Parelhoenders

Tijd voor een tekening. Inspiratie: de parelhoenders uit Heeg. Ze bewegen constant en groupe. Daar waren het er acht, maar dat leek me wat al te veel werk. Als je parelhoenders op afbeeldingen googelt dan blijken die diertjes een veelgebruikt thema voor schilderijen en beeldhouwwerkjes. En recepten.

Cold War

Van verschillende kanten hebben Will en ik gehoord dat Cold War dé film van 2018 is. Ik kan naar het Louis Hartlooper Complex hier in Utrecht, maar liever ga ik gezellig met Will. De jaren dat ik in de Jordaan woonde gingen we heel vaak samen naar de film, toen in Cinecenter bij het Leidseplein. En daarna wijntjes drinken bij Eijlders. Those were the days, my friend...

Nu gaan we naar Rialto aan de Ceintuurbaan. Dat is redelijk in de buurt van het Amstel Station. De film is over een liefdesgeschiedenis tussen twee musici in Polen begin jaren vijftig: de componist Wiktor en zangeres Zula die elkaar in het communistische naoorlogse Polen ontmoeten. Ze werken samen, inspireren en irriteren elkaar, hebben elkaar lief, verlaten elkaar, vinden elkaar terug en laten elkaar  weer in de steek, en dit alles dwars door het Europa van de Koude Oorlog, in Warschau en Berlijn, Split en Parijs. De film is op het Filmfestival Cannes met een Gouden Palm voor Beste Regie onderscheiden, en  genomineerd voor vijf European Film Awards.

Het verhaal is deels geïnspireerd op dat van de ouders van regisseur Pawel Pawlikowski. Die waren danseres en legerarts, en hadden ook zo’n ‘niet met en niet zonder elkaar’-huwelijk. Vele liefdes en huwelijken later stierven zij samen, vlak voor de val van de Berlijnse Muur. Pawlikowski’s vader was net als Wiktor een charmante, maar ook beklagenswaardige man. Niet vrij in Polen en niet gelukkig in Duitsland, waar hij zich na zijn vertrek uit Polen in 1969 vestigde: 'De eerste keer dat ik mijn vader zag in het Westen was hij een andere man. Een bange man. Hij zag op tegen de simpelste dingen. Hij kon nog niet eens naar de bank gaan om een rekening te openen. Maar nu begrijp ik dat wel. Je verandert zodra je in een land komt waar je de taal niet spreekt. Sommige mensen bloeien op. Anderen verwelken.'

We vinden het echt een hele mooie goeie film, álles klopt, maar het maisje Zula (gespeeld door Joanna Kulig) vinden wij niet zo overtuigend als grote liefde. Ze is blond en wel mooi maar ook een beetje boertig. De mannelijke hoofdrolspeler Tomasz Kot vinden we daarentegen wel weer beeldschoon.

Thuis

Het is  de kleinste verhuizing ooit meegemaakt. Wat kleren, toiletartikelen, boeken, ansichtkaarten, schilderijtjes, plantjes, foto's, troepjes. En een klerenkast. 

Schoonmama heeft een nieuwe kamer gekregen, die iets gezelliger is dan de vorige, die toch meer als een ziekenboeg oogde. De nieuwe kamer is iets kleiner maar heeft een lagere vensterbank en ligt wel aan een tuin en aan een huiskamer waar gezamenlijk wordt gegeten. En een echter keukenblokje. Nu maar hopen dat ze gaat mengen met de medebewoonsters. 

Wederom onderweg van huis naar Vlaardingen en terug peinzen we wat over wat maakt of ze zich ergens thuis zal voelen. Je moet als hoogbejaarde de dingen ook weten te aanvaarden. Ook al valt het niet mee. Dit is nu de vijfde kamer in de vierde woon-zorginstelling in zes maanden tijd. Steeds kost het wennen en accepteren erg veel moeite. Sinds oktober heeft ze een indicatie en ze staat sindsdien op de wachtlijst voor Maassluis, waar ze haar hele leven gewoond heeft, maar daar is een lange wachtlijst. Ik denk wel eens: wat maakt het uit: Vlaardingen of Maassluis, het ligt maar 5 km van elkaar, een woon-zorginstelling is een woon-zorginstelling en er zijn geen garanties, maar toch. Maasluis zal waarschijnlijk thuis zijn.

Brainwash

Via omroep Human kom ik terecht bij een interessante zogenoemde Brainwash Talk van de filosoof Menno de Bree. Docent medische ethiek. Blijkbaar een nieuwe reeks van deze omroep. Deze Talk werd uitgezonden op 23 december tijdens het Brainwash Festival in Amsterdam.

De Bree is bijzonder prettig spreker die allemaal dingen zegt die mij treffen en waar je veel langer naar wilt luisteren dan de 20 minuten die hij hier heeft. Hij spreekt over dat we tegenwoordig ons geluk danwel succes proberen te bereiken via of de liefde of via het werk. Werk maakt wie we zijn en hoe we gezien worden. Kinderen wordt al vroeg gevraagd wat ze willen worden. En die kinderen weten dat niet. Papa, mama, ik weet niet wat ik wil worden. Kind volg je hart. Ook dat fileert hij. Alle liefde en energie in je werk stoppen is een truc van het kapitalisme om al je kracht en energie uit je te wringen.

Over werk en identiteit. Op feestjes en in andere sociale omgevingen is altijd vraag 1: ‘Wat doe jij?’ En dan bedoelen we: wat voor werk doe jij? Ik vind feestjes met veel vreemden tegenwoordig veel lastiger dan vroeger. Het is toch anders als je jezelf introduceert als Hoofdredacteur van het Vakblad dan als Op Zoek Naar Een Nieuwe Baan. Het voelt alsof je de etiquette van je eist een vreselijke bekentenis te doen tegen wildvreemden. De bekentenis van Ik Heb Geen Betaald Werk. Soms overweeg ik: zal ik gewoon liegen dat ik nog steeds doe wat ik deed? Wat maakt het die mensen uit? 

Het is wel fijn als een filosoof dat zo mooi en intelligent en welbespraakt fileert. Omdat heel veel mensen helemaal niet gelukkig zijn op hun werk omdat er zo veel van ze wordt gevraagd. Er zitten zoveel mensen met een burn out. Je werk moet je passie zijn. Je moet het zelf willen. En als het niet lukt op de een of andere manier dan is het je eigen falen. Had je maar beter aan time-management of Mindfullness moeten gaan doen. 

Hij is geestig en scherp. In oktober 2019 komt er weer een Brainwash Festival.

- Uitzending met Menno de Bree:

- Tekst over de lezing:

- Brainwash Festival 2019:

Het gedierte des velds

Wat zien we hier? Hani501 met een deel van haar gedierte: kippen, hanen, pauwen, de parelhoenders, ook wel poelepetaten genoemd. En dan hebben we het nog niet over de goudfazanten, de paarden, de ossen, de honden en de kat. Ze hebben een nieuw raam en je kunt je nu ook binnenshuis nergens meer op concentreren want buiten zie je het gedierte krioelen en vechten en zich al dan niet verzoenen. De mannetjespauw is nog heel jong en pocht met zijn verenkleed tegen een kip in plaats van tegen zijn vrouwtjes. De haan bespringt een kip: de hele ‘daad’ duurt slechts enkele seconden. De prachtige goudfazant die zelf is komen aanlopen heeft nu ook twee vrouwtjes gekregen, maar is niet zo aardig tegen ze.

Op een gegeven moment moet het gedierte allemaal in hun eigen hok op stok, en zie ze maar eens binnen te krijgen.

Foutje

Vol verwachting klopt mijn hart als het pakje drukwerk in de bus ligt. Mooi! vind  ik. 't Afsnijrandje klopt niet helemaal, maar daar dat kun je zelf thuis wat aan doen. ‘Bobby, zet je ook je naam?’ ‘Ik doe niet aan nieuwjaarskaarten’, zegt Bobby onwillig, maar ik weet hem toch over te halen. Gauw postzegels halen en adressen van oude tantes verzamelen. Ik werp nog een laatste blik en dan valt mijn oog op een fatale fout. 'De allerbeste wensen voor 2018!' in plaats van '2019!' Wat nu: negeren? Doorstrepen? In de papierbak en opnieuw beginnen?

Van oude menschen

Tweede Kerstdag halen Bobby en ik Tante Mie uit Den Haag Zuid en rijden we gedrieën naar Schoonmama in Vlaardingen. Mijn bolide is echt niet geschikt voor oude dames, veel te lage instap, maar ja ik heb geen andere, we hebben het er maar mee te doen. Tante Mie wordt op twee kussens gezet en moppert dit keer niet.

De dokter van het Vlaardingse woon-zorgcentrum heeft Schoonmama van de week medegedeeld dat er een kamer vrijkomt die wellicht wat gezelliger is dan die ze nu heeft, en wat centraler ligt. We gaan kijken, want dan moet ze deze week ja zeggen. En wellicht verhuizen. Schoonmama is wel positief en ik ook wel. Het vraagt wel veel van de flexibiliteit.

‘Wil je dat stoeltje dat je van mij zou erven nog steeds?’ vraagt Tante Mie aan Schoonmama. ‘Ik weet niet’, zegt Schoonmama, ‘waar moet-ie staan?’ ‘Nou ja’, zegt Tante Miep, ‘wie weet wie van ons het eerst zal gaan.’ 

Van oude menschen, de dingen die voorbij gaan. In de hal zit een mevrouw te legpuzzelen, Gerda. Zij had altijd een brocante-winkel in Zierikzee. Zij is de eerste ‘vriendin’ van Schoonmama daar in dat woon-zorgcentrum. Ze heeft in de 'huiskamer' een eigen kast vol legpuzzels en bordspellen, voor iedereen vrij te gebruiken, maar niemand behalve zijzelf maakt er gebruik van. 

Met zijn allen zijn wij Schoonmama al gauw veel te veel van het goede, dus na twee kopjes thee mogen we wel weer gaan. Tante Mie nemen we mee uit eten bij het Indonesisch restaurant bij Station Moerwijk. Tante Miep heeft een tópkerst - en wij dus ook.

Gelezen in 2018

Het valt me erg mee, dat ik dit jaar ruim veertig boeken gelezen heb. Soms las ik wéken geen boek. Echt minder dan vorige jaren en ook een diffuser geheel. Minder gekocht, meer van de bibliotheek geleend.

De oogst van 2018:

1. Elvis Peeters, Brood (Podium)
2. Herman Pleij, Geluk!? Van hemelse gave tot hebbeding (CPNB)
3. Jan Terlouw, Natuurlijk (CPNB)
4. Thea Beckman, Stad in de storm (Lemniscaat)
5. L.M.Almering Strik, Lodewijk Schelfman, Nederlands eerste kubist (Waanders)

6. Willem Marie Speelman, De liefde achterna. Leefregels van Franciscus (Meinema)
7. Rob van Essen, Kind van de verzorgingsstaat (Atlas Contact)
8. Valeria Luiselli, Vertel me het einde. Een essay in veertig vragen (Das Mag)
9. Griet Op de Beeck, Gezien de feiten (CPNB)
10. Otto de Kat, Freetown (Van Oorschot)

11. Ad Beenhakker, Naar Zeeland! Schilders van het Zeeuwse landschap (Den Boer, De Ruijter)
12. Emma Reyes, Het boek van Emma (Meulenhoff)
13. Margriet de Moor, Slapeloze nacht (De Bezige Bij)
14. Paolo Giordano, Het zwart en het zilver (De Bezige Bij)
15. Mingfang Wang, Tijgerkop (Paris Books)

16. Ian McEwan, Een notendop (De Harmonie)
17. Renate Dorrestein, Dagelijks werk. een schrijversleven (Podium)
18. Wim Daniëls, Gnoeg is gnoeg (Thomas Rap)
19. Karin Amatmoekrim, Het Gym (Prometheus)
20. Ad van Liempt, Aan de Maliebaan (Balans)

21. Franca Treur, Hoor nu mijn stem (Prometheus)
22. Philippe Claudel, Het kleine meisje van meneer Linh (De Bezige Bij)
23. Martha Heesen, Zeiseman (Van Oorschot)
24. Hendrik Groen, Leven en laten leven (Meulenhoff)
25. Majgull Axelsson, Ik heet geen Miriam (De Geus)

26. Öznur Karaca, Marsepeinen vingers (Polis)
27. Annejet van der Zijl en Jo Simons, De val van Annika S. (The House of Books)
28. Philippe Claudel, Tot ziens meneer Friant (De Bezige Bij)
29. Marianne Frederiksson, Inge en Mira (De Geus)
30. Margaret Mazzantini, Morgenzee (Rainbow)

31. Monika Peetz, De dinsdagvrouwen (Artemis & Co)
32. Benedict Wells, Het einde van de eenzaamheid (Meulenhoff)
33. Philippe Claudel, Alles waar ik spijt van heb (De Bezige Bij)
34. Sarah-Kate Lynch, Dolci d'Amore  (De Kern)
35. Rania Abouzeid, Geen weg terug, Leven verlies en hoop in Syrië (Nieuw Amsterdam)

36. Arjan Broers, Dwarsliggers in naam van God. Mystici van Hadewijch tot Hillesum (Ten Have / Lannoo).
37. Maite van Dijk en Joost van der Hoeven, Gauguin en Laval op Martinique (Thoth)
38. Jannetje Koelewijn, De hemel bestaat niet (Atlas Contact)
39. Henk Dicke, Otto Dicke, tekenaar 1918-1984 (WBOOKS)
40. Esther Gerritsen, De trooster (De Geus)

41. Dr. Ashok Roy, Dr. Bernd Ebert, Prof. Dr. Helen Langdon ea, Utrecht, Cavaraggio en Europa (Hirmer Verlag)
42. Claartje Kruijff, Leegte achter de dingen (Ambo Anthos)

Gelezen in 2017 Gelezen in 2016 Gelezen in 2015  Gelezen in 2014  Gelezen in 2013

Kerstdiner

Onder het digitale boeken lezen houd ik uit een ooghoek de sociale media een beetje bij. Wonderlijk hoeveel mensen halverwege de Kerst anderen vrolijke kerstdagen gaan toewensen. Op Facebook lees ik dat de altijd bezige en sociale D. deze Eerste Kerstdag alleen is en klust in haar moestuinhuisje. Ze wenst iedereen die ook alleen is een happy X-mas toe.  ‘Kom eten!’ app ik. Eerst zegt ze nee, maar als ik aandring met ‘Doe het dan voor mij!’ wordt het toch ja. Bobby kookt en de dames kletsen. En zo valt mij al met al toch een gezellige droomkerst toe.

Merry X-mas

Bij het concert gisteren in De Leeuwenbergh luisterden we naar een dwarsfluit, een viola da gamba en een sopraan. (En poëzie van/door Ingmar Heytze.) Heerlijke avond, prachtige muziek. Dus geïnspireerd door die muziek vieren we na onze kerstbruch nu kerst op de bank met sonates voor fluit en hobo van Händel, gespeeld door Frans Brüggen. Een van mijn eerste cd’s, vertelt Bobby. Het begin dus van zijn enorme verzameling van meer dan 2000 cd’s. Kaarsjes rondom. Het is allemaal heel lief en vredig.

Eerst zouden we vanmiddag nog naar de kerstuitvoering van de Schola Davidica in de Janskerk, maar even lief blijven we thuis op de bank zitten luisteren en lezen. Eindelijk raak ik een beetje los van het idee dat men alleen een zinvolle kerst heeft aan een tafel vol familie danwel vrienden. Die volle tafels zijn nogal dwingende beelden. Dit jaar dus even niet.

Ondertussen peins ik wat over het afgelopen jaar. Zal ik komende dagen weer een jaaroverzicht maken? Het jaar 2018 was zo anders dan de vorige jaren. Ik lees in het boek ‘Leegte achter de dingen’ van psychologe/theologe Claartje Kruijff, dat ik gisteren bij boekhandel-in-wijsheid De Wijze Kater zag liggen en in het kader van de bezuinigingen nu via de digitale bibliotheek heb gedownload. Het gaat over de zoektocht van de mensen naar een zinvol en vervullend leven, die de meeste mensen als heel individueel persoonlijk ervaren, maar die bijna iedereen beleeft. Ooit was deze Claartje consultant te London, nu is ze voorganger in de Amsterdamse Dominicuskerk. Met teksten over gedachten en gesprekken over het leven zo te beleven dat het zinvol voelt. Niet achter je zelf en waanideeën over ‘succes’ aanhollen. Dankbaar zijn, je ego loslaten en open staan. Het lijkt een mooi boek.

Te paard

Bobby moet almaar werken, dus onze traditie van de kerstdinertjes loopt dit jaar een beetje in het honderd. Vanavond heeft hij een kerst-muziekavond op de zaak. Dat wordt een latertje. Ik wil er wel naar toe, maar niet alleen. Ik vraag wat rond, maar iedereen heeft al wat. De aanhouder wint, en zo komt uiteindelijk de kunstenares uit de buurt bij wie ik wel eens muziekavondjes bijwoon bij mij op kerstetentje. Heel leuk onverwacht en gezellig. En dan samen naar de stad naar het concert.

Vooraf ben ik bij De Wijze Kater omdat ik wat edelsteen behoef. Ze verkopen er ook talismannen met dierensymbolen en zonder er diep over na te denken koop ik deze voor mijn gast. 'Huh? Paard?' zegt ze. Ze was zeker geen paardenmeisje. Dat moet ik maar eens uitleggen.

Het paard koos ik, zeg ik, omdat ik het associeerde met haar november-aflevering van haar Poskunst. Kunst over de post.  Een blonde vrouw te paard die ze vleugels wilde geven. Bij de verkooptekst van de talismannen stond: ‘het symbool paard staat voor vriendschap en uithoudingsvermogen.’ Het paard als metgezel, samen met wie een mens verder komt dan alleen. Van wie je nieuwe dingen leert. Metgezel vindt ze mooi. Dat we een beetje metgezellen zijn.

Sweet Robin

Waarom er zo vaak roodborsten op kerstkaarten staan? Over dit prangende vraagstuk had onlangs de Vogelbescherming een bericht. 'Waarom geen goudvink, of een grote bonte specht, om maar wat te noemen?"

Volgens de Vogelbescherming danken we roodborst op onze kerstkaarten aan de Britse postbodes uit de Victoriaanse tijd. Die droegen destijds een rood uniform en kregen de bijnaam ‘roodborst’. Robin. 

Al snel kwamen toen de kerstkaarten in zwang met een roodborst erop, die de post bezorgde, en toen had je het balletje aan het rollen. De roodborst-kerstkaarten zijn dus nu al pakweg 150 jaar een groot succes.

Dat bericht is de inspiratie voor vandaag voor een nieuwe tekening. Ik ga er een paar laten drukken, voor de oude moeder, tantes en de mensen die óns kerstkaartjes sturen. Wel weer nippertjeswerk, maar beter laat dan nooit. Toch? De beste kerstwensen uiteraard ook voor u, mijn lieve lezers!

PS: Uit het verre rurale Mecklenburg Vorpommern komt een prachtige onverwachte variatie op de roodborst.

Aan de Maas

Dit is Bobby, hond-aan-de-Maas. We hadden vrienden-aan-de-Waal, die - jaren geleden alweer - verhuisden naar aan-de-Maas. Eerder dit jaar kochten ze een nieuw huis aan de Maas. Om precies te zijn: dat van hun buren, met flink veel land erbij. Ik ben er nog nooie geweest maar had het wel op Funda bestudeerd en gedacht: Oei! Zoveel lelijke bakstenen muurtjes en tegels.

Het nieuwe huis is inmiddels onherkenbaar veranderd. De meeste bakstenen tussenmuren zijn verwijderd of gestuukt, op de vloer liggen nieuwe strakke grijze tegels. Het nieuwe huis is nu bijna zo ver klaar, dat ze volgende week over gaan. Vandaag helpen we een laatste dag klussen. Er moet nog kurk gelegd op zolder. Er moeten een IKEA-tafel en wat  IKEA-stoelen in elkaar gezet, voorlopige lampen opgehangen. Mijn taak is de (oude) keuken helemaal soppen, wat laatste wandjes latexen, en dan alle karton en plastic troep opruimen, die de anderen gedachteloos achter zich laten vallen. 

We deden diverse oudejaarsavondjes bij hen. Vele persoonlijke vraagstukken kwamen op tafel. Zoals een niet aflatende kinderwens. De altijd zeer aanwezige hond Bobby wordt oud. Vroeger was hij altijd dominant aanwezig met zijn warme kop op je knie, en die onweerstaanbare smekende ogen. Dat doet hij nog wel even maar verder ligt hij rustig in de auto te slapen. De dochter is al acht. Wat vliegt de tijd.

Gerustgesteld

Het is weer de hoogte tijd voor een bezoekje van de Student Aan Huis. Ik heb deze laptop nu alweer weer een tijdje, en er gebeuren regelmatig dingen op die ik niet fijn vind. Niet begrijp. Zo'n  jongen mag dat dan aanhoren, bekijken en oplossen.

Vandaag komt ene Reinier. Ik heb een fijn lijstje met kwesties voor hem opgesteld. Zo starten er allemaal programma's op volgens mij die niet hoeven op te starten en krijg ik voortdurend 'meldingen' in beeld die ik niet hoef. En advertenties. En waarschuwingen. Het is nogal onrustig als je computer allemaal dingen doet / weergeeft die jij niet wilt.

De Student aan Huis kost een tientje per kwartier. Reinier is er drie kwartier en dan ben ik wat ergernissen kwijt, en ik ben weer aardig gerustgesteld.

De programma's die vanzelf opstarten kan ik uitzetten onder Taakbeheer. Advertenties kan ik uitzetten als ik Google zoek naar Adblock Plus Chrome. En rechtsonder in beeld is een blokje 'meldingen' die ik eenvoudig kan uit kan zetten. Eventuele virussen en kwade intruders kan ik zoeken via Malwarebites.com. Het virusprogramma Avast probeert mij natuurlijk betalend gebruiker te laten worden door mij te bestoken met onrustbarende meldingen. Die moet ik een beetje negeren ,zegt Reinier. Dat is vooral commercie. Dat denk ik ook altijd, maar als zo'n Student aan Huis dat bevestigt, dan ben ik weer een poosje gerustgesteld. 

Familiedag

Elk jaar popt het vraagstuk weer op: wie organiseert komend jaar de Familiedag en waar? We doen altijd de eerste zaterdag van juni. Meestal beginnen we te laat met organiseren en dan zijn de meeste locaties al verhuurd. Zus1 is er dit jaar echter vroeg bij en is terecht gekomen op StayOkay Bunnik in Amelisweerd. Je kunt er een zaal huren plus een buitenterras voor 250 euro en dan er dingen bij kopen/huren of zelf voor alles zorgen. We gaan even sfeer proeven met een paar. 

We dachten dat het in het grote huis was, zie foto linksboven, maar dat is niet zo, het is meer in een schuur, zie foto rechts. Maar voor de verandering ligt deze locatie tamelijk centraal, en de meesten wonen toch in het centrum des lands. Er is het pannekoekenrestaurant vlakbij met speeltuin, er is het Fort Rhijnauwen waar je een rondleiding kan krijgen, we kunnen er wellicht nog en speurtocht bedenken. We kijken elkaar aan. Dit wordt het. Zijn we helemaal verlost van het vraagstuk.

Zelf had ik ook bedacht dat we een keer bij een Nivon-huis zouden kunnen proberen. daar heb je er ook veel van. Maar dat doen we dan maar volgende  jaar.

Beau

Ik heb weer binge-watchting gedaan. Al dagen (nachten) kom ik niet in slaap en nu heb ik drie nachten alle afleveringen van The Rotterdam Project van Beau van Erven Dorens gezien. Hij had zoveel complimenten gekregen dat ik wel eens wilde kijken. Ik heb hem altijd graag gemogen, ook al was hij een wonderlijke flierefluiter, maar nu zeiden ze op radio dat het zo knap was dat hij zichzelf helemaal opnieuw uitgevonden heeft. Voor wie het niet gezien heeft: Beau volgt vijf daklozen. Ze krijgen alle hulp en aandacht en vertrouwen en ze krijgen 10.000 euro om hun problemen met schulden op te lossen of huurt te betalen mocht er een huisje op hun weg komen. Het is zo ontroerend, wat mensen kunnen als ze hulp krijgen en aannemen. Heel mooi echt en vertrouwenwekkend en hoopgevend.

Bussen

Ik wil naar het Centraal Museum, maar het regent. Een half uur fietsen is dan geen pretje. Dan kan je met Bus 3 of Bus 27 naar het Vredenburg of het Neude, vanwaar er een overstap is op een soort Buurtbus 2 naar het Museumkwartier. Niet zo frequent, maar als je een beetje uitkient is het te doen. ‘n Half uurtje. Héén althans. 

Maar terug? Die Buurtbus 2 gaat van het Museum over de Tolsteegbrug niet zo frequent met een grote slinger naar het CS terug. Maar zowel deze Buurtbus 2 als mijn Bus 3 (Zuilen) zouden langs het vernieuwde en vorige week heropende busstation Centrumzijde rijden. Dat zou handig kunnen zijn. Wel twijfel je of je niet beter kan gaan lopen. en ja hoor want nar een kwartier wachten blijkt de eerstvolgende Buurtbus uitgevallen. Dan toch alsnog maar lopen. 

Hoe op dat nieuwe Busstation te geraken is nog wel een puntje. Ik heb wel eens tekeningen gezien waaruit bleek dat ze zorgen dat wandelaars uit de stad niet meer lopend direct van het Moreelsepark naar het busstation in kunnen. Vanwege de drukte met voetgangers, fietsen en bussen en het gevaar. Dit lijkt me een mooi moment om de situatie (die er op een pr-foto onwaarschijnlijk strak uitzag) eens te onderzoeken. 

Bij de bouwput die Utrecht CS is verandert alles voortdurend. Ik heb er vast wel eerder over geklaagd. Als je gewend bent aan de nieuwe situatie en je weg weet te vinden, dan bouwen ze weer nieuwe oplossingen. Hoe ga je als stad om met de hysterische reizigersstromen daar. 

Zo was er tot anderhalf jaar geleden altijd een busstation Centrumzijde, tevens taxistandplaats, maar die werd anderhalf jaar geleden opgeheven. Alles verhuisde naar Jaarbeurszijde, op zich redelijk overzichtelijk, maar onze bussen naar Zuilen (3, 4 en 5 en 120) vertrokken wel op twee ver van elkaar verwijderde perrons. Het vraagt kennis en strategisch inzicht om een gewenste bus te halen. Niet erg als je het eenmaal snapt, maar voor bezoek is het nogal een drempel, hoor ik vaak. 

Omdat Bus 2 dus niet komt ga ik toch alsnog maar lopen. Tolsteegbrug, Catharijnesingel, Moreelsepark. Daar zie ik voorbij de bouwput het strakke vernieuwde busstation wel liggen, maar no way dat je daar lopend naar toe kan. Je móet met de roltrap omhoog: het laatste stuk oud Hoog Catharijne in. En dan ergens bij het begin van de stationshal weer naar beneden. Via straatniveau kan het niet, nee, zeggen de verkeersregelaars. Dat ga ik dus niet doen. 

Proeverij

'Ga je mee naar de Muziekproeverij van het Nederlands Kamerkoor?' vroeg Mo laatst. 'Om 10 uur in het Zimihc-theater bij jou om de hoek.' Ze gaan wat vertellen over het Weihnachts-Oratorium van J.S. Bach, dat ze vanavond uitvoeren in TivoliVredenburg. Gratis. Het is net ná de yoga, en het is niet erg dat ik daardoor iets te laat kom. 

Het Nederlands Kamer koor is een paar jaar geleden - net als ikzelf -  van Amsterdam naar Utrecht verhuisd. De zangers komen uit het hele land, Utrecht is Centraal, Utrecht is een zangstad, en ze voelen zich hier heel erg thuis. Er zitten best veel mensen in de zaal, veelal op leeftijd en bijna allemaal koorzangers.

Het is geen pré-uitvoering van het Weihnachts-Oratorium, maar twee zangers (de sopraan Mónica Monteiro en de bas Jasper Schweppe vertellen wat over het muziekstuk, zingen wat en zingen met ons. Erg leuk om bij te wonen. De volgende keer is 24 januari over Duister Rusland.

Maymay

Theresa May, élke dag is ze in het nieuws, iedereen is tegen haar, en ze laat niet af. Van de week las ik ergens dat ze ook steeds meer bewondering wekt, vanwege haar vasthoudendheid. De tijd zal het leren hoe ze herinnerd zal worden. Je kan je niet voorstellen dat ze uiteindelijk wint. Maar je kan je ook niet voorstellen dat er géén gereguleerde Brexit komt. Laatst dacht ik ook al dat ik Angela Merkel zou gaan tekenen. Wonderlijke keuzes.

Colporteurs

Al een paar weken - zo niet maanden - staan ze pal in de ingang van de Albert Heijn hier en ik haat ze inmiddels. De colporteurs van  energiebedrijf ‘Van de Bron’. Het zijn op zich aardige jonge mensen en ze dienen een idealistisch doel, tevens commercieel uiteraard, maar ik heb er een ontzettende hekel aan dat ze elke keer als je een boodschap gaat doen in de weg staan. Je komt alleen maar van ze af als je kort en bot bent. Want geef je ze een vinger... Als je aan komt lopen kijk ik al strak de andere kant op in de hoop dat ze me niet aanspreken, en als ze je wel aanspreken doe ik bot. Zo wil ik helemaal niet in het leven staan.

Zeg net tegen zo’n jong mens: ‘Ik heb toch zo’n hekel aan jullie! Ik snap dat jullie er je geld mee verdienen, en dat gun ik je, heus, maar verder vind ik het heel vervelend.’ Dan kijkt zo’n jong je bijna gekwetst aan. Dat zal ook wel weer gespeeld zijn want ze hebben natuurlijk een olifantenhuid.

Bulbs

Al een hele tijd heb ik niets meer aan het tuintje thuis gedaan. Wat er met de bloembollen van vorig jaar gebeurd is? Geen idee. Het is zo krap en vol in het tuintje dat ik er vorig voorjaar na de bloei best veel bollen uitgetrokken heb. Herinner ik me vaag. Nu heb ik weer zakjes bolletjes. In september gekocht te Heeg. Toen had ik andere prioriteiten. Nu is het weer eind december: de hoogste tijd.

In het achtertuintje alsmede ook in het voortuintje is het een enorme bende met onkruid en dode blaadjes. Voor is het de blauwe regen, achter de fruitboompjes. Zo erg dat ik al weken geen moed kan opbrengen te beginnen. Er zijn diverse opvattingen over of je ‘s winters alles laat staan en afsterven, of dat je de tuin ‘netjes’ maakt. Als ik te lui ben iets aan te pakken hang ik de ene opvatting aan, als ik het gevoel wil hebben dat ik ergens enige invloed op heb dan kan ik beter gaan ruimen. De vlinderstruik afknippen. Dode grassen afknippen. Dode blaadjes ruimen. Dan zie je of er nog ergens plek is. Een middag doorzetten. Volhouden. En dan glimlachen over hoe relatief netjes het er uit ziet. In elk geval beheersbaar.

Onzichtbare vrouw

Peeq en ik gaan uit eten bij restaurant Blij. Peeq vertelt dat ze de avond ervoor naar het BBC-kostuumdrama ‘The invisible woman’ heeft gekeken, over de Engelse schrijver Charles Dickens en zijn jonge minnares Nelly Ternan, gespeeld door Felicity Jones. Actrice. Beeldschoon. De film is gemaakt door Ralph Fiennes die zelf Dickens speelt. Dus als ik thuiskom zoek ik de film op en ga ik ernaar kijken. 

Het was 1855, Dickens stond op de toppen van zijn roem, hij had een vrouw en een gezin met tien kinderen, was verslaafd aan zijn succes en fans, het was de Victoriaanse tijd, dus een minnares kon helemaal niet. Zeker niet voor het meisje in kwestie. Maar ja de liefde was groots en meeslepend en wederzijds. Nelly werd al gauw ergens op het platteland in een landhuis verstopt en moest maar afwachten. Afschuwelijk. Zij was Dickens geliefde tot hij in 1870 overleed. 

Omdat ik toen Peeq het vertelde de film nog niet gezien had vergat ik te vragen wat haar er speciaal in aansprak. Misschien de grote liefde van het meisje voor de maatschappelijk zo bezige man, waardoor er weinig anders op zit dan hem af en toe als hij tijd heeft even te mogen vertroetelen en beminnen en verder veel op hem te wachten.   

Gelukkig heeft een vrouw tegenwoordig meer mogelijkheden dan op haar man te wachten.

Over Nelly Ternan: https://en.m.wikipedia.org/wiki/Ellen_Ternan

Troost

Gelezen: De trooster van Esther Gerritsen. Als ik wakker word lees ik dat de lezers van Trouw het hebben verkozen tot Boek van het Jaar. En blijkt het beschikbaar in de digitale bibliotheek. Zondagmorgen boek in bed, dat is nog eens troost. Hoewel het geen erg troostrijk boek is. 

Het is een ik-verhaal. De verteller is Jacob, een wat mismaakte koster in een klooster. Hij is geen monnik, maar hij woont er wel al lang en leeft ook de getijden en maaltijden met de broeders mee. Er komt een gast logeren, Henry, een politicus, en die wil steeds met deze koster praten, en niet met de gastenbroeder die daar voor is. Jacob houdt dat eerst af maar gaandeweg begint hij meer involved te raken en vriendschap te ervaren. 

Het kloosterleven is an sich helder en simpel, maar het zieleleven van Jacob (en de anderen) is dat niet. Het is een ingewikkeld proces waar hij in zit dan wel in terecht komt terecht komt. Henry vertelt niet veel over zichzelf en waarom hij daar is, hij is een gewiekst persoon. Wel hebben ze gesprekken over het geloof, waarin de ik tamelijk eenvoudig en rechtlijnig in is. Henry heeft een mooie jonge vrouw en dochter bij wie hij al vaker is weggelopen. En naar wie hij altijd weer terugkeert. Die komt af en toe langs.  Er een beetje te zijn. En er is in her gastenverblijf nog een vrouw, in een tulpenjurk, die weinig aandacht krijgt van de heren. 

Alles loopt helemaal uit de hand als Jacob met Henry en deze vrouw in de Paasnacht naar het Paasvuur gaat in het nabijgelegen dorp. Jacob wordt dronken en Henry verdwijnt met de vrouw. 

Ranomi

Op het moment is het een beetje zoeken naar onderwerpen voor het tekenen. De tuin is wel voorbij nu. Sporters lijken me wel een leuke uitdaging, zeker nu bijvoorbeeld zwemster Ranomi Kromowidjojo weer zo excellent presteert. Toen ik van de week op de radio hoorde dat zij op de slotdag van het WK kortebaan in Hangzhou in China haar derde gouden medaille veroverde op de 50 meter vrije slag wist ik meteen dat zij het zou worden,

Otto

Ik kan maar niet bedenken waar ik de tekenaar Otto Dicke precies van ken, maar voor mijn gevoel ken ik zijn tekeningen, tekenstijl en handtekening al heel lang uit mijn hoofd. Het Dordrechts Museum heeft een tentoonstelling aan hem gewijd, vanwege zijn 100e geboortedag. Dicke (1918-1984) is ereburger van Dordrecht, samen met de dichter en vriend Cees Buddingh, ook Dordtenaar. Het is heel mooi stil trefzeker werk, of hij nu landschappen tekende, stadsgezichten, of mensen. Hij werkte bijna alleen zwart-wit. 

Vandaag geef ik mijzelf een dagje Dordrecht en de catalogus van de tentoonstelling cadeau. Daarin lees ik dat hij vanaf de jaren vijftig veel voor reclamebureaus werkte, en voor de VARA Radiogids, en dat hij boeken van Carmiggelt illustreerde. Zou Carmiggelt dan de connectie tussen Dicke en mij zijn?

‘Otto Dicke móest tekenen, altijd en overal. Het aangeboren talent drong zich dagelijks op, al van jongs af aan. ‘Een bio-psychisch proces’, noemde kunstcriticus Piet Begeer het eens. ‘Het tekenen is voor hem een natuurlijk middel om zich als kunstenaar te uiten. Het gaat hem even makkelijk af als lopen.’ 

In de mooie catalogus schrijft Dickes kleinzoon Matthijs Dicke een uitgebreide levensschets van zijn opa, directeur Kris Schiermeijer van het Japanmuseum SieboldHuis in Leiden schrijft over de verwantschap tussen de Japanse tekenaar Katsushika Hokusai en kunsthistoricus Mireille E. Cornelis gaat in op zijn werkwijze en artistieke zeggingskracht. 

Dicke werkte met rietpennen die hij zelf sneed. Hij liet zich inspireren door oude meesters,  en met name door Rembrandt. Vooral de leegte in Rembrandts landschapstekeningen sprak hem aan. Hij hield zich ver van avant-gardistische experimenten, al is in zijn landschappen ook af en toe een hijskraan, een lantaarnpaal of een auto te zien.

De tentoonstelling is in vier thema’s ingedeeld: Dordrecht, landschappen, menselijke figuren en Japan. Van Dordrecht zien we niet alleen mooie stadsgezichten en de havens, maar ook tekende hij veel afbraak van oude panden, waardoor een groot deel van het historisch centrum verloren ging. Zijn tekeningen waren een welgemeend protest tegen die sanering. 

De landschappen horen tot zijn meest persoonlijke werk. Tijdens zijn talrijke tekenreisjes in binnen- en buitenland vond hij de tijd, rust en vrijheid om te kijken. Vooral het oer-Hollandse polderlandschap van de Alblasserwaard en de Krimpenerwaard inspireerde hem.

In 1957 reisde hij naar Japan voor een opdracht voor de KLM. Hij bezocht steden en nartturgebieden, sportevenementen en tempels. Hij kwam met 150 tekeningen thuis. Hij vond er zichzelf opnieuw uit. De KLM had er één nodig. Japan betekende zijn doorbraak als kunstenaar.

Ook tekende hij eindeloos veel mensen. Zijn vrouw en kinderen fungeerden eindeloos als model, maar ook werkte hij veel met modellen. Zijn schetsen waren zoektochten naar de vorm. Een samenvattende werkwijze die ‘hinderlijke detaillering’ voorkomt.

De zoons van Otto Dicke hebben de laatste jaren al zijn tekeningen in kaart gebracht en deze tentoonstelling samengesteld. Op de site www.ottodicke.nl is het allemaal te bekijken en te koop.

Ergens doet het me denken aan de tekeningen van Frederick Franck, de grondlegger van het Zen-Zien-tekenen. Die zoekende lijn die al zoekende de essentie weet te vangen. Maar dit werk van Otto Dicke is ruwer van lijn en opzet. Ergens heeft het eenzelfde energie van innerlijke kracht en stilte, en van verbondenheid, maar dit vind ik veel sterker. Er is een boek van Frederik Franck in Parijs, maar ook een van Carmiggelt en Dicke in Parijs, zie ik nu.

Nieuw regime

Met mijn nieuwe Goudse vriendin had ik afgesproken voor een lunchje bij café Ginkgo bij de Oude Hortus. Hoe lang is het alweer geleden dat we samen naar de Vlindertuin in Emmen gingen? Zij was - jaren geleden alweer - voor de tweede keer burn out geraakt en ze gaat volgende maand officieel uit dienst. Wel is haar nog een bescheiden freelance-contract aangeboden, dus ze zit niet helemaal zonder.

Dit was de laatste maand dat ze nog salaris had gehad. Ze was naar Broekmans & Van Poppel gegaan voor nog een laatste stapel bladmuziek. Ze heeft een nieuwe jonge vrije pianoleraar gevonden in Gouda, in de Janskerk, en ook daar wordt ze heel gelukkig van. De toekomst die haar toelacht is veel vrijheid en een beetje werk. Twee uur werken, twee uur naar buiten kijken. Twee uur werken twee uur naar buiten kijken, dan houdt ze het wel vol. Er komt een nieuw financieel regime aan. Wat nog wel, wat niet meer? Ze lijkt heel gelukkig. 

Sleep my son

Er is vrijdag wel een mailtje gekomen met het programma van vanavond, maar de dirigente heeft wegens hoest niet kunnen inzingen en ik heb ook niet kunnen oefenen. Valt er überhaupt wel te zingen met deze keel-longen-holten-hoest? Lullaby van Edward Elgar. Zou ik die nog kunnen?

Te Almen

De bolide doet het toch goed tegen werkelijk elke achtergrond! Hier  staat ze te Almen. Luigi is verhuisd van Amsterdam naar Almen. Nu de verbouwing en de verhuizing achter de rug zijn mag ik komen. Het is heel mooi geworden: veel sfeer, veel boeken, veel kunst, veel zitjes, veel ramen, veel uitzicht, vrij uitzicht, en alles op zeer behaaglijke menselijke maat. 

Voor wie het niet kent: Almen ligt in de Achterhoek, tussen Zutphen en Lochem. Het is een heel prettig dorp met name voor ontwikkelde pensionado’s. En daar komen er steeds meer van. Almen is een soort kunstenaarsdorp. Er is een ‘sociale’ supermarkt waar voornamelijk verstandelijk gehandicapte mensen werken. Er is een rijke mevrouw Pien Pon die veel goed doet voor het dorp en er behalve een galerie nu ook het Staring Museum STAAL heeft gebouwd, waar  de helft van de dorpsbewoners vrijwilliger is. Er is een leesclub, een filmclub, een concertclub, een borrelclub en een zwembad. DWDD-presentator Matthijs van Nieuwkerk woont er ook, parttime, lees ik in De Stentor. (En zo ontdek ik weer een nieuwe lacune in mijn algemene ontwikkeling. 'Kén je Pien Pon niet?' 'Eh nee, ik ken Pien Pon niet'. Zij is van de Groningse tak van de puissant rijke Pon-familie, autohandelaren en landbouwers).

Alle schoons wordt gedragen door de mensen uit het dorp. Helemaal ideaal. Het is er mooi, het is er stil, ons kent ons en iedereen zorgt voor elkaar. Zijn er ook vete’s te Almen, vraag ik, want dat hoort toch ook bij dorpen, maar die heeft zij nog niet ontdekt.

We maken een mooie wandeling om Almen heen en langs het riviertje de Berkel. ‘De Berkel is veel ouder dan de IJssel’, vertelt Luigi trots. De Berkel is decennia geleden vrijwel gekanaliseerd maar heeft onlangs al zijn bochten weer teruggekregen. 

https://www.google.nl/amp/s/www.omroepgelderland.nl/nieuws/amp/2059511/Eeuwenoude-kaarten-bepalen-nieuwe-loop-Berkel

Te Vlaardingen

Wij vinden dat het de laatste week een klein beetje beter gaat met Schoonmama. Zelf is ze ervan overtuigd van niet, maar als ik dat zeg, dan wil ze dat wel van me aannemen. Ze heeft inmiddels kleine zuurstofflessen (de aanhouder wint, blijkbaar is uiteindelijk niets onmogelijk) en is ze in theoretisch weer wat mobieler, en als ik vandaag aankom heeft ze zelfs helemaal geen zuurstof in (aan). De vernevelaar doet goed werk. 

De huisarts van de Woonzorg te Vlaardingen heeft nu een brief geschreven naar de Woonzorg te Maassluis om te vragen of ze haar toch niet (ook al is het geen beleid) een béétje voorrang willen geven op de wachtlijst. Nee heb je...

Natuurlijk valt er nog veel te mopperen, maar ondertussen praat ze ook gezellig, luistert ze gezellig, is best blij met alle goeds dat haar óók overkomt. Vooral de bibliotheekboeken en de kerst-stukjes. Ank, de hulp in de hh (uit Maassluis) komt met een mini-kerstboompje met lampjes. Ik zet haar met Schoonmama op de foto, en zij mij. Ain't we sweet?

Schoonmama heeft nu ook een Lucie Theodora Galerie op haar klerenkast.

Sahara

Vanwege het nachtelijk hoesten doe ik weer bingewatchen en wel drie afleveringen van de nieuwe VPRO-serie ‘Sahara’ van NOS-Journaal-Afrika-correspondent Bram Vermeulen. Erg fascinerend, zo onbekend als Afrika in feite is. Een heel continent dat wij uit onwetendheid - of misschien wel desinteresse - geneigd zijn over een kam te scheren. Je kunt niet alles weten, je kunt niet alles bijhouden, er is veel te veel informatie...  

En dan ineens zo’n journalist die als jongensdroom heeft de Sahara in te trekken met als ultiem hoogtepunt Timboektoe. Het is allemaal niet fijn daar. Een jongensdroom. Er is slavernij, er is absolute vrouwenonderdrukking, er zijn jihad-strijders, er zijn gijzelingen... Het is soms te erg voor woorden. Er is veel mysterie waar je als westers cameraploegje echt niet zo een-twee-drie achter komt. Hij beweegt er maar wat omheen. Maar aanbevelenswaardig.

Wunderbar

Leen en ik gingen dus naar Sven Ratzke, die nu zo doorbreekt dat hij de Grote Zaal in de Stadsschouwburg mag bespelen. Tot nu toe zag ik hem in kleinere zalen, in deze schouwburg en in het Bimhuis. Ik ben echt heel erg fan van Sven. Hij zingt goed, hij heeft een goeie band, vertelt leuke verhaaltjes, hij draagt krankzinnige robes en ik vind hem ook nog eens bijzonder sexy. 

Wel een beetje jammer dat hij nu in de Grote Zaal speelt, je zit er niet meer zo dicht op. Deze show It ‘s Wonderbar is een soort compilatie van wat hij 19 jaar gedaan heeft. Hij zingt Hildegard Knef, Kurt Weil, David Bowie, Ramses Shaffy, Rufus Wainwright, iggy Pop, heerlijke muziek. Naarmate het programma vordert wordt het steeds stiller en wordt het ook mooier. Ademloos. Ik zal zo wat filmpjes zoeken.

Ratzke zingt Heroes van David Bowie:


Ratzke zingt Laat me van Shaffy:


Ratzke zingt Ich bin zu müde van Hildegard Knef:


Ratzke zingt Lust for Life van Iggy Pop:


Ratzke zingt Deutsches Sex-appeal:

Uit in Utrecht

Eindelijk gaan Leen en ik eens uit in Utrecht (Stadsschouwburg). Omdat we meestal maar weinig bijpraten rond een voorstelling gaan we vandaag vooraf uit eten. Leen is - afgezien van haar maandelijkse uitjes naar Parijs - nogal eenkennig Amsterdams. Zij vindt Utrecht heel exotisch, en ik wil natuurlijk wel goed voor de dag komen. Niet al te provinciaals. Geen Apeldoorn. Dus stel ik iets heel hips/jongs/kleurigs voor en verzeilen wij bij de Streetfood Club aan het Janskerkhof. 

Leen heeft mij wel eens verteld dat zij enigszins in paniek kan raken van onvoorziene omstandigheden en dat Riemer en Ekfa haar dan redden. Ik zie haar doorgaans alleen voorziene omstandigheden dus ik maak dat niet zo mee. Maar deze Streetfood Club is duidelijk zo’n gevalletje. Het is nogal populair en er staat een rij van hier tot Tokyo. We moeten even wachten tot we een tafel krijgen. ‘Als dat maar goed gaat!’ Ze appt een foto van de rij naar het thuisfront. ‘Ik sta in Utrecht in de rij voor het eten’. ‘Je moet een beetje vertrouwen hebben’, zeg ik, ‘we hebben ruim de tijd.’ Die tegeltjeswijsheid van mij appt ze dan ook maar door naar Ekfa en Riemer. 

Binnen tien minuten geraken we op een lounge-zitje onder een oranje kerstboom. Het lijkt wel of we in Parijs zijn, zo exotisch. En het is gewoon Utrecht! Het is er kleurig en vrolijk, en er werken allemaal vriendelijke jonge mensen die zorgen dat ondanks die rij (die de hele avond duurt) alles heel smooth verloopt. Je bestelt steeds kleine schoteltjes, tapas-achtig, heel mooi en lekker. Het uit eten gaan is hier zo’n Erlebnis dat we bijna niet aan bijpraten toekomen en ook nauwelijks meer een theateravond aan kunnen.

‘Ik verheug me nu al op je blog’, zegt ze.

Na afloop van de voorstelling theater regent het behoorlijk. Toch wil Leen lopend naar het station, want die Utrechtse bussen en het Utrechtse stationsgebied kent ze niet. Ik duw haar echter in de eerste de beste bus die deSchouwburg aandoet: bus 28 richting Vleuterweide. Ik zie de paniek alweer in haar ogen. Vleuterweide? Wat is Vleuterweide? ‘Alle bussen hier gaan naar het Centraal Station’, leg ik uit. ‘Maar deze stopt op het Jaarbeursplein! Daar ken ik het niet!’  

Mooi dat ze nog eerder terug in Amsterdam is dan ik in Zuilen.

Bali

Alweer weken geleden las ik in Trouw een interessant essay van hoogleraar filosofie Jos de Mul over de ‘eeuwenoude’ Balinese cultuur die in feite geheel een construct zou zijn om de toeristen er naar toe te bewegen. Dat essay had als aanleiding de tentoonstelling over Bali als vakantieparadijs in het Volkenkundig Museum te Leiden. Het werd onder meer gevoed door zijn bezoeken naar het eiland omdat zijn zoon er al jaren woont met een Balinese.

Bali is een topattractie voor toeristen uit de hele wereld. Ook voor veel Nederlanders is het een droombestemming. Miljoenen toeristen komen er jaarlijks. Zelf was ik er ooit drie dagen, jaren negentig, bij wijze van tussenstop op de terugreis van Melbourne naar Amsterdam. Natuurlijk was het er prachtig en we hadden een leuk kleinschalig hotel, en het eten was heerlijk en de mensen waren er aardig, maar mijn overheersende herinnering is toch dat ik het er tamelijk afschuwelijk vond, door dat massatoerisme. Topdrukte op de stranden, in de stadjes, en bij de bezienswaardigheden. Geen enkele authentieke beleving, je werd meegesleurd in de commercie. Dat hoorde ik onlangs ook weer van vrienden die er drie weken naar toe afgereisd waren. 

Ben dus wel benieuwd naar de tentoonstelling. Eerst word je door de vaste volkenkundige collectie Indonesië van het museum, voor je bij de tijdelijke tentoonstellingen komt. Dus door de hindoegoden en wajangpoppen en andere beelden. 300 volkeren en talen in Indonesië. Het duizelt je al gauw bij de levensgeschiedenissen van al verschillende die hindu-goden.

En dan licht tussen die oude beelden ineens die helverlichte tentoonstellingszaal op met ‘Bali: Welcome to Paradise’. Ik had een tentoonstelling verwacht die dat essay van De Mul ondersteunde, over de al dan niet authentieke Balinese cultuur. Maar dat is het niet. Het is een hedendaagse tentoonstelling over de achterkant van het toeristenparadijs, met veel beeldschermen en foto’s over wat het voor het eiland betekent dat het toerisme alles overgenomen heeft: al die hotels, al die stromen toeristen, en de inperking van de landbouw (rijstvelden), de vervuiling, het vele verkeer, overal plastic. Dat geldt natuurlijk niet alleen voor Bali, maar voor alle toeristenoorden. Hier is het op de een of andere manier schrijnender omdat er een rijke authentieke cultuur bij verkocht wordt. En hoe de Balinezen leven van al die toeristen en ermee proberen te dealen.

Toch is het ook wel genieten van de kleurige beelden van de landschappen, en interviews met de bewoners, werkzaam in horeca en landbouw, of kunstenaars. ruimte over de souvenirs, en van de zaal over de rituelen bij de plaatselijke bevolking. Vooral het ritueel van het tanden vijlen (een rite om de volwassenenheid in te luiden) was geheel nieuw voor mij. 

De gelaagdheid van het essay van De Mul ontbrak, dus daarom was ik in eerste instantie wat teleurgesteld, maar al met al is het aardig om doorheen te lopen. Als het streven is om Bali-gangers een reflectie op hun gedane reis te geven, dan slagen ze daar denk ik wel in. 

https://www.trouw.nl/cultuur/de-tragische-ironie-die-aan-het-toerisme-kleeft-de-zoektocht-naar-authenticiteit~aac3d9bb/

Trein-ergernissen

'k Heb een afspraak te Leiden. Had ‘m al wel ‘onder voorbehoud’ gezet, vanwege al dat hoesten, maar vanmorgen valt het mee, dus ik ga, en wel met de trein. En ik zit nog maar net, in zo’n bomvolle warme zuurstof-arme coupé, of het grote hoesten begint weer. Er is geen houden aan. Na een paar minuten denk ik: ik vlucht naar het halletje, maar dat staat ook vol. 

Ook al zegt niemand wat en kijkt niemand je aan, je vóelt hoe iedereen je haat. Kan-die-vrouw-niet-dood? Hoestende medereizigers staat in de Trein-ergernissen top 10. Je moet ook binnen blijven, Lucie Theodora, tot het helemaal over is. Morgen ga ik met Leen naar Sven Ratzke, ik ben nu al bang dat het daar ook gebeurt en dat hij mij dan publiekelijk belachelijk gaat maken. 

Enfin, ik sta daar te hoesten en te hoesten, komt er een jongeman uit zijn stoel en biedt me een glaasje water aan. En nog een. Dat je dat helemaal niet meer verwacht in deze tijden en dat dat dan toch gebeurt. En dat het helpt! Straks gauw een flesje water kopen. En nooit meer zonder flesje water op weg. Dank!

Jurpje

Het is zo leuk dat ik als ik een foto maak altijd meteen weet: dit wordt er weer een. Eerst had ik Erni alleen op de foto, maar toen ze samen gingen spelen was het helemaal compleet. Tegen de zestig en dan gewoon een nieuw instrument beginnen. Heb ik grote bewondering voor.

Zus4 die ook tenorsax speelt en zondag gaat optreden overweegt dat nu ook in een jurpje te gaan doen.

Wijnproeverij

De zus van Bobby en haar ega hebben van hun dochter een wijnproeverij-thuis cadeau gekregen en die hebben Bobby en mij uitgenodigd om dat mee te beleven. Bij hen thuis te Leusden. De enige dag dat de dame kan is Sinterklaasmiddag. Nou goed dan, zeggen wij, want wij doen toch niet aan Sinterklaas. Niet wetende hoe snipsnipsnipverkouden we zijn. 

De dame heeft bij het afspraak maken nog wel even benadrukt  dat het dus de wel bedoeling is dat we minimaal twee doosjes wijn kopen. We krijgen een A4-tje waar we onze scores op mogen bijhouden. Ze is erg praatgraag. En vraagt ons om de beurt de oren van het hoofd: wat we drinken, wanneer, waar we wijn kopen, welke druif we lekker vinden, welk land, wat we doen voor ons beroep, waar we onze vakanties vieren. Bent u vinoloog? vraag  ik nog. Nee. Hoe bent u hier dan ingerold? Gewoon, ik ben het gewoon gaan doen. En op zaterdag loopt ze post.

Het is wel een interessant business model. We kunnen doosjes met 6 flessen van één soort kopen. Niet een doos met alle flessen die ze ons heeft laten proeven. De flessen kosten gemiddeld 15 euro, veel meer dan we normaal aan wijn uitgeven. Dat is voor twee doosjes 180 euro. De doosjes worden vóór de kerst bezorgd, belooft de dame. Zij krijgt daar commissie over, verklapt ze. Hoeveel: daar kom ik niet achter. Na afloop in de bolde terug naar huis recapituleren we de wijnproefmiddag. Het is haar kunstje om gedurende het uur dat zij bij ons is ons zo verplicht mogelijk aan haar te laten voelen. Natuurlijk had Bobby's zus gezegd: We hebben dit cadeau gekregen, maar ja, je wil ook niet kinderachtig doen. Dus hebben we ineens een rekening van 90 euro per huishouden. Als we het niet zouden willen, kon zij ons niet verplichten. Dus moet ze ons aan zich binden.

Op de selfie (voor de dochter die ons dit cadeau heeft gedaan) kun je helemaal niet zien dat ik denk: voor-mij-hoeft-het-niet. 

Het profiel

Sommige mensen willen vooral graag weten of ik solliciteer. Eigenlijk is dat het belangrijkste wat ze willen weten. Ja, zeg ik dan, ik solliciteer. En nee, niet omdat het moet, maar omdat ik wil. Ik wil graag werken. Ik zoek een baan die me leuk lijkt, die mij past en een organisatie waar ik enige voeling mee heb. Een baan waar ik zin in heb. De vacatures zijn er best. Het is elke week weer leuk om jezelf te verrassen met een droom van iets waar je zin in hebt. 

Ik ben ervoor gewaarschuwd. Natuurlijk, je weet het en je pansert je ertegen. En steeds weer denk je: Nee heb je, ja kun je krijgen. Maar toch doet het elke keer weer au. Hoe ze het ook formuleren. Het gaat gewoon om de leeftijd.

'Bedankt voor je reactie op bovenstaande vacature. Wij hebben jouw CV bekeken. Het is een veelzijdig en mooi CV! Desondanks is het niet geheel wat wij zoeken en hebben we andere kandidaten die beter aan dit profiel voldoen.'

'U heeft gereageerd op de vacature. Tot onze spijt moeten wij u meedelen dat u niet bij de geselecteerde kandidaten zit, die we op korte termijn op gesprek uitnodigen. Conform onze sollicitatiecode zullen wij uw brief en CV vernietigen. Wij danken u voor uw belangstelling en wensen u veel succes met eventuele andere sollicitaties.'

'Hiermee komen wij terug op je sollicitatie. De sollicitatiecommissie heeft inmiddels een eerste selectie gemaakt uit de reacties op deze vacature. Helaas behoorde je niet tot deze selectie. Graag houden wij je gegevens 6 maanden in portefeuille. Indien er binnen deze periode een vacature ontstaat die interessant voor je zou kunnen zijn, zouden wij je hiervoor kunnen benaderen. Indien je dit niet op prijs stelt, kun je dit middels een reply op deze mail kenbaar maken en vernietigen wij je gegevens direct.'

'Hierbij bevestigen wij de ontvangst van uw sollicitatie. Na de sluitingstermijn zal een selectie worden gemaakt uit de binnengekomen sollicitaties voor een kennismakingsgesprek. Indien wij nader met u kennis willen maken, hoort u dit uiterlijk in week 46. Wanneer u geen uitnodiging ontvangt betekent het dat wij kandidaten hebben die beter in het profiel passen. Mocht dit het geval zijn dan danken wij u bij voorbaat voor uw belangstelling in onze organisatie en wensen u veel succes met eventuele overige sollicitaties.'

En zo heb ik er nog veel meer.

Dampo revisited

Vanwege de enorme hoestbuien die me nu al twee dagen en nachten teisteren vraagt Bobby: ‘Moet je geen hoestdrank?’ Ik herinner me een vraag bij de drogist of ik dan een droge of een natte of een kriebelhoest had. En dat ik dan het antwoord niet wist. Jarenlang had ik soms weken van die hoestbuien, uren achtereen. Die onstuitbare diepe luide hoest, vooral ‘s nachts, en er komt wát slijm uit de longen. En dan ineens was het over. Dat je dat zo kunt vergeten. 

Laat ik de medicijnkastjes in huis maar eens open trekken. Ik vind er Dampo-zalf en -capsules, en hoestdrank en hoestpastilles tegen 'diepe vastzittende hoest'. O, daar was ik toen dus op uitgekomen. We moesten de middeltjes maar een kans geven. Drie maal daags. Baat het niet, het schaadt ook niet.

Pan met kokend water op tafel, handdoek over het hoofd, en stoomhappen maar. Eerst is het veel te heet en na vijf minuten is het niet meer heet genoeg. Maar het biedt wel verlichting.

Wel grappig dat gaandeweg de week steeds meer oude merknamen opduiken als mogelijke verlossing uit deze verkoudheid, zoals ‘pottertjes’ (die zie ik nergens meer te koop) en ‘wybertjes’. Die zijn meer voor onderweg.

Sweet amaryllis

Ik heb deze december al een paar amaryllissen cadeau gedaan, zo'n amaryllisbol in wax. Die neemt weinig ruimte in en hoef je geen water te geven. Dat zijn blijkbaar goeie eigenschappen want ze zijn razend populair. Vorig jaar kregen we er een met kerst. Het duurde even voor-ie een beetje uitkwam, maar hij kwam. Je kon de bloem er wel uit kíjken. Ik heb ook al een bosje amarylli in de vaas. Vandaag dus ook maar een tekenen.

Een gedicht van Paul van Ostayen over de amaryllis.

Zeer kleine speeldoos

Amarillis
hier is
in een zeepbel
Iris
hang de bel
aan een ring
en de ring
aan je neus
Amarillis
Schud je ’t hoofd
speelt het licht
in de bel
met Iris
Schud je fel
breekt de bel
Amarillis
Waar is
Iris
Iris is hier geweest
Amarillis
aan een ring
en de ring
aan jouw neus
Wijsneus
Amarillis

En verder is het de hoogste tijd om mijn Lucie Theodora Galerie weer eens bij te gaan werken en promoten.

Groningen in Gouda

Ik ben het helemaal zat, dat hoesten en snuiten, in bed liggen, en piepend praten zonder geluid. Hani501 belt nog, hoe het is, maar ik kan alleen maar luisteren, vertellen gaat niet. Zij gaat naar het Groninger Museum, vertelt ze. Naar die tentoonstelling over Gouda? piep ik. Nee, daar weet ze niets van. Zij gaat naar een tentoonstelling over glas. 

De musea van Gouda en Groningen hebben momenteel een uitruil van collecties. Dat spreekt mij bijzonder aan omdat ik Groningen erg leuk maar ook best ver vind om even naar toe af te reizen. Voor mijn wekelijkse museumrubriek vind ik een uur reizen eigenlijk wel voldoende. En dan kom je niet in Groningen uit. Daarom ook is Hani501 nu de Correspondent Noord-Nederland. Enfin, het leek mij leuk als zij over de collectie uit Gouda in Groningen zou schrijven en ik over de collectie uit Groningen in Gouda. Vice Versa. Niet getreurd, alleen Groningen in Gouda is ook genoeg. Dat ga ik dus nu maar doen.

De tentoonstelling heet ‘Van Gauguin tot Toorop. Groninger Museum te gast’ in Museum Gouda en laat een verzameling Franse en Nederlandse schilderijen uit de 19e en 20e eeuw zien.  De collectie is opgebouwd door steenfabrikant, architect en kunstliefhebber Reurt Jan Veendorp (1905-1983). De natuur was leidend in de keuzes die hij maakte. 

Het is een prachtige tentoonstelling, redelijk wat bekende namen, maar minder bekend werk. Van Gauguin hangt er maar één klein onbekend werkje ‘De kerk van Vaugirard’ dat nauwelijks als een Gauguin herkenbaar is, en van Charley Toorop twee stillevens, met appels en flessen, die ook niet haar meest belangrijke werken zijn. Het affiche van de tentoonstelling toont een detail van een schilderij van Odile Redon, dat op de tentoonstelling zelf een beetje onopvallend in een hoekje hangt. De inhoud en de marketing.

Voor mij springen de schilderijen van Floris Verster er uit. Nooit van gehoord. Hij was een Leidse schilder, indertijd bevriend met collega schilders George Hendrik Breitner en Jan Toorop. Vooral het schilderij ‘Anemonen met bladeren’ (1889) blijft hangen, dat het centrum vormt van een wand met natuurstillevens, dat je tegemoet knalt. Reurt Jan was een groot bewonderaar van Verster, er hangen van hem dan ook wel acht werken. Erg mooi.

Wie ook opvalt is Willem Bastiaan Tholen (mij ook niet bekend, hij is een late vertegenwoordiger van de Haagse School) met prachtige subtiele grijze waterlandschappen, waarvan ‘Dukdalf’ (1919) het meest blijft hangen.

In de zaal met moderne kunst ook veel kunstenaars die gespecialiseerd zijn in lege verstilde landschappen, zoals van Jan Voerman en Dirk Nijland. Het IJssellandschap van Voerman is zo mooi lieflijk en verstild dat hedendaagse beelden van wegen en bruggen en bebouwing eromheen zich onwillekeurig omhoog duwen. Wat is er met Nederland gebeurd? 

Deze collectie is ook in het Groninger Museum zelf niet zo vaak te bezichtigen en wordt -  zo suggereert een artikel uit 2012 - misschien pas uit de kast getrokken op momenten dat het museum wat krap bij kas zit. Wat de auteur van dat stuk doet verzuchten dat je bijna zou wensen dat musea wat vaker krap bij kas zitten. 

Mooi dat ik gehoor heb gegeven aan de oproep om Groninger collectie in Gouda te bekijken. Museum Gouda is altijd verrassend. Je verdwaalt er erg gauw, hun plattegrond is niet gecheckt bij bezoekers. Maar niet getreurd, maar als je geen haast hebt kom je er altijd wel weer uit. Vandaag waren er diverse klasjes met kleuters die naar de Kamer van Sinterklaas gingen.