We hebben gedurende vijf uur familieberaad. Eerst met de uitvaartonderneemster, daarna met de dominee. Als er in een familie maar twee kinderen zijn, dan is het toch anders dan met zes en dan ook nog eens met aanhang. Iedereen mag zeggen wat zij/hij denkt en voelt en vindt.
Het is mooi, het is warm, het is respectvol, er wordt veel gezegd. Er wordt gehuild, er wordt gelachen. Er is lekkere soep, er zijn lekkere broodjes, er is goeie sfeer. De ene kist versus de andere. De ene bloemenstruik versus de andere. Op de rouwkaart staat dat we vragen of mensen witte of gele bleoemen willen meenemen. Laten we in de krans vijf witte rozen doen en één gele, zeg ik als grapje. Diversen van de Geschwister kijken gekweld. Geen leuk grapje, geloof ik. Maar iederéén voelt zich af en toe die gele roos, zegt Zus1.
Ik ben steeds wat in verwarring. Mutti was een diepgelovige vrouw. De gereformeerde leerregels hebben mijn jonge jaren nogal gekleurd. Ik was de rebel. Nu kleuren die het afscheid van Mutti weer. In-de-geest-van-Mutti. Zo-zou-Mutti-het-gewild-hebben. De psalmen nemen de overhand en vanzelf word ik wéér die rebel.
Het gedicht van Kopland zou ik willen lezen, maar dat mag ik niet zeggen. Het is echt heel mooi, beamen Bobby en Zus4, terwijl we ontbijten bij een bakkerij te Aalden. We wonen ineens in een Landal Greenpark huisje, want op en neer naar Amsterdam of Mecklenburg Porpommern is niet te doen. Het gedicht is prachtig, en alles van m'n liefde en ambivalentie zit erin. Maar het kán niet. Het kán niet. Niet in die kerk. Je mag niet de zin opzeggen: 'Er is geen God'. Niet daar. Dat is provocatie. Dat zal de enige zin zijn die blijft hangen.
Alsof ik dat niet weet. Ik weet het ook wel. Maar toch! Dat je zo'n mooi gedicht niet mag zeggen!
'Het is echt een mooi gedicht', zegt Zus4, die ook van de seculiere tak is. 'Ik moest huilen toen ik het las.' Waar vind je zoiets?
Misschien moet ik maar niets zeggen, het afscheid van Mutti aan de gelovigen laten en vanaf de achterste bank rebelse natte propjes naar de mannenbroeders schieten.
Het hoort erbij, bij deze dagen, oud zeer herbeleven.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten