Nola

Gelezen: Nola Hatterman. Geen kunst zonder kunnen. Ik bedacht dat ik kunstboeken kan gaan recenseren zolang we niet naar musea kunnen. Dus bezocht ik de sites van kunstboekenuitgeverijen en keek ik wat zij op stapel hadden staan. Onder anderen dit boek dus bij Waanders. Nieuw nieuw nieuw.

Het gaat over de Amsterdamse kunstenares Nola Hatterman (1899-1984) die vanaf de jaren dertig al Surinamers schilderde en na haar vijftigste in Suriname ging wonen en daar een kunstopleiding startte. De reden waarom zij Surinamers schilderde: ze vond Surinamers gewoon hele mooie mensen. Ze voelde zich ook Surinamer. Het Stedelijk Museum Amsterdam heeft heel wat werken van haar in depot, maar de meeste zijn nauwelijks vertoond. Wel heel bekend is haar schilderij van een Surinaamse dandy aan een cafétafeltje. Pas onlangs is ontdekt wie die man was: de Surinaamse muzikant Lou Drenthe. Louis Richard Drenthe. Het schilderij heette altijd ‘Op het terras’. Nola vermeldde nooit wie het was die zij portretteerde.

In Suriname is Nola Hatterman een belangrijke naam ook omdat ze aan de wieg stond van heel wat Surinaamse kunstenaarscarrières. Zij vond dat Surinaamse schildertalenten zich daar in Suriname moesten ontwikkelen en niet alle modes van abstracte kunt die in Nederland in zwang waren moesten overnemen. Het kunstopleidingsinstituut in Paramaribo is naar haar genoemd. Dat ik haar niet kende is tekenend. Ik zal niet de enige zijn. Ik vraag het nog even na bij Zwaze en Hani501, maar die kennen haar ook niet. Twee jaar geleden was er noa bene een grote solotentoonstelling van haar in Schiedam. Dat heb ik toen ongetwijfeld angekondigd gezien. Ben ik toen niet naar toe gegaan.

Momenteel is er een tentoonstelling in het Stedelijk genaamd ‘De Surinaamse School’ waar Hatterman maar liefst twee zalen vult. Zij was mede zo belangrijk in Suriname omdat mensen eindelijk een hun eigen slag mensen mooi afgebeeld zag. Het zijn dan ook mooie schilderijen. Mooie mensen, dansende mensen, kwetsbare mensen. Ook veel stillevens met bloemen en vruchten trouwens. En taferelen van gevluchte slaven (‘tot-slaaf-gemaakten’) in het oerwoud. 

Er staan behalve veel schilderijen en tekeningen ook allemaal essays over haar in. Een Nederlandse Surinaamse. Een witte Surinaamse. Haar betekenis. Haar rol. Voor Surinamers. Voor Suriname. Voor de vaderlandse kunstgeschiedenis waar Suriname ook bij hoorde/hoort. Het boek is samengesteld door Ellen de Vries die in 2008 al een biografie over Nola het licht deed zien en die een mooie informatieve website over haar bouwde. Het is haar levenswerk. Die site ben ik uiteindelijk eerst maar gaan lezen omdat ik in de essays in dit boek soms de basisinformatie miste. Dat de auteur zelf denkt: dat heb ik toch al twaalf jaar geleden in mijn eerste boek geschreven? Maar dat weet de lezer dezes niet.

Website Nola Hetterman: http://www.nolahatterman.com/