dinsdag 21 februari 2012

Vervangpaard

Uit De Standaard: 'Na 140 jaar is de etymologische betekenis van 'fiets' onthuld. Het woord verwijst naar het Duitse 'Ersatzpferd' of 'Vize-Pferd'. Bij het weglaten van 'Pferd' bleef alleen het woord 'viez' over dat in het Duits als 'fiets' wordt uitgesproken. Aldus professor Gunnar De Boel van de Vakgroep Letterkunde aan de Gentse Universiteit.

Al sinds 1886 woedt er een etymologische discussie over het woord fiets. Professor De Boel legde het verband tussen het woord fiets, stalen ros, en met het Duitse woord 'Ersatzpferd', ofwel vervangpaard. 'In het Duits wordt in tegenstelling tot het Nederlands, het prefix vice- wel eens schalks gebruikt om vervanging uit te drukken', zegt hoogleraar Duitse Taalkunde Luc De Grauwe. De doorbraak kwam er nadat de hoogleraar vergelijkende taalkunde een fles cider schonk aan Duitse vrienden. 'Ik vernam dat appelwijn in het zuidelijke Rijnland 'Viez' heet,  uitgesproken als 'fiets'', vertelt de hoogleraar. 'Viez is een verkorte kopvorm van 'vice-vinum' zoals 'auto' voor 'automobiel'. Cider wordt met andere woorden gezien als 'vice-wijn' , 'ersatz-wijn' of 'vervangwijn'.'

De volksetymologische vervorming ging verloren toen het woord de Nederlandse grens overstak.

Geen opmerkingen: