Emmen als utopie

Gisteravond laat was er een documentaire bij de EO getiteld Voorbij de Zee. Onderwerp: Emmen als sociaal experiment.  Dat moet ik natuurlijk zien, want daar ben ik geboren getogen. Halverwege de 20e eeuw moest Emmen een bolwerk worden in de textiel- en metaalindustrie. Maakster van de film is Anastasija Pirozenko, geboren in Litouwen 1988. 

Het is een tamelijk onbegrijpelijke film, meer science fiction dan documentaire. Je ziet vooral beelden van de jaren zestig wijken Angelslo en Emmerhout, waar wij ook van 1965 woonden. Geheel rechthoekig en beton en vrij groen. Een plat uitgesmeerd Overvecht.  Nooit geweten dat het een socialistische utopie was. 

Er werd een stad gecreëerd rondom arbeiders van de textiel- en metaalindustrie. En er werd geëxperimenteerd met woonwijken voor gezinnen. 'Emmen moest de belichaming worden van een geëngageerde, gelukkige en verenigde samenleving', meent Anastasija. Woonwijken werden op een nieuwe manier gemaakt. er kwamen bussen met stadsvernieuwers naar ons Angelso kijken, uit heel de wereld.

De vertelling die Prozenko voor deze 'documentaire' bedacht heeft is gebaseerd op een notitieboekje van een jonge Sovjet-schrijfster, die in 1973 in Emmen geweest zou zijn tijdens een Europese reis op zoek naar inspiratie voor een sciencefictionroman. Zij ervoer de toen nieuwe arbeiderswijk in het groen als de verwezenlijking van socialistische waarden. Angelslo als open groene ‘wonderstad’ met dorps gevoel, waar gemeenschappelijkheid, gelijkheid en sociale interactie door de bouw bevorderd zouden worden. Die beelden van de wijk zijn ingebed in een sf-vertelling waarin Emmen en omgeving een eiland zijn geworden, omgeven door een oceaan, sinds een zondvloed een groot deel van Europa onder water zette. Je ziet ook beelden van het landschapskunstwerk 'Broken Circle' bij een zandafgraving bij Emmerschans waar ik in 2011 nog met Zus 4 was.

Terugkijken:
https://www.npostart.nl/3lab/22-11-2020/VPWON_1308110