Gelezen: ‘Ik heet geen Miriam’ van de Zweedse schrijfster Majgull Axelsson (1947). Indrukwekkend. Het levensverhaal van een 85-jarige dame, die op haar 85ste verjaardag van haar (stief)zoon, zijn vrouw en hun dochter een mooie zilveren armband krijgt met daarin de naam Miriam gegraveerd. Waarop Miriam zegt: ik heet geen Miriam’. De opmerking wordt genegeerd maar haar kleindochter komt er op terug.
Voor Miriam is de maalstroom van herinneringen aan haar jeugd in de jaren twintig en dertig als dochter in een Roma-familie losgekomen. Malika heette ze. Eerst een nonnen-weeshuis, toen naar Auschwitz, waar haar broertje door medische experimenten van Mengele een afgrijselijke dood stierf, toen als Miriam naar het ‘werkkamp’ Ravensbrück. Ze kon als Miriam overleven omdat ze de jurk van de dode joodse vrouw had gepakt.
Na de oorlog kwam ze in Zweden terecht waar een grote haat heerst tegen zigeuners en zo heeft ze haar hele leven als Miriam geleefd. In detail beschrijft ze het kampleven. En de leugens daarna. In Zweden is de algehele stemming heel erg anti-zigeuners, en de keren dat ze daarmee geconfronteerd werd sterkten haar in haar overtuiging dat het Beyer was te liegen. In Zweden kun je beter een joodse zijn dan een Roma. Het is geen fijn maar wel een adembenemend boek. Hét boek van de vakantie, denk ik.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten