Insensatez (How Insensitive)

Sinds gisteravond heb ik weer vier nieuw pianoboeken. Als tweede project voor het weekend (na de voorzetramen) ga ik een nieuw nummer instuderen. De keuze valt op 'How Insensitive'. Zo mooi! 'Dat is mijn lievelingsnummer', zegt Bobby. 'O', zeg ik. (Hoezo weet ik dat niet?) 'Daar hebben we op gedanst op mijn feest', zegt hij. 'O', zeg ik. Het dansen weet ik nog wel, dat was heel mooi, maar het nummer waarop niet. How insensitive van mij! 'Louise zong het in het Portugees.' Om de herinnering te triggeren gelijk op YouTube gezocht. Ja nu weet ik het weer. Deze zangeres is niet Louise, maar Lisa Ono.

Hoorn des Overvloeds

Na een kwartier op de olifantenvoet op de ijzerwarenafdeling in de Hornbach in Zaandam-Zuid gezeten te hebben zeg ik: Genoeg is genoeg. Ik wil graag naar IJmuiden. Ga je mee? IJmuiden vindt hij net zo leuk als de Hornbach, gelukkig. Er schijnen er goede visrestarants te zijn, net als in Scheveningen

Maar eerst gaan we wandelen. Frisse lucht. We parkeren bij de IJmuiderslag, lopen langs de waterkant naar de pier en van het begin van de pier helemaal af tot het puntje. Het is prachtig. Er varen grote schepen langs, een baggerschip, een veerboot, 'n vissersbootje. De middaglucht is roze en er zitten allemaal vissende mannen reuzenkabeljauwen te vangen. Wanneer we van het uiterste puntje weeromkeren naar het land hebben we uitzicht op de hoogovens. Corus. Duizelingwekkend. Dat uitzicht en zoveel frisse lucht.

Wat een feestdag is dit. Alsof het allemaal niet op kan is ook nog eens de oude haven van IJmuiden geweldig, met name visrestaurant De Meerplaats waar ik rogstaart met saffraansaus eet en Hoorn des Overvloeds toe.

Project Voorzetramen

Wat ga je het weekend doen, had RoRo7 gevraagd. Naar de Praxis, zei ik, want Bobby heeft een nieuw project: hij wil graag voorzetramen voor mij maken. Een aantal ramen in mijn huis zijn enkel glas. En de gasrekening is hoog. Nou is mijn favoriete uitje niet meteen naar-de-Praxis, maar zo'n kans moet men ook weer niet laten schieten.

We gaan naar de Praxis in het westelijk havengebied, richting IJmuiden, vooronderzoek doen. Ik moet ook een rookmelder die op het lichtnet werkt. Een van de eisen (de gemakkelijkste) op de van de week ontvangen aanschrijving van de Dienst Binnenstad.

Voor Bobby is dat echt feest, naar de Praxis. Kan hij op de gereedschapsafdeling gereedschap kijken. Dat gaat met een gretigheid, men heeft er geen idee van. Of we nu naar Gunther & Meuser (Egelantiersgracht) gaan, of naar De Vijl (Admiraaal de Ruiterweg), naar de Gamma (Utrecht) of de Praxis (Westerpark), het is altijd bal. Maar déze Praxis! Mega!

De Praxis heeft helaas geen profielen voor voorzetramen. En ook geen rookmelders voor op het lichtnet. Dus wij naar de Bouwmaat, ook in het westelijk havengebied, maar die gaat net dicht. Dan weet ik nog wat: we gaan naar de Hornbach. Als een man die van ijzerwaren geniet ergens gelukkig van wordt dan is het de Hornbach. Zaandam-Zuid. Die hebben echt alles. Dríe rookmelders voor op het lichtnet. En allerlei aluminium profielen, maar net niet het benodigde ij-profiel. Ik had eigenlijk bedacht om naar IJmuiden te gaan als we uit de Praxis kwamen. Maar dat valt tegen. Als we eenmaal in de Hornbach zijn wil Bobby er altijd wel blijven. Ik zit op een olifantenvoet en denk knorrig: Als Hij Maar Gelukkig Is.

Glaasje Madeira, My Dear?

Hoera, Reenske is weer terug. De thuisblijvers hadden ongelijk. Natuurlijk had ik wèl naar Madeira moeten gaan. Ze had er een appartement aan zee gehad, waar de hele dag de golven op de steile rotsen beukten. Zeven grote golven en dan zeven kleine golven. Dag en nacht rolden ze door. Er waren onwaarschijnlijke zonsondergangen. Prachtige cacteeën en andere lipbloemigen. Deed me allemaal denken aan La Palma waar ik ooit was, de uitbundige tuin met vetplanten en catussen en hybiscussen in allerlei kleuren.

Nu is ze terug. Ze kookt Indisch voor me. We kijken foto's van de golven, de surfers, de cacteeën, de hybisci, de steile paadjes, het terras met de grone kuipstoelen, het keukentje... En we drinken een glaasje Madeira, my dear. Slap ouwehoeren en lachen. Een bijzonder welbestede vrijdagavond.

Ik krijg een prachtige fles Madeira mee naar huis. Van de firma D'Oliveira, 10 jaar in eiken vaten gerijpt. Heel zeldzaam en beroemd, lees ik nu.

Wikipedia over Madeira wijn

Backstreet Boys

De hoogste tijd om af te reizen naar de OBA en de pianoboeken terug te brengen. Verlengen kan niet meer, alle maxima zijn ver overschreden. Dat wordt weer een forse pinpas-afschrijving. Nog maar even deze spelen en dan hopen dat er weer een nieuwe leuk boek te vinden is. 'As Long As You Love Me', ten afscheid van mijn lievelingsoefenboek Easy Hits for Kids, waar ook Without You en Ain't She Sweet in staat.

Klik op de afbeeldingen en u ziet ze groter.

Verslaafd doch kritisch

Nog even over Twitter dan. Met de vliegtuigramp van gisteren vielen we wat dat betreft natuurlijk met onze neus in de boter. Vandaag stond in alle kranten dat Twitter dé nieuwsbron van alles is/was. Eerder en vollediger dan wie dan ook. En wij waren daarbij. Inderdaad werd er gisteren vanaf 10.30 uur tot het krankzinnige toe over getwitterd. Ik vond dat op dat moment maar niets, hysterisch, hadden ze niets anders om over te schrijven, heb je geen werk te doen, laten we Het Echte Nieuws afwachten met officiële verklaringen enzo. Maar dat was duidelijk old speak. Twitter volgt zijn eigen wetmatigheden buiten mijn meningen om.

Vanmorgen op de nieuwsvergadering nemen we even de Twitter-ervaringen door. We zijn allemaal al verslaafd. Ik ben verslaafd doch kritisch, want je aandacht en concentratie vervliegen totaal met deze communicatiemogelijkheid. Die Francisco van Jole en Erik Rigters, hebben die niets te doen ofzo? Die twitteren de héle dag door. Totdat ze in bed liggen toe. 'Ik gá nu op 1 oor.' 'Ik lig nu op 1 oor.'

Er zijn na twee dagen 19 mensen die ons volgen. Al 19 of slechts 19? Geeft niet, het is een experiment. Maar bijdragen als 'Ik ga nu slapen' of 'Ik ga nu koffie drinken' doen we niet meer, besluiten we, in elk geval niet in functie. Als privé-Twitter mag je doen wat je wilt, daar heb je je eigen verantwoordelijkheid. In functie worden de berichten echter geacht enige nieuws- en/of amusementswaarde hebben en liefst een tipje oplichten over de dagelijkse werkelijkheid achter een nieuwsmedium. Nieuwsgierig maken. Een nieuwsbericht dat je maakt áánkondigen. Cryptisch berichten over rare telefoontjes die we voeren. Zoals dat iemand in een bericht van ons gequote wordt, die daar Jan Klaassens heet . Die man belt binnen 5 minuten onsterfelijk beledigd dat zijn naam Klaas Janssens is. Dat soort dingen melden vind ik leuk. Beetje zelfspot.

Gezellig, vissen

Waar over spraken zij, die drie daar op dat hek?

Groot Industrieel Clubben

Events. Nieuwe Baas heeft een event bedacht dat gaat plaatsgrijpen in november in de Industriëele Groote Club aan de Dam. Ze wilde me er al een paar maanden geleden mee naar toe nemen, om me te verrassen en had me toen ge-smst't dat ze me ging verrassen en dat ik geen spijkerbroek aan mocht trekken. Nu draag ik bijna nooit een spijkerbroek, maar dat moet je niet tegen mij zeggen. Toen ging de verrassing dus niet door. Want in de Industrieele Groote Club draagt een dame geen spijkerbroek. En ondertussen werd het event wel vastgelegd.

Nu, twee maanden later, zeg ik: OK, laten we naar de Club gaan. Ik trek mijn netste broek aan, een damesvestje. en glimbellen aan de oren. Eerst leidt ze me door alle hallen, gangen, zalen, kamers, allemaal helemaal art deco. Hier en daar zitten groepjes mensen te keuvelen, in de bibliotheek is een contingent bejaarde dames aan het kaarten. dan gaan we lunchen. Mooi lunchen.

Eerder was ik ook eens al in zo'n club - in Arti et Amicitiae - toen ook al met een vrouwelijke baas (v) van in de vijftig. Mijn reactie toen bij Arti en nu weer was: Zijn jullie bang voor de wereld ofzo?

Je kunt van zo'n Club alleen lid worden op voordracht van drie andere leden en dan is er ook nog ballotage. Je naam komt drie maanden in de gang te hangen en als een van de leden op je kotst en meldt: Die wil ik niet, dan gaat het feest niet door. Eenmaal lid mag je op alle wijzen gebruik maken van het pand met allemaal prachtige zaaltjes.

Maar het is allemaal enorm mooi luxe, behaaglijk en well to do en terwijl ik verwend word wil ik zo wel lid zijn en al mijn Vrinden en Zakencontacten noden om indruk op ze te maken.

Inparkeren

Inparkeren schijnt een kunst te zijn. Vinnie is geen held op dit vlak en krijgt daar dan weer geestige filmpjes over toegestuurd. Over vrouwen en inparkeren. Ik vind dat natuurlijk uiterst verwerpelijk, want toevallig kan ik héél goed inparkeren en diverse van mijn vriendinnen ook. Domme clichés. Maar desalniettemin: er zíjn vrouwen die het niet kunnen. Ik kan er dan ook niets aan doen: dit is écht om te lachen. En luid ook.

Suede verf

Vele jaren geleden moest ik vanwege een kwaal waarvan ik de naam kwijt ben naar de podoloog, die mij zei dat ik voor de rest van mijn leven op platte schoenen mét podologische zooltjes moest lopen. Platte herenschoenen vind ik mooi, maar de platte damesschoenen... Maar herenschoenen heb je nog steeds niet in maat 39. Ik heb een voorkeur ontwikkeld voor cowboyhakken. Dat gaat bijna altijd goed en zo zijn langzaam maar zeker de platte modellen uit de kast verdwenen. Op vakantie draag ik indien nodig wandelschoenen en als ik ren (àls) heb ik natuurlijk mijn hardloopschoenen.

Enfin, vorig jaar wandelend te Wenen kreeg ik op die weliswaar lage, maar toch cowboyhakken weer enorme pijn aan mijn voeten. Zo erg dat ik accuut nieuwe schoenen moest, platte wel te verstaan. Toen heb ik daar wandelschoenen gekocht. Wandelen te Wenen. Ach, die Oostenrijkers hebben toch geen smaak.

Nu gaan we binnenkort naar Parijs. Met de Thalys. Een krat vol schoenen mee zit er dus niet in. Dus ik van het weekend schoenenwinkels af: wandelschoenenwinkels, sportschoenenwinkels, damesschoenenwinkels, herenschoenenwinkels. Wie weet loop ik de perfecte platte damesschoen zomaar tegen het lijf! Want ik ga toch niet op wandel- of op hardloopschoenen door Parijs! Zo kwam ik ook in een ecco-winkel. Ik haat ecco-schoenen, maar ze zijn het antwoord op al uw voetproblemen: ze lopen goddelijk. Realiseer mij ineens dat ik jaren geleden met pijn aan de voeten eens ecco-schoenen heb gekocht, gróene. Ik dacht dat ik die leuk vond - voor platte schoenen dan. Die kon ik als het nodig was mooi aan bij een groene outfit.

'Suède verven' gegoogeld en om 17.56 u naar de Etos gesneld: Verkoopt u schoenverf? Nee. Shit. Dus om 18.01 u stuif ik bij de grachtengordel-schoenmaker binnen, die alles voor minstens drie keer te duur verkoopt. Jazeker heeft hij suèdeverf. Potje voor 1 verfbeurt: 11 euro. Enfin, omdat het al 18.04 u is en hij dicht wil, grijp ik het doosje en snel de deur uit. Zwiept het flesje uit het doosje en ligt de hele lichtgrijze granito vloer onder een grote zwarte plas zwarte verf. Wég, hoor ik die man denken, wég, ik háát klanten. Waarom heb ik óóit dit vak gekózen? Ik stamel excuses, spreek mijn zorg uit over de granito vloer. Hij duwt me een nieuw doosje in handen, wég! Nee u hoeft niet te betalen, gaat u maar! Ik protesteer nog, ben zo bereid nog een keer 11 euro te betalen. Nee, néé, gáát u!

Nu ik naar die foto kijk moet ik toegeven: groen is echt leuker. En ik had ze bij nader inzien misschien ook bruin kunnen verven. Maar er is geen weg terug: de schoenen zijn nu zwart. Dit project is ook weer volbracht. Parijs wordt een succes.

Twitteren

Horendol word ik van Vinnie. Hij heeft zichzelf en ons aangemeld bij Twitter. Op Twitter schrijven mensen elk uur van de dag wat ze aan het doen zijn. In Spits van vandaag staat dat de hoofdredacteur van Spits vindt dat alle Spits-journalisten de hele dag op Twitter zouden moeten zitten omdat je daar allemaal nieuwtjes zou kunnen achterhalen. maar wat schrijven ze? 'Ik sta nu op'. 'Eerst een kopje koffie, dan kom ik'. 'Ik heb hoofdpijn, kom een uurtje later'. 'Ik ga nu op de fiets.' 'Ik zit nu in de metro.' 'Ik ben per ongeluk in de verkeerde metro gestapt.' 'Ik heb nu een afspraak met...' Moet ik dan schrijven: 'Ik heb net met Jean Christophe gebeld. Hij ijsbeerde onder het bellen.' Zou eigenlijk best leuk kunnen zijn...

Maar ja, voor we ons hier in storten, wat willen we met Twitter? Eerst maar eens onderzoeken dus. Het doel zou kunnen zijn: jonge lezers binden. Willen we ze aan ons binden door hen de hele dag te laten weten wat we doen? Waar we over praten? Met wie we bellen? Welke nieuwsonderwerpen het al dan niet gehaald hebben? Wat wil ik van andere mensen weten? Professioneel? Privé? Je kunt makkelijk de hele dag op Twitter zijn en melden dat je even niets beter te doen hebt dan Twitteren.

Natuurlijk zou ik het van énkele privépersonen best leuk vinden te weten wat zij per uur doen. Nichtje bijvoorbeeld is op bezoek bij Jongste Nichtje in Zuid-Afrika. Als zij toevallig al in het Krugerpark zijn, wat voor dier lopen zij nu weer tegen het lijf? Dat wil ik best weten. Of andere zaken...

Roro7 is niet zo voor twitteren. Ook niet met vriendinnen. Zij is juist blij is dat zij haar overdag onder werkuren níet op de hoogte stellen van hun wel en wee van minuut tot minuut.

Slumdog Millionaire

Acht Oscars, minstens een aardige aanleiding om de film te gaan zien. Kleine zaaltje in Cinecenter, de 19 uur-voorstelling was slechts halfvol. Een oude Henk van Ulsen met ijsmuts op kwam voor ons langs proppen, vanwege de stoel naast ons. 'Zal ik bovenlangs of onderlangs', vroeg hij. 'Ik ben een keurige heer, hoor.' Dat was een hele geruststelling.

Het heette een feel good movie. Het duurde echter wel bijna tot het einde voordat het een beetje feel good werd, echt fijn is dat niet. Rauw. Die sloppenwijken en het leven dat kinderen daar leiden. maar het eindigde met true love. Ik had zelfs tranen in de ooghoeken. En dan ook nog een fijne Bollywood aftitelscene. Toch is het raar om naar een film te kijken die acht Oscars gewonnen heeft. Ik had 'm liever zelf op een filmfestival ontdekt.

Morgen krijg ik waarschijnlijk het boek.

Angel

Vandaag is de laatste dag van de engelententoonstelling in het Catharijneconvent, ik had hem eigenlijk wel willen zien maar heb geen puf het pand te verlaten. Ik weet ook niet goed wat de aantrekkingskracht van engelen is. Het zijn de boodschappers van Onze Lieve Heer, maar daar gelooft toch bijna niemand meer in. Dan maar zelf een maken. Maar de hedendaagse esoterische afbeeldingen van engelen zijn me veel te zoet en de oude kerkelijke veel te serieus.

Dit is tot mijn verbazing mijn engel geworden. Hèhè, eindelijk weer een authentieke tekening gemaakt. Ze staat op het punt om uit de lianen weg te klapwieken. Ik vind het wel leuk dat ze zo bloot is. Zal eens bepeinzen wat deze afbeelding nu betekent. Jij als engel, zegt Bobby. Ja daar lijkt het wel op. Past niet direct bij mijn zelfbeeld, maar wie weet wat er diep onderbewust gebeurd is.

Toren op de tast

In het donker bestijgen we de toren van de Geertekerk. We klimmen niet binnendoor, maar buitenom. Het is hoog, donker, ijzig koud en het waait. Maar toch: kans van je leven. We zijn er vanwege een concert, maar we zijn veel te vroeg. De koster van de Geertekerk laat ons door het hek.

Er staan steigers om de toren omdat die in de revisie is. Alleen de eerste twee platforms zijn met bouwlampen verlicht, verder gaan we op de tast. Het zijn stevige steigers, daar niet van, maar toch. Hu! Het is vechten tegen de adrenaline van de hoogtevrees. Stapje voor stapje voort. Nog een trap, en nog een trap, en nog een trap, en nog een trap. Nog drie, nog, twee, nog een... En eenmaal boven klamp je je - terwijl je je uiterste best doet alle windstreken te bewonderen - aan de koude toren vast. Wat niet meevalt, want we zijn net bij een schuin vlak.

Het uitzicht over een zwarte stad is schitterend. Maar het allermooist vind ik de klokken. De wijzerplaten. Goudkleurige wijzers op de zwarte wijzerplaat met grote gouden romeinse cijfers. Je zou het zo niet zeggen, maar dichtbij zijn het enorme afmetingen. De grote wijzer is net een gouden krokodil. Helaas pakt de camera van de telefoon al die nuances in het donker niet.

Wanneer we trap voor trap weer afdalen (weer Hu!) blikken de andere concertbezoekers verbaasd omhoog. Wat doen die twee dames op die steiger? Het concert is toch niet boven, leggen we uit, maar in de kerk.

Trackless Litter Pearls

Heel ander onderwerp dan de minne. Kattegrit. Litter Pearls. Premium Cat Litter. Opeens is er aan een zijlijn van mijn leven ene Annetta komen opduiken en Annetta propageert Trackless Litter Pearls. Die zijn nog eens milieubewust en gaan naar verluidt voor één kat wel vier weken mee. Ik ben altijd in voor nieuwe milieubewuste zaken, maar ben me tevens bewust dat deze zak Litter Pearls inclusief BTW 12,36 euri kost. Zeg maar ruim fl. 25. Waar hebben we het over? Over een zak grit!

De laatste jaren was ik van de AH-houtpulp à 3,40 euri. Vind ik ook al aan de prijzige kant, maar het gaat minstens een week mee en ruikt lekker naar hout. Houtpulp. En Vespa trapt de houtpulp niet uit de bak, wat ze met de aloude grijze korrels wel deed. Ik vind de kattebakgrit een issue, hoe dit te lijf te gaan? Dus nu ben ik experimenteel overgegaan op Litter Pearls, en houd ik precies hoe het zich ontwikkelt onder invloed van kattepies vergeleken met de houtpulp. Op welk moment Vespa op de nrc nexts's rond de bak gaat piesen.

Elke dag zit ik nu op de knieen voor de kattebak de litter pearls te beoordelen. De houtkorrels verpulveren. Deze parels worden lichtgeel. Wat is de grens? Annetta zou twee volwassen veelpiesende katten hebben en twéé weken met deze parels doen. Vespa laat ik er inmiddels drie weken op los, wat naar mij gevoel teveel is. Maar de portemonnee speelt ook mee. Nog een dag of wat aanzien, 25 euri is tenslotte niet niets voor een kattebak. Graag hoor ik de ervaringen van onze lieve lezertjes en kattegrit.

Premium Litter Pearls

'Die minne es al'

Há! In het kader van de Middeleeuwse literatuur tipt Luigi Hadewych. Inderdaad, Hadewych vind ik ook prachtig. Voor wie haar niet kent: zij was dichteres en mystica, geboren in Brabant in de dertiende eeuw. Zij leidde een genootschap godvruchtige vrouwen (begijnen) in de omgeving van Brussel.

Hadewych heeft velen geïnspireerd. Zo componeerde Louis Andriessen in 1988 een 'theatraal vierluik' getiteld De Materie, waarvan het tweede deel Hadewijch heet en geïnspireerd is door haar zevende visioen. Andriessen schreef in zijn bundel Gestolen tijd: ‘Het is wonderlijk dat iedereen wel van Hildegard von Bingen gehoord heeft. Als ik over Hadewijch spreek zeg ik nu dat zij een soort Hildegard von Bingen is. Maar er zit wel honderd jaar tussen. En hoewel de tijd langzaam ging in de Middeleeuwen moet honderd jaar moet enig verschil gemaakt hebben. Er zijn geen aanwijzingen dat Hadewijch iets van Hildegard geweten heeft. Liever vergelijk ik Hadewijch met een toubadour, een trouvère, een Minnesänger'.

Een stukje om te proeven:

Minne
Dat suetste van minnen sijn hare storme;
Haer diepste afgront es haer scoenste vorme;
In haer verdolen dats na gheraken;
Om haer verhongheren dats voeden ende smaken;
Hare mestroest es seker wesen;
Hare seerste wonden es al ghenesen (...)

Minneliederen van Hadewych

Pindasoep à la Lucie Theodora

Picknicken zit er nog steeds niet in, vanwege het gebrek aan lente, maar we hebben allemaal grote behoefte aan Warmte, Gezelligheid, Saamhorigheid en meer van die dingen, Dus heb ik gisteravond in een moederkloekbui een pan pindasoep gebrouwen.

Dat komt zo: in de receptie van de drukkerij waar wij boven bivakkeren ('n echt mannenbedrijf) zitten sinds mensenheugenis Margriet en Mildred, twee mollige receptionistes. Achter hun receptie bevindt zich de kantine, maar de catering is al jaren geleden afgeschaft. Er is een snoepautomaat en een tosti-ijzer. Tot niet zo lang geleden prepareerden Mildred en/of Margriet eens per week een joekel van een pan met zelfgemaakte soep, die zij voor 1 euro per kop aan de mannen verkochten. Echte handel. Toen wij er ineens bij kwamen bleek de pan te klein.

Mildred is Surinaams. Haar specialisme is pindasoep. Tegen mij is ze soms wat stuurs, maar RoRo7 die een jaar of wat in Suriname bivakkeerde weet haar altijd tot vrolijke conversaties te bewegen. Vorige week vroeg ze Mildred of ze niet weer eens aan soep zou kunnen denken, en dat we haar pindasoep zo missen. Toen bleek dat die euro vaak niet betaald werd en dat ze er daarom mee gestopt waren. Nee, ze was niet meer te bewegen.

Zeven recepten geprint. En toen maar gefabriekt met wat er in huis was, want in pindasoep kan werkelijk alles. Uien, knoflook, sambal, gember, komijn, paprika, wortel, tomaat, aardappel, bouillon (dit alles pureren), pot pindakaas met stukjes noot, ketjap, suiker. En als afmakertje: sperziebonen, taugé en verse koriander. Mmm. Mildred, van wie ik het fornuis moet 'lenen', heeft al gegeten en wil geen soep. Toch komt ze steeds kijken en vraagt ze naar het recept. Ze is best onder de indruk, al vindt ze wel dat ik een volgende keer Surináámse pindakaas moet nemen. Die is pittiger.

De pan gaat schoon op. En dan wil iedereen een slaapje doen.
Foto: Vinnie op zijn iPhone.

Middeleeuwse letteren

Marlies vertelt dat ze tegenwoordig een cursus geeft aan de HoVo, de Hogeschool voor Ouderen aan de VU. Tien colleges op dinsdagochtend over de Nederlandse canon - op het gebied van literatuur. Een klas vol vijftigplussers luistert ademloos naar haar betogen over Karel ende Elegast, Van den vos Reynaerde, Lanseloet van Denemerken, Marieke van Nimwegen. Dat blijkt veel leuker lesgeven dan aan middelbare scholieren, die nog geen vijf minuten kunnen luisteren.

Ik wil zo wel achterin bij haar de klas gaan zitten. Zien en horen hoe zij samen met die mensen in die teksten gaat zitten. Hoe ze ze lezen, genieten, interpreteren, en naar het heden trekken. Zelf weer meegesleept worden. Die middeleeuwse letteren, die hebben alle opruimwoedes in mijn boekenkasten overleefd. Niet de zeventiende en achttiende eeuw, die waren niet om door te komen, maar die middeleeuwers - in Spectrum-pocketjes - die heb ik allemaal nog in de kast staan.

Van den vos Reynaerde was het onbetwiste hoogtepunt van onze middeleeuwse literatuur. Het is een satire: het verhaal over de rebelse Reinaert, die door list en bedrog het feodale dierenrijk waarvan hij deel uitmaakt volledig op zijn kop zet. Adel, geestelijkheid als burgerij krijgen er duchtig van langs, en tussen de regels door wordt ook de middeleeuwse ridder-epiek met zijn lachwekkende queesten niet gespaard. Voor mij persoonlijk heeft dat boek nog een extra dimensie, omdat Wijlen mijn Goede Vader, die Reinder heette, er erg dol op was. Wij hadden er diverse versies van in de kast staan. Misschien was het zijn droom om rebel te zijn.

Helaas geeft Marlies geen college over de Twee Koningskinderen. Vele jaren woonde ik in de Twee Koningskinderenstraat in Bos & Lommer en debiteerde ik graag het gedicht over de onmogelijke liefde 'Het waren twee koninghs kindren, / Sy hadden malkander soo lief; / Sy konden by malkander niet komen, / Het water was veel te diep. Etcetera.

Wakker Nederland (2)

Wakker Nederland houdt de gemoederen bezig van het 'linkse' journaille. Pauw & Witteman hebben minister Plasterk uitgenodigd om hem te vragen of het aantal omroepen dat er bij kan oneindig is en of hij bijvoorbeeld niet de Tros of de Avro kan uitzetten als die niet meer voldoen aan hun oorspronkelijke missie om rechtse ('niet-linkse') journalistiek te bedrijven. Wat zijn de regels? Wat te doen als jongerenomroep BNN ineens programma's gaat maken voor ouderen of ouderenomroep Max voor jongeren. Moeten die dan niet weg?

De AVRO en de Tros waren toch bedoeld als de niet-linkse omroepen? Die hun kans hadden gehad met nieuwscommentatoren als Mr. G.B.J. Hilterman (plaatje onder) en Wibo van der Linden? Die zelf overgestapt waren naar de sectoren entertainment en klassieke muziek. Dat was hun eigen keus. Maar dan nu de omroepen nog verder versnipperen met nog meer nieuwe omroepen? Moet er niet eens eentje weg?

Van Plasterk zal dat verlossende woord denk ik niet komen. Hij leek de vraag van Pauw & Witteman helemaal niet te begrijpen. Ten eerste gaat hij er niet over, antwoordde hij. Daat gaat het Commissariaat voor de Media over, zei hij, als minister is hij er alleen voor de check of de regels wel gehandhaafd worden. En ten tweede worden omroepen alleen gecheckt op ledenaantallen en de kwaliteit van hun programma's, niet op hun (oorsponkelijke) missie. Het gesprek met de minister bood geen enkele klaarheid. Pauw & Witteman bleven hun vragen maar herhalen en Plasterk bleef er maar geen antwoord op geven. Zoveel onvermogen bij zulke slimme mannen is ook wel eens fijn om te zien.

Goldfinger

Mooie accoorden weer gestudeerd. O, die dès! Goldfinger. He's the man with the Midas Touch, a spider's touch... Shirley Bassey zong het. Het boek 'Film Songs' moet al lang terug naar de bibliotheek, maar het sneeuwt en vriest. De OBA is ver. Dus komt het er niet van.

Blokje educatief dan maar: Shirley Bassey is Engels en werd bekend met haar rol in de show Such is Life van Al Read. Nog geen jaar later nam ze haar eerste plaat op. Haar ontzettend krachtige stem, die haar de bijnaam 'Shirley the Belter' opleverde, bracht haar in de belangstelling van het Amerikaanse publiek. In 1961 trad ze voor het eerst op in New York. Drie jaar later beleefde ze haar definitieve doorbraak met de titelsong van de James-Bond-film Goldfinger.

Shirley Bassey scoorde de ene hit na de andere. Niet alleen was de Britse koningin fan van haar, ook de Amerikaanse president John F. Kennedy bewonderde haar en nodigde haar uit op het Witte Huis. Na 1973 verdween ze een beetje uit de belangstelling, maar in 1984 maakte ze een comeback met de plaat I Am What I Am. Na de zelfmoord van haar 20-jarige dochter Samantha trok Bassey zich definitief terug uit het muziekleven. Haar laatste comeback maakte ze begin jaren negentig met Keep the Music Playing. Haar grootste hits: Big Spender, I Never Fall in Love Again, Goldfinger, Send In The Clowns.

Voor de pianisten onder de lezers: geniet ook van deze des! Klik op de bladmuziek en u krijgt die groot in beeld.

De Ulmus

Om even terug te komen op mijn Bonsai Ulmus (zie aflevering Kruidenrekje): zó zag die er ongeveer uit toen ik hem kreeg. Mooi knoestig miniboompje. Je kunt erbij dromen dat je een grote tuin hebt. Of een eigen bos. Nu heeft hij dus al maanden geen blaadjes meer, hoogstens knopjes. Mijn vensterbanken zijn allemaal boven een verwarming dus dat kan de desastreuse factor geweest zijn. Sproeien, zeggen de kenners.

Ik heb iets met bonsai. Vroeger vond ik ze tuttig, tegenwoordig vind ik ze mooi. Ik denk dat dat is vanwege de dichte concentratie die de boompjes uitstralen. Ik kan fantaseren dat ik een grote tuin heb met oude bomen, of een heel bos. Planten met grote groene bladeren zijn veel gemakkelijker in de omgang, maar daar heb ik behalve in mijn douche geen plek voor. Anderhalf jaar geleden gaf ik Marga ook zo een op haar verjaardag - vanwege dat zij niet zo groot woont. Leek me mooi. Ze reageerde gematigd. Die bonsai heeft het niet gered. Ik dacht: ik begin er maar niet aan, maar ja, als je er een krijgt...

Instructietekst: 'Het woord bonsai (het is Japans) wordt gebruikt voor een struik of boom die in een schaal wordt gekweekt en de uitstraling heeft van een volwassen boom in de vrije natuur. Bon betekent ondiepe pot of schaal en sai staat voor plant of boom. Er zijn binnen- en buitenbonsai. Zet je 'binnen'- bonsai op een lichte plek. Droge huiskamer lucht vindt hij over het algemeen niet zo aangenaam. Besproei uw bonsai dan ook regelmatig. Geef hem om de dag een dompelbad, zodat de wortelkluit niet uit kan drogen. Het kan geen kwaad om de bomen ‘s avonds te dompelen tot de volgende morgen.'

Misschien moet ik een stripje gaan makelen over hoe het mijn Ulmus vergaat. Hij staat nu sinds twee weken op een te smal richeltje in de keuken (zie de foto van de kruidenrekjes). Daar is de temperatuur goed, want hij loopt weer uit. Maar het is een gevaarlijk punt waar hij staat. Hij is al een keer op de grond geflikkerd. Nu is het stammetje stuk.

Bonsai Ulmus afbeeldingen

Wakker Nederland (1)

Het was wel zuchten gisteren, de hele dag Telegraaf-hoofdredacteur Sjuul Paradijs op radio en tv. Ondervraagd door het linkse journaille, dat wil weten wat rechtse journalisten anders gaan doen dan zij. En iedereen betrekt de eigen stelling. 'We vinden al vele tientallen jaren, dat het stemgeluid van 2,5 miljoen Nederlanders (Telegraaf-lezers) onvoldoende in Hilversum wordt gehoord', herhaalde Paradijs de hele dag door. We hebben toch al RTL Boulevard en Hart van Nederland, zou je denken. Gelukkig hebben we ook Fokke & Sukke.

Lees nu dat Paradijs al wel enige jaren deel uitmaakt van de hoofdredactie van de Telegraaf, maar dat hij sinds sinds 14 januari echt dé hoofdredacteur is. 'Ook buitenstaanders roemen zijn daadkracht en charisma. Sommigen voorzien dat de krant een populistische ruk naar rechts zal maken', schrijft De Journalist. 'De krant gaat zich scherper profileren via acties voor verpleegsters, militairen, filerijders. Het is de "ultieme interactiviteit", vindt Paradijs, die De Telegraaf "de échte volkskrant" noemt. ‘Lezers oplossingen laten verzinnen voor het fileprobleem, om die vervolgens op het bureau van verkeersminister Eurlings te leggen. En dan wel met de boodschap: "Camiel, zoek dit goed uit, want we houden je in de gaten". Het heeft gewerkt. De files zijn al met zo’n 4 procent verminderd.'

Bij Pauw & Witteman sprak VVD-leider Mark Rutte opportunistisch dat hij best elke dag door Clairie Polak en Pauw & Witteman geinterviewd wil worden, maar dat hij ook wel eens door een rechtse journalist aan de tand gevoeld wil worden.

Vanochtend schrijft De Telegraaf: 'Politieke partijen, het bedrijfsleven, bekende en onbekende Nederlanders hebben enthousiast gereageerd op de eventuele komst van Wakker Nederland als publieke omroep. Velen noemen het een geweldig initiatief.'

Voorjaarsvakantie

Fijn toch de mail. Zuslief was met man en zonen Kwik, Kwek en Kwak in Tjechie. Geweldige foto. Je herkent toch niemand als zodanig, ofwel: je kan mij alles wijsmaken.

Ik moet bekennen: ik ben nog NOOIT naar de wintersport geweest en het trekt me ook helemaal niet. Koud en nat en veel kans op breuken. Daar schijn ik enorm ongelijk in te hebben, als je de wintersporters mag geloven.

Sneeuwpret is: 'Heel veel sneeuw, heerlijk. We hebben lekker geskied. Kwik was al ervaren snowboarder, Kwek kreeg een cursus snowboard en kan het nu ook. Kwak kreeg drie dagen ski-les. Hij kon hij het na drie dagen best goed, skiede fluitend de berg af, wilde steeds "winnen" en mopperde dan onder aan de berg dat hij niet meer wilde. Vrijdag waren ze lui en ziek, en heb ik een dag gelanglaufd. Dat was het spectakulairst, want niet zo voorgeprogrammeerd als skieen. En vermoeiend ook door de diepe sneeuw!'

Britta

Hartverscheurend. Britta is al heel lang oud, doof, blind en kreupel. Inmiddels is ze veertien. Vorige week kreeg ze helse pijnen en zei de dierenarts dat het haar oogjes waren. Ontstoken. Het was de oogjes eruit of heel het leven eruit. Britta's eigenaressen kozen vooralsnog voor de oogjes eruit.

Wat is het toch wat met huisdieren. Ze leven zo kort zodat je altijd maar weer na de immense vreugde over jong dierenleven afscheid moet nemen van het oude leven. Maar wanneer doe je dat? Als het leven ondraaglijk is voor het diertje - en hoe weet je dat? - of als je er zelf niet meer tegen kan?

Hier ligt Britta te snurken op mijn tapijt, naast Calvijn de Glossy.

Project Kruidenrekje

De kwestie is duidelijk: door mijn ambitie een keukenprinses te worden is het aanrecht steeds voller geworden. Door het gebrek aan overzicht blijk ik inmiddels twee potjes oregano, drie potjes koriander, vier potjes zwarte peper en zo meer te hebben. Het aanrecht moet weer leeg. Dat wordt Project Kruidenrekje.

Je denkt misschien: eitje! Voor een Kruidenrekje ga je naar Hema, Blokker, Xenos, Ikea, V&D, whatever. Nou mooi niet. Kruidenrekjes zijn helemaal uít. Why? Is dat omdat de mensen de potjes nu in keukenlades bewaren? Uiteindelijk aan de Oudegracht te Utrecht drie (kleine) kruidenrekjes gescoord bij de firma Dille & Kamille, voor de 'natuurlijke eenvoud'. Die winkels heb je overal in het land, maar niet in Amsterdam.

Hani501 komt boren. Het verzet ons beider zinnen. Terwijl zij boort prepareer ik een lekkere Indiase curry en onder het sudderen speel ik op de piano Ain't She Sweet voor haar. Daar heb ik nooit aan getwijfeld.
Op de laatste foto is in de vensterbank nog een aardig detail te zien: mijn bonsai-boompje. Die kreeg ik met kerst van Bobby's moeder. Heel lief. Die zou zo weer een nieuwe verhaallijn kunnen vormen. Ik zou willen dat ik een bonsai kon onderhouden, liever nog een hele rij, maar bonsai blijkt héél moeilijk. Mijn boompje (Ulmus) stort voortdurend in. Totaal. Alle blaadjes dood en eraf. Ik lees als een gek hoe het wel moet (veel sproeien) maar het helpt niet echt. Toch, telkens als ik denk: Dit was het dan, naar de vulles ermee, komen er net weer lieve kleine broze lichtgroene knopjes aan en geef ik ons nog een kans.

I am a watercolor. I wash off

Leen stuurt me een gedicht van Anne Sexton. Behalve over de onderwerpen peutertheater en ons vak hadden we ook nog gesproken over het drama van de minnares wier minnaar terug gaat naar de aloude echtgenote. Anne Sexton had daar zo mooi over gedicht, zei Leen. 'Ze mag hem hebben', dacht ik eerst nog aan, qua intertextualiteit, Annie MG, maar dat klopt niet. Dat vers is vanuit het perspectief van de vrouw die haar echtgenoot verliest aan zijn minnares.

For My Lover, Returning to His Wife

She is all there.
She was melted carefully down for you
and cast up from your childhood,
cast up from your one hundred favorite aggies.

She has always been there, my darling.
She is, in fact, exquisite.
Fireworks in the dull middle of February
and as real as a cast-iron pot.

Let's face it, I have been momentary.
A luxury. A bright red sloop in the harbor.
My hair rising like smoke from the car window.
Littleneck clams out of season.

She is more than that. She is your have to have,
has grown you your practical your tropical growth.
This is not an experiment. She is all harmony.
She sees to oars and oarlocks for the dinghy,

has placed wild flowers at the window at breakfast,
sat by the potter's wheel at midday,
set forth three children under the moon,
three cherubs drawn by Michelangelo,

done this with her legs spread out
in the terrible months in the chapel.
If you glance up, the children are there
like delicate balloons resting on the ceiling.

She has also carried each one down the hall
after supper, their heads privately bent,
two legs protesting, person to person,
her face flushed with a song and their little sleep.

I give you back your heart.
I give you permission‹

for the fuse inside her, throbbing
angrily in the dirt, for the bitch in her
and the burying of her wound‹
for the burying of her small red wound alive‹

for the pale flickering flare under her ribs,
for the drunken sailor who waits in her left pulse,
for the mother's knee, for the stockings,
for the garter belt, for the call‹

the curious call
when you will burrow in arms and breasts
and tug at the orange ribbon in her hair
and answer the call, the curious call.

She is so naked and singular.
She is the sum of yourself and your dream.

Climb her like a monument, step after step.
She is solid.

As for me, I am a watercolor.
I wash off.

Anne Sexton, Love Poems, 1969.

Hans

Wat zijn er toch veel dimensies in het leven. Nu weer in de mailbox een bericht van een oude lover, van jaren her. 'Ik wil je iets vertellen waarvan het belangrijk voor mij is dat jij het weet. Het gaat over mijn zoektocht naar wat ook wel genderidentiteit genoemd wordt. Voor de meeste mensen is het zo vanzelfsprekend dat ze er niet over nadenken of ze zich man of vrouw voelen. Voor mij is het nooit vanzelfsprekend geweest: mijn gevoel zegt me dat ik geen vrouw ben, maar een man. Het afgelopen jaar heb ik geprobeerd meer op mijn gevoel af te gaan dan op mijn verstand en ik ben er nu van overtuigd dat dat mijn innerlijke gevoel "een man te zijn" écht niet meer overgaat. Ik heb mij bij de VU aangemeld voor een geslachtsaanpassende behandeling.' 'De procedure tot geslachtsaanpassing bestaat uit een aantal fases waaronder gesprekken met een gender-psycholoog, een hormoonbehandeling en in een later stadium operaties. Het eerste stadium van gesprekken heb ik inmiddels achter de rug en ik ben onlangs begonnen met de hormoonbehandeling. De eerste veranderingen zullen over enkele weken te zien en te horen zijn, en in de loop van het komende jaar steeds duidelijker worden. Omdat mijn oude naam niet meer bij mijn identiteit past, heb ik die veranderd. Graag wil ik voortaan aangesproken worden met mijn nieuwe roepnaam: Hans.' 'Ook zou ik het prettig vinden als je naar mij verwijst in de mannelijke vorm ('hij', 'hem' of 'zijn'). Je vergissen is natuurlijk mogelijk, daar doe ik niet moeilijk over. Als door de hormonen mijn stem omlaag gaat en mijn uiterlijk mannelijker wordt, zal het wel makkelijker zijn mij als man te beschouwen. Mocht je meer willen weten dan kun je me natuurlijk altijd vragen.' Lieve groeten, Hans

Labyrint

Dit weekend alleen maar gelezen, van alles door elkaar, poezie (Hanlo en Vasalis), het nieuwe Boekenweekgeschenk (van Tim Krabbé) en ook het boek In een labyrint jezelf ontdekken door ene Gernot Candolini. Oostenrijker. Het boek staat al heel lang in mijn boekenkast. Het is uit 2002. Fascinerend onderwerp, maar niet helemaal het juiste boek.

Het labyrint schijnt al meer dan 4000 jaar in gebruik te zijn, te vinden bij de oorspronkelijke bewoners van Noord-Amerika, Grieken, Kelten en Maya’s. Er twee basisprincipes: 1. In het labyrint is alles metafoor. 2. Er is geen goede of foute manier om het labyrint te lopen. Het bewandelen van een labyrint zou het coördinatievermogen en de samenwerking tussen de linker- en rechter hersenhelft verbeteren en de synergie tussen denken, voelen en handelen activeren. Leiden tot harmoniserend en transformerend handelen. Het staat symbool voor de (spirituele) levenswandel, of is metafoor voor het vinden van oplossingen en antwoorden op levensvragen.

Deze Gernot van dit boek heeft vele/alle labyrinten in Europa bezocht (ze zijn vooral in Middeleeuwse kathedralen terug te vinden, zoals een hele beroemde te Chartres Frankrijk, of ze zijn verstopt in lege landschappen, bijvoorbeeld in Engeland). Over zijn bezoeken gaat dit boek. Lijkt me een fantastische queeste om achterna te reizen. Er staan in het boek mooie grafische weergaven van allerlei labyrinten en ook hoe moeilijk ze in de landschappen vaak te vinden zijn. Helaas staan er geen foto's in van hoe ze er in werkelijkheid uitzien en de preciese adressen/bewegwijzering.

Ik was even verward over het verschil tussen doolhof en labyrint, omdat die woorden volgens mij door elkaar worden gebruikt. Maar een doolhof heeft dacht ik hoge heggen en een labyrint niet. Dat klopt. Onze Taal meldt: 'Volgens de woordenboeken betekenen de woorden doolhof en labyrint hetzelfde. Volgens Wikipedia is er echter een verschil. Bij een labyrint is het niet de bedoeling een bepaald punt te zoeken (middelpunt of uitgang). Een labyrint heeft maar één gang; degene die erdoor loopt komt uiteindelijk vanzelf bij het eindpunt. Een doolhof was oorspronkelijk een tuin (hof) waarin men kon verdwalen (dolen).'

Er zijn enorm veel cursussen labyrint lopen. Meestal in esoterische kring. Voormalig hoogleraar vrouwenstudies en zorgethiek Selma Sevenhuijsen verzorgt ook dergelijke workshops. Op haar website LabyrintWerk heeft zij de labyrinten in Nederland opgenomen.

Bebieboem (2)

Dit is m'n nieuwe achternichtje. De tweede kleindochter alweer van Zus 1. Deze bebie heet Meja. Meja is nog maar een paar dagen oud, maar er zijn al tientallen foto's in omloop.

Bericht direct van het front: 'Met Marloes, Meja en familie gaat het prima: moe maar tevreden. Marloes zit/ligt prinsheerlijk op het bed-op-klossen, met aanhaar ene kant (een meestal slapende) Meja in een mandje, en aan de andere kant onze pas aangeschafte laptop, zodat ze af en toe desgewenst contact kan onderhouden met de rest van de wereld. Richard heeft uiteraard nog vrij en heeft het er maar druk mee, en Elin vindt alles nog steeds prachtig. En overdag is er een heel aardige kraamhulp. Kortom, alles gaat naar wens.'

'Top Dist!'

Leen heeft nieuw beleid. Als iemand Riemer iets cadeau geeft dan hijst ze hem nu meteen in het cadeau en zet ze hem op de foto. Dan krijgt ze niet steeds die vragen zoals die van mij: Heeft Riemer nu dat ontzettend leuke voetbalpakje dat ik meegenomen had uit Kroatië al eens aan gehad?

Nu heeft hij dus een volledige stationschefsoutfit. Met pet, kaartjes, kniptang en een spiegelei. En dan roept hij: 'Reizigers voor de richting Almere overstappen te Duivendrecht.'

'Ja, we waren naar Almere', zegt Leen verontschuldigend. 'Naar peutertheater. In een héél leuk theater. Te Almere, ja. Maar heel leuk. Niets mis mee. Ik ga nu elke week wel een keer naar peutertheater. Héél erg leuk, peutertheater.' En toen kreeg ik een half uur durende verhandeling over peutertheater. En ondertussen seinde Riemer met zijn spiegelei.

Riemer begint steeds meer te praten. Het is nog niet helemaal verstaanbaar omdat hij een paar medeklinkers fout doet, maar hem hindert dat niet bij zijn kletspraatjes. Ik was een beetje moe van het werk en van die verhalen over het peutertheater riep op een gegeven moment 'Kop Dicht!' (tegen Riemer, want tegen Leen durfde ik dat niet), wat bij hem hem tot onbedaarlijke schaterbuien leidde. 'Top Dist! Top Dist! Top Dist!'

Blij blij

Het is me toch wat, al die blijheid. We zijn véél te optimistisch, zeggen ze. Nou inderdaad. We lachen ook veel te veel. We zien overal de zonzijde van. Frances en ik zeggen als we elkaar bellen: hou nou eens op met lachen. Ons nieuwe nummer is klaar en ze belt me op: Lucie Theodora, is het niet allemaal véél te vrolijk? Veel te optimistisch? Er staat geen énkele doemgedachte in. Dus nu hebben we afgesproken dat we gaan oefenen in doemdenken, in negatieve koppen, in treurigheid. Dat is wat de lezer wil? Dan kan hij het krijgen ook.

We doen ons best, maar ik moet zeggen: het lukt nog niet zo goed. Ik ben ook alweer heel BLIJ met mijn nieuwe foto bij de column, ook al zeiden sommigen dat ik naar de chirurg moet voor een ooglidcorrectie.

Soms weet ik het niet meer. Mag journalistiek positief zijn of past dat humeur alleen bij journalistieke formats als 'Hart van Nederland' en 'Editie NL'? Horen échte journalisten piskijkers te zijn? Moet je altijd aan de KAAK stellen of mag je ook amuseren, blij maken. Hoe maak je keuzes? Vanmorgen op de Radio 1 hoorde ik een bericht van een paar zinnen over minister Eurlings die het aantal onleesbare verkeersborden wil terugdringen. De journalist in kwestie bracht het bericht met een onverholen lach in haar stem.

Breng eens een zonnetje onder de mensen. De hele dag maak je keuzes die vervolgens aan allerhande vergadertafels mede de agenda bepalen. Gisteren met Leen een uurtje doorgeouwehoerd over keuzes die je maakt, op grond waarvan. Je probeert actueel en urgent te zijn, maar dat lukt niet altijd. Dus ben je ook soms heel erg pragmatisch. Je wijst wel eens een personage voor het interview afwijst op grond van een foto die je vindt via Google Images, omdat je niet weer een lelijke ouwe man op de cover wilt. Goh doen jullie dat ook wel eens? Journalistiek is beeld en tekst. Toch? Beeld doet minstens zoveel als tekst. Fijn vak hebben we.

Bebieboem (1)

Het is Week van de Bebieboem. Er worden allemaal babies geboren. Deze bebie heet Gijs en woont in Leiden. Wij voorspellen dat hij journalist gaat worden. Maar zover is het nog niet. Eerst moet ik maar gauw naar de speelgoedwinkel en lekker enge beesten kopen. Miereneters, leguanen, vogelspinnen, stinkdieren... Hoe enger hoe leuker! Het klinkt misschien sadistisch, maar dat is het niet. Babies houden best van enge beesten, ik heb doorgaans veel succes met mij keuze. Als ze maar lief zijn.

Het leukste enge beest dat ik ooit gekocht heb was een stinkdier, en wel langs de snelweg van Hamburg naar Berlijn, net over de toenmalige grens, toen daar nog een Ossi-tankstation was. Dat heeft helaas al jaren geleden plaatsgemaakt voor een wessi-tankstation. Het dier heeft jaren op de hoedenplank van mijn auto gelegen, maar toen ik weer eens een knuffel nodig had bij een kraamvisite heb ik het helaas weggegeven. Nu ligt daar een rood vosje. Dat heb ik ooit aan mijn Duitse neef Kwik gegeven, maar die had zo ontzettend veel knuffels, dat Zuslief zei toen ik kloeg dat ik mijn stinkdier miste: hij merkt het niet eens als je dat vosje weer terugneemt.

Nu vind ik de leukste beestenwinkel De Beestenwinkel aan de Amsterdamse Staalstraat. Hoewel SpeelBoek in Amersfoort er ook wat van kan. Maar ik kom nooit in Amersfoort.

Er is gisteren ook een achternichtje geboren, maar bij die foto kan ik nu even niet.

'Wij schamen ons voor ons eigen, nagestreefde zelf'

Naar aanleiding van Baneke's boek over schaamte mailt Marga mij een artikel van de ethicus Frits de Lange getiteld 'Het dictaat van de zelfverbetering' dat afgelopen weekend in Trouw stond. Het gaat onder andere over depressie, volksziekte nummer 1. Voor wie dat overkomt is dat je reinste falen. De Lange verbindt het fenomeen depressie aan 'schaamtecultuur'.

Ik citeer maar wat. Waarschijnlijk is het veel teveel voor hier en weet ik het in de loop van de komende dagen/uren in te korten. Nu nog even niet. Depressie anno 2009 is volgens De Lange heel wat anders dan depressies waar Sigmund Freud het over had. 'De moderne depressie zou Freud vreemd zijn voorgekomen. Freud stuitte op de ziekte van de onverwerkte verhouding met ons verleden. De depressie van nu kijkt de andere kant uit. Niet de vroegere relatie met een strenge Vader of verstikkende Moeder, maar de onleefbare toekomst met Onszelf is haar probleem. Door de druk om zichzelf morgen weer opnieuw uit te moeten vinden, verkeert het soevereine individu in een voortdurende staat van oorlog met zichzelf.'

'Het gebod (onszelf te verbeteren) ligt niet meer buiten ons, maar is verinnerlijkt. We zijn onze eigen rechter geworden. We liggen niet meer wakker van dat we schuldig staan tegenover een wet boven ons, maar wel van ons onvermogen om aan onze eigen eisen te voldoen. Van lieverlee zijn we overgegaan van een schuld- naar een schaamtecultuur. Niet dat wij ons voor ánderen schamen; wij schamen ons voor ons eigen, nagestreefde zelf.'

