De beentjes

Vorig jaar, toen de bioscopen even weer een béétje opengingen - er zaten die middag maar zo’n tien personen in het zaaltje van het Springhaver - zag ik de première van de film ‘De Beentjes van St. Hildegard’ met Herman Finkers en Johanna ter Steege. Nu is de film op tv. Het is een leuke mooie film. Je sympathie ligt geheel bij Jan (Herman Finkers), die voortdurend op zijn kop gezeten wordt door Gedda (Johanna ter Steege). Haar liefde voor hem is misschien groot maar vooral verstikkend.

Hun relatie bestaat eruit dat zij in en om huis alles bepaalt, wat hij eet en drinkt, wat hij doet, welke kleren hij draagt. Hun huwelijk is een kopie van dat van haar ouders, eenvoudige boerenmensen, waar moeder de vrouw álles bepaalt en vaders geen enkele ruimte heeft. 

De film begint als opa wegloopt met een ezeltje naar Bad Bentheim, waar hij overlijdt. Zijn vrouw laat hem begraven, zijn nadrukkelijke wens om gecremeerd te worden ten spijt. Jan is woedend op zijn schoonmoeder en zijn vrouw, en zweert dat hij zijn schoonvader alsnog zal laten cremeren. Zijn schoonvader had zijn leven lang twee wensen: lopen naar  sarcofaag met daarin de beenderen van Hildegard von Bingen en uitgestrooid te worden bij de Loreley. Die zijn allebei niet bewaarheid. Dat opent bij Jan de ogen. Hij zal alsnog de wensen van zijn schoonvader in vervulling laten gaan. En zelf beseft hij dat hij niet zo wil eindigen.

Om onder de verstikkende zorg van zijn vrouw uit te komen simuleert hij dat hij Alzheimer heeft en laat hij zich opnemen in een verzorgingshuis. Nou ja laat ik het niet allemaal navertellen. Het is een prachtige film, mooie rollen, indringende vraagstukken. Het is allemaal wel een beetje uitvergroot, die notoir bazige vrouwen, ik vind het wat karikaturaal, maar iets herken ik er ook wel van. En er is ook een vrouwelijk personage (de dochter van Jan en Gedda) met een verstikkend controlerende mán, dat relativeert de man-vrouw clichees. En hun zoon heeft een vrouw en een relatie zónder klem en dwang. 

De zoektocht van Jan naar wat meer zachtheid, liefheid en ruimte is mooi. Hij vindt het wel, maar vooral in zichzelf, niet bij Gedda. Raar dat de film nu ik hem thuis op de iPad zie veel meer indruk maakt dan vorig jaar in die driekwart lege bioscoop.

De film is eergisteren door 2 miljoen mensen gezien en nu nog twee dagen gratis terug te kijken via NPO Start. En via NL Ziet.