Billen in de kunst

Er is een perspreview in het Centraal Museum van de tentoonstelling van/óver/rond de surrealistische schilder Jopie Moesman. Omdat je bij perspreviews de catalogus vanzelf krijgt, niet zo hoeft aan te dringen, en het dichtbij is ga ik maar. Ik ben niet erg enthousiast over Jopie Moesman vanwege al die blote billen en verwrongen seksualiteit. Niet dat ik tegen seksualiteit ben, maar deze werken spreken mij niet zo aan. Het gaat niet over contact maar over mannelijke lust, ofzo. Bobby vindt het werk trouwens heel mooi. Ik weet het niet. Moesman was overdag NS-employee en schilderde ‘s avonds en in de weekends billen. Wel knap, maar toch. ‘Gun een man zijn hobby’, vindt Bobby. 

Bij de perspresentatie wordt de kwestie meteen benoemd. ’Hoe verhoudt zich dit tot de #metoo-discussie’, heet dat nu. Dat vind ik nogal verhullend taalgebruik. De #metoo-discussie gaat over machtsmisbruik en seksueel misbruik. Gaat het bij Moesman over seksueel misbruik? Of over de mannelijke lust en de mannelijke blik en de mannelijke suprematie in de kunstwereld? De witte mannen op de vingers getikt.

Wat ze hier en nu bij deze tentoonstelling gedaan hebben is a. Jopie Moesman plaatsen in internationale context. Alle surrealisten deden dit, het thematiseren van de lust. In die zin is hij geen eenling. De mannen vonden zichzelf en elkaar geweldig en de vrouwen waren lustobject en/of muze. Musea moeten zich verhouden met de kritiek dat de kunstgeschiedenis nogal eenzijdig is en dat de inbreng van vrouwen en niet-westerse kunstenaars ontbreekt. Dus hier hebben ze b. ook een hele zaal met vrouwelijke surrealisten gemaakt en dat is ontzettend verrassend en leuk. Dat is heel ander werk. Veel dromeriger, fantasierijker. Daar zit ook seksualiteit in, maar niet zo geobsedeerd. Het grappige is dat zowel de curator als de pr-dame zeggen dat ze díe zaal zónder Jopie Moesman de mooiste zaal van de Moesman-tentoonstelling vinden. Ze hebben c. ook een zaal aan sado-masochisme gewijd. Want dat was een belangrijke grote drive van Jopie Moesman. 

Er schande van spreken, zoals in de jaren tig gebeurde, dat lijkt me niet nodig. Maar echt boeien doet het mij ook niet. Wel die zaal van surrealistische vrouwelijke kunstenaars.