zondag 29 september 2013

Oudewijvenzomer in Amsterdam

Indian Summer heet dit weer in Canada en Amerika, hier heet het oudewijvenzomer. Opeens hoor en lees ik dat woord overal.

Het KNMI zegt erover:  'Een periode met mooi najaarsweer wordt ook wel oudewijvenzomer genoemd. Over de datering van dit begrip bestaan misverstanden. Volgens oude gezegden mag alleen warmte rond 8 november zo worden genoemd, maar volgens klimatologen gaat het om warme dagen tussen omstreeks 17 tot 25 september.'

'Oorspronkelijk komt het begrip uit de Noordse of Germaanse mythologie, waarin noodlotsgodinnen wevend of spinnend werden afgebeeld. Ze beeldden daarmee de menselijke levensdraden uit. De benaming is waarschijnlijk terug te voeren op een vrouwelijke watergeest met lange witte haren. Later werd het toegeschreven aan oude breiende vrouwen en aan veldspinnen die bij rustig nazomerweer lange draden spinnen.

De verwarring is begrijpelijk want het najaar kent verschillende oplevingen van de zomer met uiteenlopende benamingen. In Nederland en Vlaanderen wordt een zomerse periode rond 29 september wel Sint Michielszomertje genoemd, begin oktober heet dat kranenzomer, rond 11 oktober Sint Gummaruszomertje en 11 november spreekt men van de Sint Maartenszomer.

De Zweden noemen mooi nazomerweer Brittazomer, afgeleid van de heilige Brigitta (8 oktober), in Tsjechië spreekt men van de Sint Wenzelszomer (28 september), Engeland noemt het St. Luke's little summer (18 oktober), Frankrijk l'été de St. Dénis (vanaf 9 oktober) en Italië noemt warmte rond midden oktober de zomer van Theresia. Duitsland kent naast de Altweibersommer (eind september) ook Allerheiligensommer (begin november) en het noorden van de Verenigde Staten staat de nazomer bekend als Indian Summer. Rusland heeft de babje Ljeto, wat vrouwenzomer betekent. Een verklaring zou zijn dat de Russische zomer maar kort duurt net als het geluk dat een Russische vrouw in haar leven heeft.'

Anyhow: scherpe zon, scherp licht, heel genotvol en energiek weer. Nu moeten de bomen nog geel en rood worden. Of worden ze eerst rood en dan geel?

Het Flevopark is heerlijk leeg, hier en daar een clubje voetballende kinderen, en elk bankje is bezet door een lezende single. Heerlijk sfeertje. Ik lees Carmiggelt gedundrukt. Prachtig mooi boekje. Het is uitgebracht door Van Oorschot ter gelegenheid van Carmiggelts 100e geboortedag binnenkort. Wat een genoegen.

Geen opmerkingen: