Na afloop van het koor in het café krijgen we het over de wereld, de landbouw, en de boerenprotesten. Een van de alten is boerendochter uit Schalkwijk met acht broers waarvan velen nog boer zijn. De meesten van het koor zijn GroenLinksige types met GroenLinksige opvattingen en bij zo’n onderwerp lopen aan de stamtafel ineens de meningen uiteen. Want de boerendochter is trouw aan de boerenstand. En omdat algemeen bekend is dat ik familie heb met een grootschalig boerenbedrijf hoopt ze op wat steun van mij.
Heb je die documentaire over Sicco Mansholt gezien, vraagt ze. De socialistische Groningse boer die aan de wieg stond van de ruilverkaveling en de schaalvergroting van de landbouw en de veeteelt in Nederland en heel Europa. Eerst na WOII minister van Landbouw in Nederland, die moest zorgen voor voldoende voedsel voor het land, en daarna commissaris voor Landbouw in Europa. Ik had er wel over gelezen, maar niet gezien. Ga ik nu doen. Heel interessant.
Mansholt wilde af van de keuterboeren die vaak straatarm waren, en wilde grote bedrijven en efficiency en hogere opbrengsten, waar ook boeren ruimte kregen voor iets als vakantie. In de jaren zestig en zeventig werd het hele Nederlandse landschap heringericht. Dat was ook een grote ommezwaai die veel emoties opriepen. We kregen er elektriciteit, riolering, verharde wegen voor terug, vertelt een boer in de documentaire.
Aanleiding voor deze aflevering van Andere Tijden waren de boerenprotesten in 1971, in Brussel, die veel groter en gewelddadiger waren dan de boerenprotesten die we nu zien. Die waren heel erg tegen de persoon van Sicco Mansholt gericht, die (toen al) een halvering van het aantal boerenbedrijven bepleitte.
Door het rapport van de Club van Rome uit 1971 waarin de desastreuse gevolgen van dit nieuwe landbouwbeleid zichtbaar en voorspeld werden, de klimaatcrisis die zich nu ontrolt werd toen al voorspeld, zag Mansholt in dat hij een foute koers had gevaren, maar hij kon het tij niet meer keren.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten