vrijdag 3 september 2021

Bekeerling

Op de afscheidsreceptie van de pensionerende Hans raak ik in gesprek met een dame, die hoogleraar Filosofie en Religiewetenschappen blijkt te zijn. Haar laatste publicaties, zo vertelt ze desgevraagd, gaan over bekeerde vrouwen. Vrouwen die niet religieus opgevoed zijn en die zich toen ze volwassen waren tot het christendom, het jodendom of de islam hebben bekeerd.

Wie stort zich nou vrijwillig in een vrouwonvriendelijk, vrouwonderdrukkend systeem, vraag ik haar. Het antwoord is natuurlijk breed en uiteenlopend, maar vaak gaat het om vrouwen die nare dingen hebben meegemaakt en die veiligheid in het nieuwe systeem vinden. You win some you lose some. Overigens zijn volgens haar de Joodse gemeenschappen in Nederland vooral liberaal, dus die zijn het minst vrouwonderdrukkend. Zij en haar medewerkers hebben vele verhalen van vrouwelijke bekeerlingen opgetekend.

Ik moet er aan denken als ik vandaag naar een tentoonstelling ga van een Nederlandse expressioniste Stien Eelsingh aan wie een zaal vast gewijd is in het Museum van Meppel. Meppel, ja. Zij werd in 1903 geboren in Zwolle, ze verhuisde in de jaren dertig naar Amsterdam, en in 1941 naar Staphorst waar ze al een tijdje kwam om de mensen te schilderen. Daar is ze tot haar dood in 1960 blijven wonen en werken. Ze was een lokale en landelijke beroemdheid. Haar huis (‘De Wiite Boerderij’) was woonhuis, atelier en galerie en drukbezocht. Nu is het restaurant Stien. Niet meer wit.

Staphorst is een onderwerp dat meerdere schilders heeft aangesproken. Daar bestaat ook een boekje over.

Wat zie je op die schilderijen? De huizen, de klederdrachten, de kleuren, de strakke leefregels, de saamhorigheid. De intense beleving van leven, geboorte, ziekte en dood. Lief en Leed, zeg maar. De liefde voor elkaar en de dieren om de boerderij. Het is allemaal heel intens. De mensen zijn niet herkenbaar maar een beetje geabstraheerd.

Na afloop ga ik ook nog even in Staphorst langs, waar ik nog slechts twee hele oude dames in klederdracht zie. Das war einmal. In het museum een fototentoonstelling van fotografe Annie van Gemert die de huizen en klederdrachten heeft gefotografeerd. Er is ook een tentoonstelling van merklappen (borduurwerken). Het is allemaal immaterieel erfgoed.

Maar door de schilderijen kan me iets meer voorstellen bij de veiligheid die mensen / vrouwen ervaren die zich in zo’n systeem van gebruiken voegen.

Over Stien Eelsingh:

Geen opmerkingen:

Een reactie posten