woensdag 23 oktober 2013

O Amsterdam...

Vandaag ga ik niet naar de film, zoals Mir me opgedragen had, maar slenter ik door Amsterdam. Nee, niet naar Zwolle, niet naar Amersfoort, niet naar Den Bosch, het wordt gewoon Amsterdam. Het is prachtig in Amstredam. Herfst. Het strormt een beetje. De gele bomen tegen de donkere luchten zijn spectaculair prachtig. Tussen het slenteren door doe ik enige musea aan. 

In het Foam is een tentoonstelling van de Amerikaanse fotograaf Lee Friedlander, 'America by car'. Voor mijn gevoel honderden zwartwit-foto's (ik heb ze niet geteld) vanuit een huurauto genomen. De huurauto is in de kadrering mee gefotografeerd. Als je maar doorgaat met een idee, met ijzeren wilskracht, dan wordt het vanzelf een Idee. Fascinerend is dat. Maar als ik er een stuk of vijf op internet zie, dan werkt dat op mij ongeveer even sterk als die honderden afdrukken in die vijf zalen.

In het Stadsarchief is een tentoonstelling over Fotostudio Merkelbach. Ik vind het leuk om daar naar toe te gaan omdat ons vrouwennetwerk het Merkelbach genootschap heet, genaamd naar restaurant Merkelbach in  Park Frankendael. Die Merkelbach is de stadsbouwmeester B. Merkelbach, misschien wel een broer van Jacob  Merkelbach van de Fotostudio.

Deze Jacob Merkelbach opende nu een eeuw geleden, in 1913, een luxe portretatelier boven in het modepaleis Hirsch & Cie aan het Leidseplein. Hij had klanten uit de bovenlaag van de burgerij, en uit de wereld van het theater, de dans, kleinkunst en film. In de ruim vijftig jaar van zijn bestaan maakte de fotostudio tienduizenden portretten. Het verglijden van de tijd is voelbaar in de foto's: mode gaat maar één seizoen mee, diva’s raken in de vergetelheid, generaties komen en gaan. Ook de wereldgeschiedenis stopte niet bij de deur van de studio: de joodse clientèle van voor de oorlog maakte plaats voor Duitse officieren in uniform, die weer het veld ruimden voor de Canadese bevrijders.

Voor Zwager1 die vandaag 65 wordt (eigenlijk weet ik niet of hij vandaag ook met pensioen gaat). zoek ik in de bijebehorende Stadsboekwinkel een cadeau. Het is allemaal Amsterdam wat er de klok slaat, maar er móet iets tussen zitten wat een Hilversummer aanspreekt. Na veel omzwervingen stuit ik op een boek met schilderijen getiteld 'Mijn uitzicht om vijf uur' van de kunstschilder Theo de Feyter. Elke dag om vijf uur schildert hij zijn uitzicht vanuit zijn atelier. Weer zo'n serie beelden die door de overstelpende hoeveelheid extra betekenin krijgt. Ik vind het práchtig.

Geen opmerkingen: