Oude vrouwen

In Trouw ook een interessant interview met de Joegoslavische schrijfster Dubravka Ugrešic. Bijzonder trouwens dat ze zich nog steeds Joegoslavisch noemt, terwijl dat concept toch jaren geleden de Balkan uit geknuppeld is. Ze woont al lang Nederland. Ik heb meerdere boeken van haar gelezen, maar vooral ten tijde en over van de Balkan-oorlog in de jaren negentig. Ze heeft nu een nieuwe roman geschreven genaamd Baba Jaga en die gaat over oude vrouwen. Baba Jaga is een karakter uit een Russisch sprookje, maar de sprookjeswereld kent veel nare oude vrouwen, zoals vrouw Holle.

'Oude mensen over de hele wereld leven onder de meest verschrikkelijke omstandigheden', betoogt zij. En  vooral oude vróuwen roepen afstand en weerstand op. Ugrešic verklaart dat als volgt: 'Oude vrouwen roepen angst op, omdat ze zielig zijn. Oude vrouwen houden ons een spiegel voor en wat we zien staat ons allerminst aan. Iedereen wil immers zo lang mogelijk leven, maar niemand wil op zo'n oude vrouw gaan lijken. Toch zul je ooit net zo zwak en lelijk zijn.'

'Wij hebben geen idee wat de realiteit is voor oude vrouwen over de hele wereld. Zeker nu de crisis is losgebarsten leven veel vrouwen in slechte omstandigheden. Ze kunnen van hun AOW geen verzorgingshuis betalen. Hun kinderen kunnen niet voor hen zorgen. Zelfmoord is soms de enige oplossing. In Nederland valt het mee, maar deze welvaart bestaat slechts op een heel klein stukje van de aarde. Op de Balkan en in Griekenland, waar de crisis in alle hevigheid wordt, hebben ouderen het heel, heel slecht. Niemand praat daarover. Maar de werkelijkheid is dat oud worden een straf kan zijn', aldus Ugrešic.

Ik woon de H. Mis bij in de Augustinuskerk aan de Oudgracht, waar veel oude vrouwen in de banken zitten. Er wordt vaak gezegd, dat de kerk niets meer voorstelt, en dat er alleen nog maar oude vrouwen zitten. Alsof dat eigenlijk geen volwaardige mensen zijn.