vrijdag 6 augustus 2021

Terugkijken


Gelezen: Jouw leven en het mijne van Majgull Axelsson. Ook van uitgeverij De Geus. Weer zo’n dramatisch boek. Hebben alle Zweden van die vreselijke verledens? Deze hoofdpersoon is een vrouw van bijna 70, Märit, die vanuit India terugkeert naar haar geboortedorp Norrköping. Haar tweelingbroer Jonas woont daar in hun ouderlijk huis en zijn vrouw Kasja, haar schoonzus en vroeger haar beste vriendin, heeft haar verordonneerd om samen hun 70e verjaardag te komen vieren. Hij heeft een hersenbloeding gehad en zit krachteloos huilend in een rolstoel. En dat is nog maar het héden.

Märit is er een van een drieling, waarvan het zusje bij de geboorte gestorven is. Sindsdien is die als kritische stem in het hoofd aanwezig. Met Jonas heeft Märit niets. Ze hadden ook nog een verstandelijk gehandicapte broer Lars, die heel sterk was en kreten slakend door het leven ging. Hij kon heel goed tekenen. Hun moeder leefde alleen voor hem. Toen zij vroeg overleed aan een hersenbloeding werd Lars naar een gesticht gestuurd, van een genre die erg aan concentratiekampen deden denken. De bewoners werden opgesloten en vastgebonden en er werden wetenschappelijke experimenten op ze uitgeoefend. Dit was in Zweden zo tot ver in de jaren zestig. Axelsson (1947) is van huis uit journalist en historicus en heeft met dit boek deze toch tamelijk recente schandvlek in de Zweedse geschiedenis onder de aandacht willen brengen.

Märit heeft haar broer daar een keer opgezocht, waar hij vastgeketend in een bed in een kale kamer lag te vervuilen. Hij herkende hem niet. Als student medicijnen moest ze in een lijk snijden, zonder flauw te vallen of te gaan overgeven, en in haar geval was het haar broer, bont en blauw, die ze onder het mes kreeg. Dat was het einde van haar medicijnenstudie.

Wat een enorme drama’s in die Zweedse boeken! Nu hoop ik dat ik in mijn stapel iets lichters tref.

Geen opmerkingen: