Zeiseman

Het regent nog steeds. Zachtjes maar gestaag de hele nacht en de hele dag. Peeq en Joost hebben in deze situatie (nat en zand) hun tent opgebroken op bewonderenswaardig kalme wijze. Wij gaan maar lezen. Mijn eerste boek is ‘Zeiseman’ van Martha Heesen (1948). Ik ken haar niet, zij is een veel bekroond kinderboekenschrijver. Dit is haar eerste volwassenroman. Ze is dus al zeventig. Het is heel experimenteel, een literair genre dat ik vooral ken uit de jaren zeventig en tachtig. Je moet het niet willen snappen maar gewoon binnen laten komen. Het spreekt me meer aan dan een crimi. Alle Zweedse boeken die ik gedownload heb zijn crimi’s. Wéér een lijk. Heb ik geen zin in. 

Dit boek gaat over een hele oude man die zijn vrouw en zoons overleefd heeft en op een bankje voor zijn huis de tijd laat verglijden. Flarden van zijn jeugd vliegen voorbij. Eerste Wereldoorlog, tweewereldoorlog. Zijn ontoegankelijke ouders, zijn vader baas van een scheepswerf, zijn bozige moeder die boos op een kamer zit, de huishoudster Johanna, de oudere broers en zusters. Hij wordt verzorgd door dikke schoondochters en af en toe komen er achterkleinkinderen langs die hij niet herkent. Liever verdwijnt hij in zijn vaak wat vage herinneringen. Hij was een angstig kind dat zich bijna nergens veilig voelde. Maar wel bij Johanna de huishoudster en bij Matthias, die uit een gereformeerde bond-milieu komt.  

Het is niet gemakkelijk lezen, want waar refereert hij precies aan, maar de vage noties geven toch een inkijk in dat leven dat bijna voor bij is en in vergetelheid zal verdwijnen, zoals het lot van ons allen zal zijn, tenzij er een vuistdikke Biografie over je geschreven wordt. Het is bijzonder en mooi. Kan ik aanbevelen.