Fijne vakantie!

Zelf ben ik net tamelijk vers terug, maar nu is de vakantie-uittocht algemeen van start gegaan, lees ik in een persbericht van het bedrijf Organize yourself. Handige Henkie's!

Het verhaal is dat de vakantie veel werkende mensen veel extra stress oplevert – zowel vóór, tijdens als ná. Hoe zorg je dat alles af is voordat je gaat? Hoe kun je echt ontspannen, en hoe voorkom je dat collega’s je moeten storen tijdens je vakantie? En hoe voorkom je de koude douche bij terugkomst: nog steeds dezelfde stapels op je bureau, een stortvloed aan nieuwe e-mails, postbakjes vol lopende projecten en onbetaalde rekeningen?

‘Het negatieve effect van een ongeorganiseerde werkplek is enorm,’ zegt Organize yourself. ‘De rommel en het gebrek aan overzicht belemmeren per definitie het plezier dat mensen aan hun werk beleven, en ook voor de productiviteit is het niet best. Steeds meer mensen geven aan dat ze tijdens hun vakantie niet echt kunnen ontspannen, omdat ze niet weten of ze alles wel goed hebben achtergelaten. Dat is dus drie keer stress'.

Gevolg van de vakantie zou zijn, zo waarschuwt dit bedrijf: overspannenheid of burn-out, juist na de vakantie! Wij van Organize Yourself adviseren Organize Yourself. Dat lijkt me een leuke cursus!

Website Organize Yourself

Charmante ??? botteriken

HP/De Tijd had dit weekend een coverstory van wereldbelang, getiteld 'De Nieuwe Lul'. Vraagstuk: wat is de overeenkomst tussen Nicolas Sarkozy, Theo Maassen, Jeremy Clarkson, Hugo Borst en Kluun? 'Bij vrouwen wekken ze begeerte, bij mannen bewondering of afgunst. Ze gaan hun eigen gang, twijfelen niet aan de rolverdeling tussen de seksen en weten wat zij willen', aldus HP/De Tijd.

Het lopende verhaal bevat weinig boeiends, maar onderhoudend zijn de lijstjes. Allemaal personages die ik op tv aardig te pruimen vind. Juist omdat ze zo uitgesproken zijn. In huis zijn ze waarschijnlijk niet te pruimen. Of juist wel, en is dit alles wat ze op tv uitstralen slechts imago. En zijn het thuis kleine jongens. Dat heeft geloof ik weer alles met dat Ego en dat Zelf te maken, waar we het eerder over hadden.

De Nieuwe Lullen (volgens HP/De Tijd) op een rij:
De intimiderende lul: Theo Maassen, Hans Teeuwen, Louis van Gaal.
De cynische lul: Johan Derksen.
De verwaande lul: Hugo Borst, Martin Bril, Jeroen Pauw, Jort Kelder, Henkjan Smits.
De charmante lul: Beau van Erven Dorens.
De lawaai-lul: Jan Cremer, Jan Mulder.
De schalkse lul: Paul de Leeuw, Rutger (Geenstijl), Robert Jensen.
De huil-lul: Kluun, Javier Guzman.
De sardonische lul (ofwel de zuiger): Peter R. de Vries, Gijs Groenteman & Teun van der Keuken.
De roekeloze (domme) lul: Joran van der Sloot, Rob Oudkerk.
De zakenlul: graaiende mannen in het bedrijfsleven: John de Mol, Gerlach Cerfontaine
De etnische lul: Hafid Bouazza, Prem Radhakishun, Borat.
De toffe pik: Frank Lammers, Cees Geel, De Lama's, Gordon.

Het is zo'n verhaal dat er helemaal niet toe doet, maar dat toch iets raakt, want het vindt gretig aftrek. Vanmorgen schrijft Aaf Brandt Corstius in haar column in nrc next dat haar vriend, met wie ze net haar tweejarig jubileum vierde, een van de beschreven Nieuwe Lullen blijkt te zijn. Ze onthult ook nog wie het is, namelijk de sardonische lul die samenwerkt met Teun van der Keuken, maar je moet zijn naam dus wel zelf in HP/De Tijd opzoeken.

Philicorda

Ineens viel gisteren het woord *Philicorda*. Broerlief en ik waren na de vakantiefoto's aan het pianospelen geslagen, we probeerden quatre mains. Allebei met leesbril op de neus, ook weer boeiend.

Zwager wou ook wel, dat zag je, maar hij geldt niet als pianospeler. Nu bleek dat hij niet goed mee durfde doen, omdat hij dacht dat wij allemaal briljant speelden, want bij ons thuis hadden vroeger twee orgels (een harmonium en een bijna-kerkorgel van het merk Eminent) en een piano gestaan. Die piano staat trouwens nu bij hen, maar ze spelen er nooit op.

Zwager ontboezemde ineens dat hij best zou willen spelen, en ook had gespeeld vroeger, maar niet op een piano, maar op een Philicorda. De Philicorda! Het elektronisch wonderorgeltje van de gereformeerde gezinnen in de jaren zestig en zeventig.

Onwillekeurig klonk er een zweem van trots over hun Philicorda te beluisteren. Want zij hadden echt niet zo'n klein ukkel gehad, zoals op de foto, nee, zij hadden wel een Philicorda met twee klavieren en een rijtje voetpedalen! Als je Philicorda-afbeeldingen googelt, dan krijg je enorm veel hits en zie dat er ook vrolijke huisfeestjes rond de Philicorda werden georganiseerd.

Begeerte heeft mij aangeraakt. Ik wil een Philicorda! En wel nu! Er zijn vast Philicorda-clubs.

Technische uitleg over de Philicorda, mét geluid

Vakantiefoto's kijken

Deze foto komt van de site PostSecret die ik ook mijn rijtje links (links) heb staan. Goeie site is dat.

Vanavond komen Broeflief en Zwager, net terug uit California (USA) hun geweldige vakantiefoto's laten zien. Hopelijk zijn ze ook geinteresseerd in de mijne uit Kroatie! Ik twijfel een beetje, want het zijn er nogal wat. Van de 600 foto's die ik schoot mochten er tot nu toe 342 echt niet weg... En binnenkort mag ik de foto's bekijken van Hani501, vers terug uit Utah (ook USA). Zij heeft er nog steeds 600. Ik vind het trouwens geen straf.

De gevolgen van de digicamera! Mensen staan tegenwoordig hun hele vakantie door foto's te maken, en als ze dat even niet doen zijn ze de resultaten op hun schermpjes aan het beoordelen. En dan die veel te vele foto's na afloop van de vakantie. Wat moet je ermee?

Leen zei erover dat een fotoboek maken bij de Hema nog de enige manier is om de vakantiefoto's behapbaar aan de familie en vrienden te tonen.

Zwager heeft als huiswerk vooraf aan hun bezoek blijkbaar mijn blog gelezen en skypet: 'Ik wil echt alle 342 foto's zien hoor! Maar dan moet jij ook die 192 van mij uit Niger bekijken en 156 uit Cambridge.'

Earl Okin

Nooit van gehoord, maar getipt door Mirjam: de Engelse muzikant Earl Okin, die zij op Oerol had gezien. Okin noemt zichzelf een ‘musical genius and sex symbol’ en gaat door het leven als een perfecte gentleman. Met zijn burgerlijk voorkomen lijkt hij een welkome gast op ieder familiefeestje, maar schijn bedriegt. Hij is gespecialiseerd in suggestief erotisch nummers over zijn vruchteloze versierpogingen. Overigens staan er op YouTube meerdere versies van dit nummer. Op een van de filmpjes is hij véél jonger. raar idee dat hij dit nummer al decennialang zingt op deze zelfde wijze...

De boekhandels des levens

Gisteren naar de presentatie geweest van Klis' nieuwe boek: Het Amsterdamse boekhandelsboek. Voor Amsterdamse boekenliefhebbers is één groot feest van herkenning. Het lijkt zo gewoon, al die boekhandels hier, maar dat is het natuurlijk niet. Hans heeft er 300 gevonden, zo'n aantal waar je niet zoveel bij kunt voorstellen. Maar als je dit boek leest dan realiseer je je dat je ze bijna allemaal kent, behalve die in buitengewesten als Osdorp en Slotervaart.

Ging eerst op zoek naar mijn eigen buurtboekhandels. Je woongeschiedenis. Dan realiseer je je dat hoe belangrijk de buurtboekhandels zijn, en niet alleen de groten als Athenaeum en Scheltema.

Mijn Amsterdamse boekhandelsgeschiedenis begon in Bos & Lommer (in de hier onlangs nog gememoreerde Twee Koningskinderenstraat), met het boekenparadijs boekhandel Omta aan de Bos & Lommerweg. Omta is een naam van grote betekenis voor mensen die daar in de buurt wonen danwel gewoond hebben. De winkel was toen een ongelofelijk zootje, en schijnt dat nog steeds te zijn, maar ze hebben werkelijk alles.

Daarna waren het homoboekhandel Vrolijk en vrouwenboekhandel Xantippe, plekken van waaruit we werkten aan de bladen Homologie en Surplus en een veelheid aan andere activiteiten ontwikkelden. Wat is dat inmiddels lang geleden! Enfin, vervolgens verhuisde ik naar landelijk Noord en raakte ik onverwacht verknocht aan de boekenafdeling van V&D en Plantage Books & More. Plantage heette toen nog Standaard Boekhandel. Die twee boekwinkels, die het niet halen bij de high brow winkels in het Centrum, waren voor mij een oase van cultuur daar.

Tegenwoordig zwalk ik tussen Xantippe Unlimited, Selexyz Scheltema, Athenaeum Boekhandel, The American Book Center, De Slegte, Hoogstins in de Kinkerstraat en reisboekwinkel Pied a Terre aan de Overtoom. En er zijn er meer waar ik graag kom, zoals de Bijenkorf, Himalaya in de Warmoesstraat, de Ako's op het Centraal Station en op Schiphol, Venstra in Amstelveen. Maar erg leuk om in dit boek van al die winkels de geschiedenis te lezen en een stukje over de eigenaren.

Eentje die er per ongeluk níet in staat is de Poezieboekhandel aan de Kloveniersburgwal. Foutje, waar Klis en zijn uitgeverij wel een beetje van schrokken, want het lemma was wel gemaakt. Waar was het zoek geraakt? Maar goed, dat moet dan maar goed gemaakt worden in de volgende druk.

Weg met de slaapzaal?

Groot nieuws: de regering gaat 2,7 miljard euro investeren in verpleeghuizen. Alle bewoners van de slaapzaal af, op een eigen kamer. Grote kamers worden omgebouwd tot verschillende éénpersoonskamers. Echtparen mogen niet meer uit elkaar worden gehaald bij opname.

Ik wil niet zeuren, maar ik krijg een enorme aha-erlebnis. Volgens mij is dit al gedurende vele jaren en vele kabinetten regeringsbeleid. Zo niet al decennialang! Jaren geleden was ik werkzaam voor een blad in de zorgsector. We rapporteerden elke week weer over de goede plannen van sector en kabinet. Els Borst en Erica Terpstra waren toen ons gouden duo. Maar steeds lukt het niet. Steeds moe(s)ten de zorginstellingen weer schaalvergroten, fuseren, privatiseren en kwaliteitsbeleid formuleren.

Ik weet dat niet met het vraagstuk van de eigen kamers en de slaapzalen. Zelf lijkt het mij afgrijselijk op een slaapzaal, daar niet van, maar wijlen mijn goede vader, die heel lang ziek is geweest en ook wel weken in ziekenhuizen en verpleeghuizen doorbracht, had volgens mij altijd contact met medebewoners, juist op de zaal. En ik ken een aantal mensen die al jaren in een verpleeghuis wonen, op een eigen kamer, maar die verpieteren daar behoorlijk, in hun eentje. En misschien zijn sommige echtparen enorm blij als ze niet meer dag en nacht op elkaars lip hoeven zitten. Wie zal het zeggen? Misschien moeten ze mensen de keuze laten of en met wie ze op de kamer gaan?

27-6: Het Parool meldt: 'Ambitie is niet reeel.' Met prachtige foto van Robin Utrecht.

Alter ego

Wat wel weer leuk is als je het woord 'ego' googelt op Google Afbeeldingen, dat je dan zomaar terechtkomt op een plaatje, getiteld 'Het Alter Ego van de Editor' van de Amerikaanse illustrator Jon Keegan, die o.a. voor Publishers Weekly tekent.

Zo zitten we namelijk de hele dag, aan het werk in onze kantoortuin. We bellen met onze medewerkers, lezers, bronnen, slachtoffers, vrienden & vijanden, en onze collega's. Dat gaat gedurende de dag in alle toonaarden. We lachen, slijmen, snibben, schrijven, complimenteren, corrigeren, en wat al niet.

Vanwege de kantoortuininrichting - heel gezellig, daar niet van - genieten de collega's mee met alles wat je doet en zegt, tot wat je sms't aan toe. Dat is niet altijd fijn. Je wilt ook wel wat privacy. Ik herken wat van ons kantoor op deze tekening. Het zal wel universeel zijn.

Website Jonathan Keegan

Het Ego en het Zelf

Discussie op het werk, over wie van ons er al dan niet een 'ego' heeft. Al lang weer vergeten hoe we erop kwamen. RoRo7 is van mening dat ik een enorm ego heb. 'Goh', zeg ik beledigd, 'ik hoor juist regelmatig dat het zo prettig is dat ik géén ego heb. Of beter: dat ik geen lást van mijn ego heb. Dat schijnt heel goed te zijn, dus die gedachte heb ik gaarne geinternaliseerd.'

'Maar jij hebt een enorme manifestatiedrang', reageert RoRo7, 'dus heb je een groot ego'. Vinnie vindt manifestatiedrang wat anders dan een ego, manifestatiedrang heeft te maken met zelfbewustzijn, zegt hij.

'En hoe zit het met het ego van Vinnie?' vraag ik. 'Vinnie heeft helemáál geen ego,' is RoRo7's snelle oordeel. Vinnie ook beledigd. En Bien? 'Die heeft een middelmatig ego.' Bien óók beledigd. En Iris? 'Dat weet ik nog niet, maar die heeft meer ego dan Bien.' Over haar eigen ego zegt RoRo7: 'Dat is natuurlijk normaal.'

We komen erachter dat eigenlijk niemand van ons precies weet wat het is, het Ego, en waarom we allemaal zo beledigd zijn door welke typering dan ook die zij ons toebedeelt. We hebben afgesproken dat we een leergang Afbreken en Opbouwen van Ego's gaan aanvragen bij de directie.

In de loop naar deze leerggang toe leert googelen alvast op dat het Ego in contrast staat tot het Zelf, en het prachtige inzicht: 'Een pretentieloos onbelangrijk ego, misschien zelfs een beetje maf (leer te lachen om jezelf), geeft ruimte voor de mentaal ontspannen toestand van innerlijke vriendelijkheid, en voor zo veel mogelijk genieten van je bestaan.'

Voor wie mateloos geinteresseerd is geraakt: Levenskwaliteit.nl ; Vijfdedimensie.nl ; Injewaarheid.nl

Het water was veel te diep...

Ben verdiept in de laatste nummers van het literaire tijdschrift Hollands Maandblad. Dit jaar is de vijftigste jaargang. In 1959 is het opgericht door K.L.Poll. Mooi smaakvol blad. Leuk om te lezen, ik laat u even meegenieten door het gedicht 'Twee koningskinderen' te tonen van de Utrechtse dichter Ingmar Heytze. Uit mijn hoofd begon het oorspronkelijke gedicht zo: 'Het waren twee koninghs kindren, sy hadden malkander zo lief, sy konden bij malkander niet komen, het water was veel te diep... Tijdens mijn studie vond ik het al zo mooi. En daarom heb ik denk ik jaren in de Twee Koningskinderenstraat gewoond.

Van Ingmar Heytze heb ik zijn Scooterdagboek gelezen. Bijzonder zelfonderzoek naar zijn reisangst, beschrijving van zijn pogingen die te overwinnen. Dat doet hij op een scooter. Grappig nu dus, dit gedicht tegen te komen. De kloof van het onoverbrugbare water tussen de geliefden is hier een straat.

Als je op het gedicht klikt krijg je grotere letters. Ik hoop dat ik met de scan uitnodig tot meer lezen in Hollands Maandblad of Ingmar Heytze en dat ik geen rechten schend. Zo ja, dan bij voorbaar al mijn oprechte excuses en ik haal het er desgevraagd onmiddellijk af. Maar af en toe een gedicht op het blog kan geen kwaad. Er mag meer poëzie gelezen worden, tenslotte.

Ik vind het ook nog leuk om nog een extra buitenliteraire reden, namelijk dat ik regelmatig langs Heytze's huis loop. Tenminste dat vermoed ik. Niet dat ik alle dichters van Nederland weet te wonen, maar hij lijkt niet te verbloemen dat hij woont waar hij woont. Ik maak het op uit boeken in het raam en posters erop.

Oorspronkelijk gedicht Lied van de twee koningskinderen

Weblog Heytzes Heelal

Ensemble Vocal Raphael

In de Kalverstraat, naast boekhandel De Slegte, is een wonderlijke smalle ingang tot een prachtige kerk. De Papegaai heet die kerk. Daar ga ik wel eens op zondagochtend naar toe omdat er zo'n schitterend koor zingt: het Ensemble Vocal Raphael onder leiding van Jan Peerik. Elke zondag om half elf en om kwart over twaalf. Half elf haal ik nooit, overigens. Vandaag zongen ze een Missa Brevis van Palestrina.

Het is een wonderlijke ervaring daar naar toe te gaan, want de zondagswinkelaars bevolken vanaf 12 uur sharp de Kalverstraat weer. Je moet een eindje tegen de stroom in duwen om de ingang van de kerk te bereiken. Maar dit minuutje ongemak is de moeite waard.

In eerste instantie had ik wat moeite met het koor, omdat de wat beige dames erwtensoepgroene soepjurken dragen, en dat terwijl de heren nota bene stijlvol in jacquet gekleed zijn, maar hun muziek is zo prachtig, zo'n geschenk uit de hemel, dat je je daar snel overheen zet. Vandaag hebben we de dirigent en een koorlid expliciet bedankt voor hun hemelse muziek. En een cd-tje gekocht.

De Papegaai

Oranjekoorts (slot)

Dat was dan weer dat! Deze foto komt van Bild Zeitung. Dat is ook wel weer interessant qua berichtgeving. Die kopt bijvoorbeeld: 'Sylvie van der Vaart: "So enttäuscht habe ich Rafael noch nie erlebt".'

Oranjekoorts (4)

De kwartfinale. De beelden van Nederlanders in Bazel zijn geweldig. Al die vele duizenden Nederlanders in Bazel, vanochtend om elf uur was het al bal. We zijn niet meer te onderscheiden van de Zwitsers die nu óók in oranje gekleed gaan.

Sterverslaggeefster Margriet Brandsma doet verslag met een verhit hoofdje. 'De pleinen zijn afgesloten. Een plaats om tv te kijken hebben veel mensen niet. Slaapplaatsen voor zoveel mensen heeft Bazel niet. We slapen met zijn allen in de auto in de parkeergarage. De horeca is blij met ons, want we zijn zo hygienisch en piesen niet naast de pot.' Waarvan acte.

Benieuwd of we over tweeenenhalf uur nog zo vrolijk zijn!

Gek van liefde

Met veel kopjes thee bijkomen van de drukte van de werkweek. Verzonken in mooie poëtisch roman. Had het meegenomen vanwege het sfeervolle omslag: een kamer gedrenkt in groen licht en daarin een piano. Riep zo'n verlangen op naar thuis zijn en piano spelen. De roman heet Het huis in de Via Manno en is geschreven door de Italiaanse schrijfster Milena Agus (1974).

Het huis in de Via Manno: jonge vrouw vertelt het verhaal over haar ‘gekke’ grootmoeder, die in 1943 uitgehuwelijkt werd aan een weduwnaar. Een van de ‘gektes’ waar grootmoeder aan leed was dat ze van kinds af aan al van grootse en meeslepende liefdes fantaseerde, en daar heel ver in ging. In een kuuroord waar grootmoeder, getrouwd, behandeld werd voor haar nierstenen ontmoette ze een man, die De Veteraan genoemd wordt. Tussen hen groeide een onmogelijke liefde. Voor heel even verloor grootmoeder zichzelf in het grote geluk.

De zoon die zij negen maanden later ter wereld bracht, leek een gevolg van deze liefde. Zijn moeder koesterde hem en alleen het beste was goed genoeg voor hem. Hij groeide op tot een succesvol pianist en trouwde met een vrouw die hem totaal toegewijd was en met hem meereisde de wereld over. Hun dochter (de vertelster) groeide daardoor bij haar grootmoeder op, in het huis aan de Via Manno.

Tien jaar na de dood van haar grootmoeder gaat de kleindochter trouwen en zal zij in het huis in de Via Manno gaan wonen. Zij vertelt het verhaal over haar grootmoeder heel ingehouden, geheel loyaal aan de oma, maar op een fascinerend cirkelende wijze, waarbij steeds meer stukjes van de puzzel in elkaar vallen.

Als je de feiten diep tot je door laat dringen, het leven van zo'n overdreven romantisch meisje, dat door haar 'gekte' door haar ouders voortdurend opgesloten wordt en tenslotte uitgehuwelijkt aan een oudere man, die haar de wonderlijkste seksuele diensten laat uitvoeren, wat misschien niet zo erg was als het klinkt, maar toch. Zo subtiel liefdevol door de kleindochter opgeschreven allemaal, dat het enorm nawerkt. Een verrassing. Een kleinood. Van harte aanbevolen.

Hé! Toevallig staat er vandaag in Trouw een paginagrote recensie van dit boek, samen met Het land waar je nooit sterft van de Albanese schrijfster Ornela Vorpsi, waar ik eerder over schreef. Ik zou de boeken niet bij elkaar bedacht hebben, maar ze hebben een overeenkomst: de auteurs schrijven allebei in het Italiaans en zijn van dezelfde generatie.

Feest

Het is echt moeilijk een foto te kiezen. Ik heb er erg veel gemaakt. Het was een avondje prijsschieten. Echt: de thuisblijvers hadden ongelijk.

Voor de duidelijkheid: we hadden Feest. Onze Firma bestaat 40 jaar. Het werd gevierd in strandtent Sol Beach aan het Scheveningse strand, we kregen barbecue en we mochten blijven slapen in het lokale Ibis-hotel.

Het thema van de avond was: Bling Bling. Velen hadden gouden attributen aan en om. Diversen droegen gouden pakken, gouden schoenen en/of gouden tanden. Die kun je, begreep ik, heel gemakkelijk kopen via internet of bij feestartikelenwinkels, zo vertelde men.

Het MT bracht een lied op de wijze van YMCA van The Village People, zie foto. En om 00.00 uur was de verkiezing van Mister Bling Bling en Miss Bling Bling. Die heb ik niet gehaald, ben denk ik op het hoogtepunt huiswaarts gekeerd.

Buddha of Suburbia

Sinds ik weer naar het werk ga, alweer twee weken, schicht ik 's morgens voor ik afsla van de Van Hallstraat het Westerpark in, langs bijgaand giga gouden beeld, dat mij op de een of andere manier associaties geeft de hedendaagse iPod-adept. Even verderop staat even ook nog eens een knalroze opblaaspaleis. Wat is dit allemaal? Maar ja, 's morgens met haast náár het werk en 's middags met haast terug naar de stad omdat ik graag naar Vespa wil. Als je het wilt weten, Lucie Theodora, moet je echt even afstappen!

Zo gezegd, zo gedaan. Het beeld staat daar in het kader van de tentoonstelling ‘Homo urbanus – homo sapiens?’, een internationaal outdoor project van jonge, getalenteerde kunstenaars uit Riga (Letland) en platform voor nieuwe uitwisselingen op het gebied van cultuur, marketing, city branding en andere activiteiten tussen Riga en Amsterdam.

Nergens op internet is informatie over de deelnemende kunstenaars en dus over dit beeld te vinden. Gelukkig had ik mijn camera bij me en kan ik nu overtikken. Het beeld heet The Buddha of Suburbia en is gemaakt door Kirils Pantelejevs (1969), kunstenaar te Riga (Letland).

Begeleidende tekst: 'The idea of the sculpture comes from the novel by Hanif Kureishi The Buddha of Suburbia that symbolises peace, harmony, tolerance and brightness. Buddhisme always symbolises tolerance toward different kinds of thinking, which is very important in our world of various nations, religions, cultures and convictions. Traditionally, the Buddha has big ears. In the case of this sculpture the ears are like radar that want to catch the vibrations of the surrounding environment. The big head and thin neck is reminiscent of indigo children of aliens from outer space. The Buddha invites us to observe our everyday life and problems from the point of view of a three and a half metre-high "spirit giant".'

'Homo urbanus - homo sapiens?' vind ik wel een goeie titel, trouwens. Sluit weer mooi aan bij de zin die ik vanochtend in mijn mailbox vind van de redacteur/uitgever B. Bommeljé, die zich zorgen maakt over de-jeugd-van-tegenwoordig. 'Er komt een generatie hoger opgeleiden aan', zegt hij bezorgd, 'waarvan de horizon echt is beperkt tot nrc.next en Google – if you’re lucky –, en dan weten ze Google vaak niet eens goed te gebruiken.'

Homo urbanus - homo sapiens?

Luisterboek downloaden

Sinds ik trotse bezitter ben van een iPod en ontdekte dat ik op een strandbed misschien wel liever wil liggen luisteren dan liggen lezen, heb ik geprobeerd enige luisterboeken die ik een tijd geleden cadeau kreeg op mijn computer te kopieren. Maar wat een gedoe is dat! Neem De Psalmenoproer van Maarten 't Hart, niet gelezen door Maarten 't Hart, die zat bij de cadeau's. Dat luisterboek telt maar liefst 8 cd's. Alleen al het binnenhalen van die cd's kost uren de tijd. En wat heb je dan? Een allegaartje aan mp3-bestanden die niet op volgorde staan. Na 2 van de 8 cd's ingeladen te hebben zag ik er wijselijk van af.

Een kenner raadde mij voor luisterboeken-voor-op-de-iPod de internetwinkel Luisterrijk aan. Dus ik afgelopen maandag naar Luisterrijk. Voor wie met iDeal kan betalen is dat kopen zo gepiept. Ik kocht een lekker non-fictieboek, voor op de fiets naar het werk.

Inmiddels ben ik er nu alweer dagen mee bezig. Zodra je betaald hebt kun je downloaden. Eitje, denk je. Dit boek bestaat uit 20 hoofdstukken en een aantal oefeningen. Die hoofdstukken en oefeningen staan met zijn allen in drie zip-bestanden. Het downloaden van elk zip-bestand duurt 10 minuten. Vervolgens moet je de bestanden vinden en unzippen. Weer half een uur verder en alle bestanden (let wel: àlle) waren af te luisteren in iTunes op mijn computer. Ik trots - ben toch voor geen kleintje vervaard!

Maar dan! Sinds ik probeer ze in te laden in mijn iPod (synchroniseren, voor de kenner) herkent mijn iPod slechts de helft van de bestanden. Welke hij wel en niet herkent is volkomen willekeurig. Na weer een uur kloten stuur je een mailtje naar de helpdesk van Luisterrijk, dat de handleiding niet te zien is op hun website. Krijg je een dag later een pdf toegemaild hoe te unzippen bij standaard Windows XP-software. Blijkbaar heb ik dat niet, want bij mij werkt het niet zo. Nu heb ik alle bestanden maar van de computer afgegooid en ben ik opnieuw begonnen. Is dit een verrijking van mijn leven?

Binnenkort begint de derde Week van het Luisterboek. Een van mijn vrienden (zie foto) is van het Luisterboek, helemaal, totaal, van haar kreeg ik mijn luisterboeken cadeau, en ik wil echt wel vóór het Luisterboek zijn. Maar het zit werkelijk niet mede! Geloof dat ik maar even Duitsland-Portugal ga kijken.

Vaalrood

Gisteravond naar Zwolle geweest. Francis en ik hadden weer een lezerspanel georganiseerd en we hadden lieve lezertjes uit de omgeving van Zwolle bijeen. We werden ontvangen door boekhandel Waanders. Wat een schitterende winkel, gaat dat zien! Hani501 had al eens voorspeld dat ik, als ik die winkel zou binnengaan, met een stapel boeken naar buiten zou komen. Vooral hun enorme collectie kunstboeken maakt enorm hebberig.

En inderdaad. Een van de boeken die ik kocht was Mc1R Natuurlijk rood haar van fotografe Hanne van der Woude, waar ik begin mei al over berichtte. Mooie foto's, van roodharige mensen in grootse, maar toch Neederlandse landschappen. Heel erg indrukwekkend prachtig. Mc1R is de naam van het gen dat verantwoordelijk is voor rood haar.

Mij had aan de foto's die ik in de diverse kranten gezien had een beetje gestoord dat er steeds knàlroodharigen geportretteerd werden, terwijl er in werkelijkheid zo'n enorme diversiteit aan rood haar bestaat. Bovendien neemt de felheid van het rood vaak met de jaren af en blijft er een valere kleur over.

Het boek blijkt aan die kritische kanttekening geheel tegemoet te komen. Hier staan - blijkt nu - veel meer foto's dan op de tentoonstelling te zien zijn, en ook meer leeftijdscategorieen: kinderen, jong-volwassenen en ouderen. Juist ook de foto's van de oudere personen, met hun valere rode haar, vind ik erg mooi. Families samen, tweelingen, generaties, groepjes zussen met hun broer... Mooie beelden van verbondenheid.

Natuurlijk rood haar

Oranjekoorts (3)

Ik verkeer doordeweeks in een omgeving waar niet iederéén van voetbal houdt. Dat is niet over de mannen en de vrouwen gelijkelijk verdeeld. Niet alle mannen kijken, en er zijn ook vrouwen die uitermate fanatiek zijn, hetzij alleen, hetzij en groupe.

Maar de meeste vrouwen zijn denk ik begonnen met voetbal kijken omdat ze ook in juni in contact wilden blijven met hun geliefde (m/v), broer (m/v), buren (m/v), baas (m/v), noem maar op. Nu blijkt het behalve verbindend ook nog eens onderhoudend te zijn. De receptionistes op onze drukkerij hebben hun balie met vlaggetjes en welpies versierd, en ik heb mijn natuurlijk-rode-krullen voor de gelegenheid wat extra gepimpt.

Vanmorgen heb ik geprobeerd de niet-kijkers over te halen om mee te kijken en uit te leggen wat er zoal aan een avondje voetbal te beleven valt. Een avond en groupe voetbalkijken is ook sociologisch boeiend, bijvoorbeeld omdat mensen zulke verschillende commentaren op het spel leveren. Kenners gaan altijd weer zuchtend die buitenspel-regels uitleggen aan de niet-kenners. 'Elke twee jaar moeten we dit wéér uitleggen.' Volgens mij vraagt niemand dat van ze, maar dit terzijde.

Ook vakinhoudelijk valt er veel te beleven ontdekken. Na twee wedstrijden en nabeschouwingen ben je al een heel eind. Zo'n Turkse doelman die een tegenspeler tegen de grond mept en in de allerlaatste minuut vervangen moet worden. En de Nederlandse voetballers met hun kindjes op de arm. De verschillende stijlen van de commentatoren. Het nieuws dat de voetbalvrouwen een nachtje over mogen blijven in het hotel...

'O', begrijpt RoRo7 na dat kwartier, 'het is net zoiets als het Koningshuis!'

Draken en robots

Vinnie bezweert mij net als ik meld dat ik naar huis ga: Je neemt toch wel een boek mee he, je gaat er vanavond toch wel een bespreken? OK, beloof ik schuldbewust, want ik heb het weekend alleen maar Voetbal gekeken. Uit de kast met recensie-exemplaren gaat een boek mee over kantoorcultuur, altijd geestig onderwerp, maar ook Alchemie van de liefde van Lisette Thooft verdwijnt in de tas.

Thooft is zo'n auteur die mij altijd een beetje irriteert. Ik heb haar een keer een lezing horen houden over onthaasten en zuiniger leven. Over dat soort onderwerpen schrijft ze, en over mannen en vrouwen, over de overgang en over de liefde. Ze is eerlijk en open en confronterend. Dat ze mij daarmee irriteert is gemakkelijk verklaarbaar: onthaasten is niet eenvoudig voor iemand graag die druk en energiek is, zuiniger leven niet voor iemand die geld liefst laat rollen. En wie wordt graag met de derde (of de vierde of de vijfde, weet ik het) levensfase geconfronteerd? Thooft schrijft - in tegenstellling tot menig ander 'spiritueel' angehauchte auteur - goed, persoonlijk en met beide benen op de grond.

Thoofts vraagstuk in dit boek: waarom vechten geliefden met elkaar, ook als ze oprecht van elkaar houden? Waarom schuilt er een draak in elke vrouw en een gepantserde ridder – of een robot – in elke man? Omdat ze zo in elkaar zitten, omdat dat het ontwerp van de liefde is, stelt Thooft. Dat is blijkbaar zo'n vondst voor haar dat ze er nu zelfs een proefschrift over schrijft: Dragons, Robots and the Evolution of Altruism, een onderzoek naar de letterkundige verbeelding van de strijd tegen draak en robot.

De blijde boodschap is volgens haar dat juist het overwinnen van tegenstellingen tussen geliefden de Steen der Wijzen oplevert die van lood goud maakt. Conversio oppositorum noemden de alchemisten dat: het omkeren van tegendelen. Het mannelijke en het vrouwelijke hebben elkaar nodig om zelf tot volle ontplooiing te komen. In dit boek vertaalt Thooft eeuwenoude alchemistische principes naar hedendaagse liefdesrelaties. Alles is één, zo binnen zo buiten, haast je langzaam, los op en verbind, bid en werk… Elke relatie is een kolf waarin zich een alchemistisch proces afspeelt, of het nu een stevige of een wankele relatie is, hetero of homo, een prille liefde of een oude band.

Natuurlijk daagt het boek uit tot persoonlijke ontboezemingen, maar die doe ik hier maar niet. Mooi cadeauboek, voor jezelf, voor je geliefde, of voor je vriend(inn)en met queestes op dit gebied.

Website Lisette Thooft

B&B te Utah

'Je volgende reis gaat naar Utah', voorspelt Hani501 per sms. Ze blogt helaas niet meer zoveel als de vorige vakantie met die supergeavanceerde blog-telefoon van haar. Toen was ik helemaal verslaafd geraakt aan de hysterisch veel te vele plaatjes, maar wat ze nu stuurt is nog steeds goed: de beelden zijn weer uitermate uitnodigend.

Raar is dat met Amerika-foto's: die ken je op de een of andere manier van voor naar achter, dat zal wel komen van de Amerikaanse films. Ik was een keer in Ann Arbor, in mijn eentje, ik sliep in een B&B van een onderwijzeres met een hang naar het Tibettaans boeddhisme, zo'n Amerikaanse straat met houten huizen, midden in de schitterende Indian Summer. Door die sfeer reed ik in een Chrysler Neon naar Toronto, over Denver geloof ik. Het was net of ik alles al kende.

Maar in Utah ben ik nog nooit geweest. Moet fantastisch zijn. En als alle B&B's die Hani501 daar bezoekt zo goed zijn als deze Torrey Schoolhouse B&B Inn, dan kunnen we het reisschema wellicht zo kopieren.

Hani510 te Utah

Toeterturken

Kees Fens is overleden, meldt Vinnie net. Zaterdag al. Het is wel erg, maar ik heb het weekend niets anders gezien dan voetbal. Na vrijdag was het zondagavond de tweede helft van de wedstrijd Tsjechië-Turkije. Het was wel opwindend, had een hoog amusementsgehalte en had echt een werkelijk waanzinnig einde.

De wedstrijd verliep een spectaculair: tot een kwartier voor het eind stond Tsjechië met 2-0 voor, maar de wedstrijd eindigde met 3-2 voor de Turken. Zachtzinnig ging het er niet aan toe. In blessuretijd werd de Turkse keeper uit het veld gestuurd met een rode kaart omdat hij een tegenspeler tegen de grond werkte.

Toen kon je de klok erop gelijk zetten: nu krijgen we een uurtje toeterende Turken. In Amsterdam stroomde het Mercatorplein vol met feestvierders. Al snel stond het verkeer tot op de Amsterdamse ring vast. Ook het centrum van Utrecht was vannacht het toneel van toeterturken. Maar nu de aandacht weer op wat anders gericht. Eerst maar gauw een stukje maken over Kees Fens.

Oranjekoorts (2)

Jongste Nichtje is geslaagd voor haar Gymnasium dus vrijdagavond werd het een combinatiefeestje: van haar grote broers kreeg ze een oranje puntmuts op, zodat ze toch een béétje in het middelpunt stond terwijl we Nederland-Frankrijk keken.

Iedereen schaamde zich wel een beetje, maar, zo verontschuldigden we ons nietaflatend, voor de feestvreugde keken we met zijn allen bij háár. Jongste Nichtje voetbalt zelf ook, dus ze leek toch wel van de gedeelde aandacht te genieten.

Naar Jongste Nichtje toe fiets je langs de Vecht. Dan kom je vanzelf langs Het Zandpad, de hoerenbuurt van Utrecht: allemaal rosse woonboten en een provinciale weg met parkeerplaatsen. Typisch Utrecht, zegt Bobby, dat die mannen hier vanuit de auto hoeren bekijken en bezoeken.

Anyhow. Zo doodstil als het er was om kwart over acht, zo druk was het om half een 's-nachts. Alle mannen uit Utrecht en omgeving hadden tegen hun vrouw gezegd dat ze bij Henk gingen kijken, en dat ze niet precies konden zeggen hoe laat het zou worden. Jammer dat er op Google geen afbeeldingen te vinden zijn van deze straat op zo'n nacht. Voetbal is goed voor de economie, zeggen ze. Vast beter als de uitslag 4-1 is dan 0-0!

Zaterdag wordt het kijken bij mij. Ik moet ineens hoognodig een nieuwe lcd-televisie.

Eerste keer?

Het Ecuplein. Waar ligt dat in godsnaam? Bij de Eurokade. Amsterdam is best groot. In heel Amsterdam staan slechts twee van dit soort bouwketen waar men bevolkingsonderzoek borstkanker uitvoert. De ene staat in het Centrum, de ander Elders. Om een onnavolgbare reden was ik naar Elders verwezen. Naar het Ecuplein dus.

Mijn vriendelijke verzoek of het misschien niet dichterbij mijn huis kon, over een maand of zo, of twee, of drie, kwam niet over. Dat kon niet. Nou ja, ik dus naar de westelijke tuinwijk De Aker gefietst, ver voorbij Tuincentrum Osdorp. Ik had drie kwartier ingepland en die was nodig, want ik reed fout.

Dat is wel even een andere wereld. In de bouwkeet allemaal vrouwen van boven de vijftig. Doet qua omgeving toch een beetje denken aan afgedankte borsten. En als je het nog dramatischer wilt maken: afgedankte vrouwen. 'Wat is uw meisjesnaam? En uw geboortedatum? O, dus het is uw eerste keer...' 'Ja, dit is mijn eerste keer.' Dan mag je in een kast, waar je je bovenkleren uit moet trekken en wachten je tot je aan de beurt bent. Vervolgens plet een witgeschorte dame uiterst vriendelijk je borsten in een apparaat. Een voor een. Dus twee keer horizontaal en twee keer verticaal. Bij de verticale foto worden de oksels ook medegenomen. Tel uw zegeningen, tel ze een voor een...

Heb uiteraard nagevraagd hoe dat zat met die bouwketen en de verdeling daarvan over de stad. Of het toch niet dichterbij had gekund. Nee, dat kon niet. Die keet staat namelijk steeds drie maanden in een wijk en tot twee weken geleden had hij in Amsterdam Westerpark gestaan, wat verklaarde waarom ik dáár uitgenodigd was. Maar het deed er niet meer toe, want over twee jaar doen ze het onderzoek niet meer in die bouwketen, maar bij de VU.

Over tien dagen uitslag.

'We apologize'

Het wereldnieuws komt weer binnen. In Ottawa heeft gisteren de Canadese premier spijt betuigd over de internaten, waar indianen- en eskimokinderen van hun culturele identiteit werden beroofd en geestelijk, lichamelijk en soms seksueel werden misbruikt.

'De regering erkent dat de gevolgen van het kostscholenbeleid enorm negatief waren, en dat dit beleid blijvende schade heeft toegebracht aan de oorspronkelijke cultuur, erfgoed en talen,' aldus Harper. 'De Canadese regering biedt haar oprechte verontschuldigingen aan en vraagt om vergeving van de oorspronkleijke volken van dit land voor de grove nalatigheid die hen is aangedaan. Het spijt ons.'

De excuses vormen de kroon op andere maatregelen ter nationale verzoening rond de beruchte kostscholen, in de negentiende eeuw voor het eerst ingesteld met als doel 'het Indiaanse probleem' op te lossen. De laatste van ruim 130 kostscholen sloot in 1973. De ongeveer 80.000 oud-leerlingen die nog in leven zijn hebben recht op duizenden tot tienduizenden dollars aan schadevergoeding.

Ook op YouTube de reactie van Phil Fontaine, opperhoofd van de Assembly of First Nations: 'Dit is een nieuw begin voor verhoudingen tussen ons en de rest van Canada. Nooit meer zal dit huis ons als "Indiaans probleem" beschouwen, uitsluitend om wie we zijn,' aldus Fontaine, gehuld in een grote verentooi.

Badewanne

Het leven bestaat niet meer uit heremietkreeftjes. De normale werkelijkheid met al zijn verantwoordelijkheden slaat weer toe. Buitenshuis functioneer ik al wel weer, nu nog binnenshuis. De koffer is leeg, de koelkast weer gevuld met verse producten en voorzichtig kijk ik weer verder om me heen. Want er was ook nog de douche.

Het is alweer maanden geleden dat ik een mailtje deed rondgaan onder de vriendinnen of ze een loodgieter wisten, want ik had lekkage. En dat doucht niet lekker. De oorzaak was niet te vinden. Een tijdlang had het af-en-aan gelekt - en zodra het niet lekte kon ik het probleem verdringen, maar de vlekken aan het plafond spraken boekdelen.

RoRo7 kwam met een firma op de proppen met een overtuigende aanbeveling: die man werkt zo fijn, dat ze wel wilde dat hij altijd bij haar bleef, zó netjes, zó betrouwbaar. Ik nodigde de firma uit, de firma Vader & Zn. Zo'n firma die nooit de telefoon opneemt, maar waar moeder de vrouw elke ochtend om 11 uur na de koffie de voicemails afhandelt. Na weken over en weer contact zoeken kwam Vader & Zn. Men kwam, zag, en sprak: 'We kunnen echt niet zien wat er aan de hand is. Ons advies: afbreken die handel en opnieuw opbouwen.'

Dat was best een schok en zo heb ik wekenlang tussen plastic schermen gedoucht. Dat was wel effectief in de zin dat het niet meer lekte, maar zo kon dat niet blijven. Omdat Vader & Zn. zo fijn, netjes en betrouwbaar heetten te zijn, en ik RoRo7 helemaal vertrouw, heb ik ze de klus ('afbreken die handel en opnieuw bouwen') tijdens mijn vakantie laten klaren. En ze hebben het heel mooi gedaan. En heel netjes achtergelaten. Alleen een huis vol fijn bouwstof.

Nu heb ik een nieuwe douchebak, nieuwe tegels, allemaal folders over de nieuwe Badewanne, hoe die gemonteerd is enzo. Nu maar eens grondig stofzuigen en dweilen, en dan een plekje voor de folders vinden. Hoop dat ik ze nooit nodig heb.

Nog even krabbetjes en kreeftjes

Bobby meldt dat hij in zijn encyclopedie heeft opgezocht. Het was een heremietenkreeftje dat hij te Ciovo had opgedoken.

'Ze leven in verlaten slakkenhuizen en gedurende hun groei verhuizen ze telkens naar een groter pand. Hun weke achterlijf is asymmetrisch gevormd, zodat het perfect in de windingen van het slakkenhuis past.'

'Op het slakkenhuis vestigen zich weer anemonen, zeepokken en andere dieren, waarmee de kreeft symbiotisch samenleeft. Achter in het slakkenhuis houdt zich vaak nog een borstelworm op, die weer profiteert van de voedselvergarende activiteiten van de kreeft en alleen tevoorschijn komt als de kreeft wat eetbaars heeft gevonden.'

De wonderen der natuur… Ineens een heel-erg-ver-van-m'n-bed-show, in de Jordaan en te Sloterdyke!

Oranjekoorts (1)

Gekeken heb ik wel, wat een Wedstrijd, maar erover schrijven kan ik nog niet. Hoogstens zou ik een potje commentatoren nabauwen. Laat ik dat maar niet doen. En gewoon een keertje plat citeren. Het Parool meldt: 'De ontzetting over de 3-0 nederlaag tegen Nederland is groot in Italië. Een oranje nachtmerrie, een vernedering, schrijft Gazzetta dello Sport. Tegen het Nederlands elftal, dat volgens de roze sportkrant gisteravond net zo spectaculair was als zijn felgekleurde fans, was geen kruid gewassen. De slechtste toernooistart ooit, verzuchten de Italianen.

'Het was een van de verschrikkelijkste wedstrijden van de afgelopen twaalf jaar. Zij hebben een grootse prestatie geleverd. De overwinning is verdiend. Het spijt ons voor de Italiaanse fans, die zoiets niet van ons hadden verwacht. En wij hadden dit ook niet van onszelf verwacht.'

Ook La Repubblica vindt dat Italië door Oranje compleet is vernederd. Trainer Donadoni heeft te laat ingegrepen en er zijn grote twijfels of de coach zijn 'als een kaartenhuis ingestorte' ploeg weer op tijd kan opbouwen. De spelers komen volgens La Repubblica fysiek en mentaal tekort en hebben nu meer baat bij een psycholoog dan bij een trainer.

De Franse sportpers bibbert en beeft bij de gedachte dat de gisteren zo bleke Haantjes het vrijdag zullen moeten opnemen tegen 'Orange Mécanique', de Oranje Machine. De Nederlanders, zo schrijft bij voorbeeld l'Équipe, waren de laatste jaren 'altijd veelbelovend maar slechts zelden bij de les' op een groot eindtoernooi, maar 'gisteravond was Nederland indrukwekkend'. (Bron: Het Parool)

Het plaatje is van de site Fokke & Sukke hedenochtend.

Souvenirs

Wat een gedoe, thuiskomen: post sorteren, koffer uitpakken, om maar wat te noemen. Op de achtergrond om nog een béétje in de vakantiesfeer te blijven maar wat polyfone mannenstemmen. Het eerste wasje draait. De inhoud van de koelkast stemt treurig, de verdorde bloemen van voor de vakantie ook. Hoogste tijd voor verse groente, verse melk, verse eieren en verse bloemen. Tijd dus voor het bezoekje aan Albert Heijn.

Maar eerst de souvenirs en de geschenken een plaatsje geven. Diverse dingen blijken onderweg uit hun voegen gebarsten in mijn koffer. Er is iets gebeurd met de haarlak - die ik gebruik om pastelkrijt te fixeren. De helft van mijn kleren ruikt ernaar. Een wit t-shirt is rozerood gevlekt vanwege aanraking met de haarlak en een rozerood pastelkrijtje. De verpakkingen etenswaren zijn witkruimelig, vanwege het zeezoutpotje, dat openstond.

Maar een kniesoor! De tekeningen zijn heelhuids overgekomen. Deze maakte ik gisteren nog, op het balkon van Ciovo. Nadat ik dat rode krabbetje in die pokdalige schelp op mijn balkontafel gepresenteerd kreeg, kreeg ik ineens de geest. Niets geen meisjesachtig gegriezel, getekend zou er worden. Groots en meeslepend. Het uitzicht vanaf het balkon op Split Airport was langs niet groots genoeg, ik pakte gewoon het Groot Kroatie-Bikers-boek, dat me vooraf ook al geinspireerd had. De motorrijder gelijkt tot mijn eigen verbazing echt op een motorrijder!

Terug in Nizozemska

Ineens was het gisteren raak. Voeballuh. Zo wandel je nog door Gods vrije natuur met de prachtigste vergezichten met eilanden en bootjes, alle kleuren voorjaarsbloemetjes, gitzwarte onweersluchten. En het volgende moment blijkt de strijd om de Europacup losgebarsten.

We gingen vanuit de natuurervaring nog even Trogir in, vanwege enige souvenirs en cadeautjes. Alle terrassen, en dat zijn er daar nogal wat in het stadje dat Unesco Wereld Erfgoed is, hadden het bekende groene scherm. Grootbeeld. En alle mannen en jongetjes droegen deze shirts.

We trotseerden al die groene schermen en gingen zwemmen en snorkelen. En daarna mooi uit eten, het was tenslotte Slotavond. We gingen naar het mooiste terras aan zee, met de aardigste mensen, perfecte lamskoteletjes en perfecte biefstuk. En Bobby ging met zijn rug naar het scherm. 'Het-waren-niet-zulke-belangrijke-wedstrijden'.

Maar toch, de andere gasten die wel keken mompelden en riepen van alles auf Deutsch en in het Kroatisch. En ik was vanwege het nakende afscheid zo weemoedig, dat er weinig tekst meer uit kwam. Toen hebben we op dat mooie terras met die aardige mensen maar naar de tweede helft Portugal-Turkije gekeken. Het was wel mooi dat het zonder geluid was, zonder commentaar, en dat op dat terras in Arbarije (Ciovo) weer de schitterendste polyfone zang dwars door dat voetbal heen klonk.

En ik heb weer wat bijgeleerd: Nederland heet in het Kroatisch Nizozemska. En nu ben ik terug in Nizozemska. Wat heeft u een grote taxi, zei ik tegen de taxichauffeur. En ik heb nog maar 34 euro, brengt u me daarvoor naar de Elandsgracht? Halverwege de Kinkerstraat zette hij toen de meter maar uit. Ook in Nizozemska heb je aardige mensen.

Nizozemska mag morgen spelen. Ik zal uit de kranten van de afgelopen 3 weken (vergeten op te zeggen) het spelschema zoeken.

Ciovo Revisited

We zijn terug op Ciovo, het eiland bij Trogir, tegenover Split. Het appartement van Dada is nu verhuurd, dat met dat doorgezakte bed. Desalniettemin waren we aan Dada, haar tuin en dat appartement met dat kolossale terras aan zee gehecht geraakt. Maar, vertelt haar schoonzoon nu, ze zijn nu aangesloten bij een agentschap en het appartement is daardoor tot en met september verhuurd.

Nu zitten we bij een heel aardige dame, bibliothecaresse te Trogir. Twee jaar weduwe en nu heeft ze om de eenzaamheid te bestrijden een heerlijke jonge spierwitte labrador. Het is het mooiste appartement van de hele vakantie. Weer balkon aan zee, strandje onmiddellijk als je de deur uit gaat. Ze zegt dat er voor de oorlog voornamelijk Duitsers kwamen, maar dat er sinds de oorlog ze veel meer Tjechen komen en dat die alles kapot maken.

Bobby is wezen snorkelen en kwam met allemaal verhalen over krabben, zee-egels en zeekomkommers terug. Hij had ook rare groene gepokte schelpen, en uit een kroop onverwacht een rood beestje met lange rode pootjes. Een krab? Een kreeft?

Ik vind eigenlijk dat ik ook nog een keer zou moeten zwemmen, maar ineens heb ik niet meer zo'n zin.

Kustweg

Officieel zal het denk ik zo'n 270 kilometer zijn van van Cavtat naar Trogir. Daar doe je via deze kustweg inclusief koffie en lunch al gauw zes uur over. Het gedeelte van de snelweg van Zagreb naar Dubrovnik, waar we eerder deze vakantie naar het noorden reden dankbaar gebruik van maakten, die het land ongetwijfeld zal doen oprukken in de vaart der volkeren, houdt net na Split op.

De kustweg die er wel ligt is een wonderlijke ervaring. Hij is op zich fantastisch. Het zou een piekervaring kunnen zijn, maar eigenlijk ben je als bestuurder alleen maar bezig met de bochten, de bussen voor je, help fietsers, wanneer-komt-er-een-zijweg, rijd-ik-te-langzaam, maar-ik-ga-echt-niet-harder, wat-een-slak-voor-me, etcetera.

De uitzichten op de bergwand rechts en de eilanden rechts zijn fenomenaal, al die eilanden hebben hun eigen karakter, maar ze gaan ditmaal allemaal aan ons voorbij. Voor een volgende keer dan maar. Die komt vast.

Momo Kapor

Aangezien Bobby op een terras in zijn boek over de Servische mentaliteit van Momo Kapor zit te lezen, kan ik er nu niet uit citeren. Ik heb er net een stukje in gelezen en kwam erg leuke, wijze en relativerende teksten tegen. Zo'n boek van een wereldburger dat je graag in een keer helemaal wilt lezen. Toch even een plaatje.

Uit de oorlog zijn allemaal beelden blijven hangen van de Serviers als bad guys, de Bosniers als good guys en de Kroaten ergens daar tussenin. De waarheid is natuurlijk genuanceerd. Raar was het om in de internationale boekhandel van Dubrovnik allemaal boeken van Amerikanen en Britten over de Balkan te zien liggen, zoals bijvoorbeeld van Robert Kaplan, die de wereld uitleggen hoe het hier in de vork steekt. Op de een of andere manier lees ik zulke beschouwingen liever van de kritische beschouwers van hier.

Hans Beerenkamp heeft in 2007 een weblog op nrc.nl over Momo Kapor geschreven.

Herceg Novi, Montenegro

Het is gelukt, we zijn in Montenegro aangeland. Niet diep het land in, maar toch. Herceg Novi heet de plaats waar we zitten. Ook Herceg Novi heeft weer een Stari Grad. Geen idee hoe het precies zit met Montenegro en Europa. Deels gebruiken ze hier het Cyrillisch schrift (Russisch), maar je ziet meer 'ons' Romeinse schrift. Ze zitten hier waarschijnlijk in een overgang naar een westerse wereld. Men gebruikt ook al de euro betaalmiddel.

De mensen lijken hier meer te lezen dan in Kroatie. Toen we het stadje binnenkwamen stuitten we al op een dame met lang grijs haar van in de vijftig et een boekenstal waarin ze allerlei moderne literatuur en esoterische boeken verkocht. Maar aangezien wij geen Servisch lezen, had ze geen klandizie aan ons.

Binnen geraakten we bij boekhandeltje Mimoza, de kleinste boekhandel van Europa, namelijk 3,8 vierkante meter. Eigenaar is een man van een jaar of zestig. Hij geeft ook zelf boeken uit, ook in het Engels. Ik kocht er Legends of the Balkan Peoples. Hij praatte ons de oren van het hoofd. In het Servisch. Bobby kocht A Guide for the Serbian Mentality van ene Momo Kapor, columnist en cartoonist uit Belgrado. Heel geestig. Leuk getekend ook.

Wat heel raar is dat de talen Servisch, Boschnisch en Kroatisch vrijwel identiek zijn, op enkele accenten en uitspraken na, maar dat nu elk land heel sterk inzet op zijn eigen cultuur. De in Nederland woonachtige schrijfster Dubravka Ugresic schrijft daar heel kritisch over. In Dubrovnik zag je boekwinkels vol Kroatische schrijvers. Hier, twintig kilometer verder, zet men in op Servische schrijvers. Ze zullen allemaal wel hun eigen uitgeverijen en kleine afzetgebiedjes hebben.

Door de ogen van Ivo Dulcic

Een nieuwe stad is altijd moeilijk te doorgronden. Je komt zo binnen via de winkeltjes en de toeristische attracties. Ik vind de hart van een een stad altijd beter te begrijpen als ik hem door de ogen van zijn schilders bekijk - en als ik wat muzikanten hoor spelen. Deze trap, geschilderd door Ivo Dulcic, heb ik net gelopen. Het was de laatste etappe naar de kerk waar ik uiteindelijk in slaap viel. Bovenaan de trap zaten vandaag oudere vrouwen borduurwerk te verkopen. Mooi om zo'n trap zo blauw te verbeelden. Inspirerend. Daar kom ik op terug!

Deze Ivo Dulcic maakte naam in de jaren vijftig en zestig, en was deel van een groep expressionistische schilders die veel met kleur werkten. Hij geldt nu als belangrijk Kroatisch kunstenaar en de Galerija in de oude stad is dus aan hem en aan twee van zijn vrienden gewijd. Is leuk levendig werk.

Ik moet stoppen, want de boot gaat zo terug naar Cavtat. Maar ik wil nog even melden dat ik in de cd-winkel Aquarius heb ik twee cd's gekocht: een van Tamara Obovac, die een mengeling van jazz en Kroatische etnische muziek schijnt te maken. Je kon er niet luisteren, dus we geloven het maar. En een acapella groep van 9 mannen genaamd Dvadeset Godinska Klape de cd heet Intrade.

Melovic

In Galerija Dulcic Masle Pulitka, een dependance van het Museum of Modern Art Dubrovnik was een tentoonstelling gewijd aan werk van de schilder Mato Celestin Melovic die de grondlegger van de Kroatische moderne schilderkunst heet te zijn. Het Museum zelf was te ver uit de oude stad vandaan, we hebben ons beperkt tot deze Galerija.

Medovic leefde van 1857 tot 1920. Begon als een religieus schilder, studeerde in Dubrovnik, Rome, Florence, Muenchen, en trad uit het klooster toen hij in 1893 terug naar Dubrovnik keerde.

De laatste jaren van zijn leven keerde hij terug naar zijn geboortedorp Peljesac en schilderde hij vrijwel alleen nog landschappen. Hij kon prachtig bloemen schilderen, zie de lavendel hiernaast, en is erg sterk in golven: golven bij dag, golven bij nacht, golven bij ochtendlicht, golven in de scherming.

Rieten hoedjes

De parel van de Adriatische Zee, heet Dubrovnik. Het is ook een prachtige stad, met een rijke historie, maar je zou er zo graag met zijn tweetjes zijn. Er lopen gewoon teveel dikke Amerikanen en Engelsen. Zelden zoveel vetribbels, uitpuilende buiken, kromme benen, spataderen, spekkige armen, uitgezakte billen, slechtzittende korte broeken en vakantiesandalen en rieten hoedjes bij elkaar gezien.

Deze straat (foto) zou Europa's prachtigste winkelstraat zijn, maar zo zie je dat toch niet!

We gingen er vanaf Cavtat met een taxibootje naar toe. De tocht duurde over zee zo een uur, hartstikke leuk. Op die boot ook al veel corpulente toeristes, zowel Engels als Amerikaans, in alle denkbare rariteiten bijeen verzameld, maar op zo'n bootje kun je nog contact met ze leggen en gaat het wel goed. Zodra ze massaal en anoniem zijn gaat het mis.

Vandaag heb ik dus maar de glimlach beoefend. Want het zijn geloof ik de boeddhisten die zeggen dat je oorzaak en gevolg kunt omdraaien. Dus als je maar genoeg de glimlach beoefent dan lacht het leven je op den duur vanzelf toe en komen er vanzelf mooie dingen op je af. Het bleek waar, ik had veel mooi contact met de dikke toeristes.

Verder hebben we de stadmuur bewandeld, twee boekhandels en een cd-zaak bezocht, een galelie met jaren-zestig-kunstenaars, het Aquarium (gloomy, volgens de Rough Guide, en dat was inderdaad zo) en twee kerken. In de laatste kerk ben ik in slaap gevallen.

Cavtat By Night

Misschien gaan ze me inhuren voor het Cavtat Promotie Team. Want ik wil graag de mensheid laten delen in het verschijnsel Cavtat By Night. Je maakt een mooie korte wandeling rond het schiereiland dat geurt van de bloemen en de naaldbomen en ondertussen gaat de zon - die gouden ploert - schaamteloos mooi onder. Waar hij ondergaat, daar ligt Dubrovnik.

Gisteren tijdens de avondwandeling langs Cavtats lovers lane verpletterd door schitterende polyfone muziek bij een restaurant tussen die prachtige kromme naaldbomen die zo in mijn verzameling Acapella op de iPod zou passen. Die categorie doet het van alle categorieen trouwens het best tijdens het strandliggen. Intermezzo, The Comedian Harmonists, The Kings Singers... Liggen luisteren is haast nog lekkerder dan liggen lezen.

Vanmiddag aan de desbetreffende ober gevraagd wat voor muziek het was, namen graag, maar hij kwam opdraven met een zelfgebrand cd-tje met het woord 'Compilatie' erop. Komt me bekend voor. Ook hier LimeWiren ze natuurlijk. Maar als we morgen in Dubrovnik op zoek gaan naar Dalmatische volksmuziek, dan vinden we het zeker, zegt hij.

Frau und Milchkrieg

Broerlief probeerde mij vorige week gerust te stellen over de wereld die ook wel doordraait zonder dat ik ervan weet, maar gisteren sprak ik mijn zusje te Duitsland, die van de eerdere items Frau und Kuh, und Frau und Orgel, en die blijkt nu al een week verwikkeld in de melkoorlog. In Nederland woedt hij ook, lees ik op Nu.nl, maar in Duitsland is het volgens haar veel erger.

Het probleem zijn Aldi en Lidl, die met melkproducten stunten en de markt dicteren. Zij hebben grote contracten met melkfabrieken. Gevolg: de boeren krijgen 30 cent per liter. Om een gezond bedrijf te kunnen voeren en te kunnen investeren hebben ze 35 cent nodig. Zij hebben ca duizend koeien en leveren de fabriek ca 24 duizend liter melk per dag.

Al een week gooien honderden, zo niet duizenden boeren miljoenen liters melk weg. Stel je dat even voor! Mijn zus en zwager deden niet mee. Zij geloven niet in enig effect van deze actie en het zou hen 9000 euro per dag kosten. Dus de afgelopen week werd de melk wel opgehaald, maar de boze boeren hebben nu de fabriekspoorten gebarricadeerd en er kan geen melkwagen meer in en uit. Dus nu moeten zullen zij de melk noodgedwongen ook moeten weggooien. En wie moet wie nu wat toegeven, vroeg ik. Zij wist het niet.

Vakblad De Boerderij met Het Laatste Nieuws

Cavtat

Twintig kilometer ten zuiden van Dubrovnik ligt Cavtat, een beeldschoon plaatsje op een schiereiland. Het schijnt gesticht te zijn door de oude Grieken uit Epidaurus, nog ouder dus dan Dubrovnik.

Voor alles wat ze hier vertellen heb je eigenlijk je encyclopedie voor nodig. Epidaurus, hoe zat dat ook al weer. Peloponnesos. Was ik er niet eens? Was daar niet dat openluchttheater waar je op de middenstip kon gaan fluisteren en het hele theater hoorde je? Dat kost te veel tijd voor een dagje vakantie.

We wonen in een appartementje, op een zolder. Op de foto rechtsboven. Fijn balkon met schitterend schoene Aussichte op de zee en in de verte Dubrovnik. Helaas liggen we net onder de aanvliegroute naar Dubrovnik Airport, dat heel dichtbij ligt. Maar de gevoelstemperatuur is hier veertig graden. We hebben geen moed om de koffers weer in te pakken en te verkassen.

Gisteren romantisch in de maneschijn om het schiereiland heengelopen voor een eerste indruk. Er zijn diverse locaties op rotsjes met ligstoelen. Daar gaan we straks op liggen bijkomen van het opstaan. Nog een boek lezen. Verkoeling zoeken in de zee. Er is ook nog een wandeltocht naar een heilige plaats van de god Mitras. Wie is dat nu weer? Anyhow, het is er vrees ik te warm voor.

Morgen gaan we met de boot naar Dubrovnik. En donderdag een dagje naar Montenegro? Het kan nog steeds!
Meer plaatjes van Cavtat

Sucuraj

Het was een geweldige ervaring om de vuurtoren te vinden die ik daags voor de vakantie getekend had. Op de foto in de reisgids leek het me al een bijzondere plek, eenzaam, ruig, de elementen trotserend, qua sfeer een beetje Edward Hopper, en ik was een hele tijd bezig geweest om de stucturen in de indrukwekkende bergwand van het Kroatische vasteland te bestuderen.

Sucuraj ligt op het uiterste oostpunt van het eiland Hvar. Zo gezellig en levendig als Hvar en Stari Grad zijn, zo leeg en niksig is Sucuraj. Vier a zes keer per dag een veerpont. Van en naar Drvenik. Kwartiertje varen. Drie winkels, twee restaurants, een ijssalon, dat is het. Weinig mensen.

De mensen bij wie we een apartmani huurden waren bijzonder aardig en toeschietelijk. Oma ontving ons, maar kon geen woord over de grens, ze ging ze met haar mobiele telefoon bellen en de kleinzoon kwam ons installeren.

's Avonds kregen we wijn uit een twee liter colafles van Maria, de schoondochter des huizes. Onze leeftijd denk ik. In zwarte treuroutfit. Opa was 15 dagen dood. Het leven was Dreck. Altijd moest ze maar werken. Van 's morgens vroeg tot 's avonds laat. Ze hadden een slagerij, de ijssalon, een wijngaard, een imkerij en de appartementen. En sinds de oorlog was alles alleen maar slechter en duurder geworden. Er woonden nog maar 200 mensen in het dorp en drie winkels was te veel. De bakkerij hadden ze al opgegeven. Ze vond dat alle kinderen in Split moesten gaan wonen voor een gemakkelijker leven.

We hebben uren langs de noorkust gelopen, prachtig, naaldbomen, maquis, kale rotsen, die blauwe zee en die bergwand aan de overkant... We liepen richting een camping die op de kaart stond, waarbij we een strandje en een grill fantaseerden. Het kwam nooit. Maar toch: Sucuraj was prachtig.