vast heftige schilderijen op. Zo had ik er van tevoren wat ja-marend over nagedacht.
Het is allemaal waar. Maar het is ook een erg mooie tentoonstelling. Over vele aspecten van het moederschap. De lichamelijkheid, de kwetsbaarheid, zowel bij moeder als kind. Er was ook veel bekends bij zoals foto’s van Rineke Dijkstra van net bevallen moeders met hun pasgeboren baby op de arm in een kale ziekenhuisgang. Verband en bloed. Schilderijen van Marlene Dumas van meisjesbaby’s die met wijde beentjes liggen waardoor je ze recht in hun geslacht kijkt. De onschuld. Het gevaar.
Mooi ook vind ik een serie kleine schilderijen van de Britse Caroline Walker van de medische klinische omgeving in het ziekenhuis waar veel moeders hun baby ter wereld brengen, tussen de medische apparatuur, tevens een eerbewijs aan het medisch personeel.
En natuurlijk zijn er prachtige werken van Charley Toorop. Twee groepsportretten van een vrouw met haar drie kinderen. Een schilderij is een portret in opdracht, daar staat de moeder áchter de kinderen. Een portret is een zelfportret met haar eigen drie kinderen, daar staat móeder voorop.
Voor de serie van genoemde Caroline Walker staan drie al wat oudere heren te delibereren over hun consultancy-praktijken. Misschien zijn ze hier op uitje met hun vrouwen. Ze gaan niet eens een beetje aan de kant als ik die werken wil bekijken. ‘U bent wel erg geboeid hė’, zeg ik. Jazeker, antwoorden ze, ‘het is heel interessant’ en gaan gewoon weer verder met hun consultancypraat.