O Susanna!

Naar in de beeldentuin bij het labyrint te Hoofddorp. Ik was daar voirg jaar september, daags na Mutti's begrafenis, erg onder de indruk.

Er staan allemaal beelden die bijbelse taferelen uitbeelden. Dit beeld doet me op de een of andere manier denken aan De Denker van Rodin. Een vrouwelijke denker. Bij het beeld staat de tekst 'Susanna en de lelies (Daniel 13)'. 

Ik ken geen Susanna. Het verhaal stamt uit een 'apocrief' derde aanhangsel aan het boek van de profeet Daniël. De 'Toevoegingen' op Daniël zijn teksten die wel in de Griekse versie van het boek Daniël staan, maar niet in de Hebreeuws/Aramese grondtekst. Ze maken deel uit van de rooms-katholieke Bijbel, maar niet van de protestantse canon. Vandaar. Apocriefen heb ik nooit geleerd.

Susanna was een mooie, godvrezende vrouw. Op een warme dag baadde zij zich in een afgesloten tuin, in de veronderstelling dat niemand haar daar kon zien. Twee rechters ('oudsten'), die als 'wetteloos' worden omschreven, hadden zich echter in de tuin verscholen, ziek van verlangen naar de mooie Susanna. Nadat zij haar begluurd hadden, deden zij haar oneerbare voorstellen. Als Susanna zou weigeren, zouden zij haar aanklagen en veroordelen wegens overspel, waar volgens de Thora de doodstraf op stond. Susanna weigerde op hun avances in te gaan.

De volgende dag klaagden de rechters Susanna inderdaad aan en zij werd ter dood veroordeeld. Daniël, een jongeman nog, was echter in het publiek aanwezig en riep luid dat hij zich distantieerde van het oordeel. Toen hem gevraagd werd zijn standpunt toe te lichten, ondervroeg hij de twee rechters onafhankelijk van elkaar, waarbij hij vroeg onder welke boom het overspel plaatsvond. Ze gaven een verschillend antwoord, waaruit bleek dat Susanna onschuldig is. De rechters kregen de doodstraf, die zij Susanna hadden toebedacht.

Het verhaal is veelvuldig uitgebeeld in de beeldende kunst, onder meer door Van Dijck, Tintoretto en Rembrandt. Voor veel schilders was 'Susanna' een geliefd thema omdat het ze een legitieme mogelijkheid bood een naakt vrouwenlichaam uit te beelden.