Buiten

Ter redactie komt de nieuwe Adriaan van Dis: In het buitengebied. Een roman-in-verhalen over alleen wonen. Ik zit het alleen-thuis te lezen, afwisselend op de bank of in de tuin. De tuin àchter is een soort kloostertuin, omsloten, een binnenwereld; de 'balkontuin-vóór geeft zicht op de wereld buiten met buren die in en uit de auto stappen, hun boodschappen laten bezorgen, hun heg knippen of de vuilnis wegbrengen. Dat is anders alleen dan alleen als zeventigjarige alleen in het 'buitengebied'.

Fascinerende verhalen, vind ik. Hoe men zich door die alleenheid - een keuze, of het-is-zoals-het-is - heen vecht. Van Dis' hoofdpersonen doen dat bijvoorbeeld met een Japanse   vrouwelijke robot, een wonderlijke buurjongen uit een beetje een asociaal milieu, een 90-jarige oude vriendin die plots komt logeren. Fictie - factie. 

Op zoek naar een interview met Van Dis over het verhaal-achter-het-verhaal is er nog niet zo veel, want het boek is net uit. Wel stuit ik op DWDD van vandaag, waar presentator Matthijs van Nieuwkerk en side-kick van de dag Paul de Leeuw met Van Dis een gesprek proberen. Wat helemaal niet lukt. Dat zijn ook twee van die personages die óverlopen van de drukte. Die kunnen alleen maar vragen: hoe is het om zo eenzaam te zijn. Ben je depressif? Gebruik je pillen? Ben je in therapie? Van Dis probeert uit te leggen dat alleen leven voor hem een keuze is, voor hem als persoon en als schrijver, maar dat dat niet altijd makkelijk is, zeker niet in sombere tijden. Dat hij liever over sombetrheid spreekt dan over depressie. En dat hij dat voor een literair werk gethematiseerd heeft. Dat hij en de ik -in-het-boek niet een-op-een samenvallen. Maar het lukt hem niet om het gesprek over het boek te krijgen. 

(Drie dagen later:) Toen ik dit schreef had ik het boek driekwart gelezen. Inmiddels heb ik het uit en heb ik ook diverse interviews gelezen. Ja het is autobiografisch en het gaat over de doodswens - en de levenslust - die een mens kan bevangen. Ik vind het desondanks niet een somber boek. Mooi eerlijk vind ik het.