'Doorgaans laten we onze zelfwaardering afhangen van wat we in de ogen van anderen waard zijn – bang voor hun oordeel. ’Statusangst’, noemt de Britse schrijver Alain de Botton dat. Maar zelfs als ons door anderen niets dan lof toe wordt gezwaaid, dan nog zijn we ongelukkig met onszelf. Meer nog dan in de veeleisende ogen van anderen, bestaan we in de oneindig ontevreden ogen van onszelf. Vandaar dat we onze doelen voortdurend bijstellen, telkens ietsje hoger, ietsje verder. Wie tevreden is met zichzelf, is een loser. ’Overtref jezelf’, is het motto waarmee jonge mensen naar de Hogeschool Rotterdam worden gelokt; met minder moet je geen genoegen willen nemen.'

'De fitnessruimte is een fraai voorbeeld van deze cultuur: een ruimte waar je met anderen samenkomt, maar alleen om er de wedstrijd met je eigen lichaam aan te gaan. Je meet je niet openlijk met de prestaties van degene naast je op de loopband, maar bespiedt heimelijk zijn performance.'

'Onze identiteit is als een SUV die alleen draait op de sterke motor van de motivatie en intussen grote hoeveelheden psychische energie als brandstof slurpt. Wie depressief wordt merkt dat dit complex het heeft begeven. Er lijkt zand in gestrooid te zijn. De socioloog Alain Ehrenberg gaf zijn boek over depressie de titel ’La fatigue d’être soi’. Depressie is de vermoeidheid die je verhindert nog langer jezelf te zijn. Niet de melancholie kenmerkt de moderne depressie, maar veeleer het wegvallen van elk vermogen tot handelen. Prozac moet je dan ook niet als een geluksmedicijn beschouwen, maar als een initiatiefpil. De nieuwe generatie antidepressiva is er niet op gericht het leven te helpen aanvaarden zoals het is. Het zijn prestatiemoleculen, die meer uit jezelf halen dan wat er lijkt in te zitten.'

Frits de Lange, 'Het dictaat van de zelfverbetering'

Mens en dier

Mooi plaatje van Plasterk met leguaan. Geplukt uit een boek Hartsvrienden dat ik kocht heb om een idee te krijgen wat je voor tekst je zou kunnen krijgen als je iemand om tekst en foto's vraagt over schrijvers en hun dieren. Dit boek is een verzameling plaate/praatje van journaliste Eke Hagedoorn en fotografe Amke. Heeft daarvoor in HP gestaan.

De meeste mensen hebben een hond of een poes. Deze twee hebben maar weinige BN-ers gescoord met exotische dieren. De directeur van Artis Haig Balian staat op de foto met een miereneter, maar dat is niet zijn huisdier. 'Het fascinerende vind ik die oervorm, rinosaurussen en olifanten hebben dat ook, dat je je afvraagt hoe dat ooit heeft kunnen ontstaan; met die snuit die zestig centimeter lange tong, die enorme staart, die als ze gaan slapen als een deken over zich heen leggen. Dan zie je niets, alleen de snuit tussen de poten. Heel bijzonder.'

Journalist Ed Croonenberg met een harige vogelspin, die hij Elsbeth heeft genoemd, naar Elsbeth Etty met wie hij toen in onmin was. 'Laatst ging mijn huis in de verkoop. Toen heb ik Elsbeth uit logeren gestuurd. 't Zijn toch vaak de vrouwen die beslissen, de mannen hobbelen er wat achteraan. En vrouwen zijn over het algemeen minder gecharmeerd van Elsbeth.'

Geert Dales met een kip. 'Trudy is een aanloopkip. Op een dag zat ze in de boom. Mijn vriend Rinze dacht eerst dat het een fazant was, maar ik keek eens goed en zei: 't is een kip! Rinze was meteen verkocht. Ik wist er niets van, ja, dat een kip een snavel heeft en eieren legt, maar we zijn erover gaan lezen. Nu zou ik haar niet meer willen missen.'

En minister Ronald Plasterk dus met een leguaan. 'We hebben er twee. Jolly en Jumper. Met zo'n beest verleg je je normen. Als mijn vrouw Els in de keuken staat en Jolly ziet haar en zwaait met de kop, dan vinden wij dat heel leuke communicatie. Want het is bijna een robot; zo'n beest kan niet glimlachen, wil niet geaaid worden of op schoot. Heb je die tong gezien? Daar ruiken ze mee. Ik vind het prettig dat het vegetariers zijn.'

Toen ik ooit te Artis een tekencursus deed moest we in les 1 een schildpad tekenen (want die beweegt niet) en les 2 een leguaan (die ligt ook stil). Ooit zag ik op een strand te Maleisie een leguaan, veel groter dan deze, over het strand schuiven en uit de prullebakken vreten. Toen wist ik niet van leguanen. Dacht dat ik hallucineerde.

Reisopdracht

Gedichtje voor het slapen gaan, weer van Plint geplukt:

Reisopdracht

en als je weggaat...

regen, er dreigt regen,
storm blaast zand
over de wegen,
men moet z’n ogen beschermen.
angstige vogels zwermen
boven het land.
de lucht is zwart.

...zeg langzaam:
Ik hou van regen.
Ik hou van storm.
Ik ben niet bang.

Riekus Waskowsky

(Waskowsky (1932-1977) studeerde psychologie en werkte als literatuurcriticus. In zijn werk zijn zenboeddhisme, filosofie, drugs en de ‘popscene’ een terugkerend thema. In 1966 verscheen zijn eerste bundel Tant pis pour le clown, voor deze bundel ontving hij in 1968 de Alice Nahuysprijs voor het beste poëziedebuut.)

Frances & Me, deel tig

De nieuwe reeks. 'Kom nou 's middags', zeggen wij nog tegen Hani501, 'want 's morgens zijn wij niet op ons best.' Maar 's morgens komt haar toch beter uit. 'Ben je moe? Misschien moet je even in de spiegel kijken', zegt Hani501. 'Heb je niet goed geslapen ofzo? Het leven lacht je toch toe?'

De serie lokt commentaar uit. 'De vorige keer was je lok toch wulpser', zegt collega Tineke. En Nieuwe Baas begint na afloop onmiddellijk een verhaal over oogliften in het Lucas Andreas Ziekenhuis. Zij weet bij welke artsen je het daar op kosten van de verzekering kunt laten doen.

Grappig hoe Frances en ik ons allebei weer voorbereid hebben op de sessie. Frances is op platte gympen gekomen en ik op mijn hoogste hakjes. In mijn lade heb ik een zakje met diverse potloodjes van de Etos. Zodat we er wat pittiger uitzien dan zònder de potloodjes van de Etos.

We staan hier voor mijn Pompompom schilderij. Misschien daarover later meer.

Schaamte bij vrouwen, honden, Japanners en Chinezen

Filmpje over Joost Baneke op bezoek bij Wim Brands in het programma VPRO Boeken. Het is 31 januari uitgezonden, en nu nog te zien op internet. De heren converseren bijna een half uur over Baneke's boek Waarom vrouwen zich meer schamen dan mannen.

- 'Waar kijk je naar', vraagt Frances.
- 'Naar een filmpje over schaamte.'
- 'Ik schaam me nóóit', zegt Frances.

Wel weer een tekenende reactie. Vrouwen betrekken het onderwerp schaamte onmiddellijk op zichzelf, in tegenstelling tot mannen. Brands & Baneke praten over schaamte bij honden, bij Japanners en Chinezen, maar op zichzelf betrekken: geen moment!

Dat vrouwen meer last zouden hebben van schaamte dan mannen mondt dus uit in meer depressies en psychische problemen bij vrouwen, aldus Baneke. En het schaamteloze gedrag van mannen resulteert in agressie en criminaliteit. 94 procent van de bevolking van de gevangenissen bestaat uit mannen. 94 procent van de mensen met eetproblemen zijn vrouwen. Zegt Baneke. En: 'Mannen hebben minder gevoelens, minder schaamte, minder empathie. Dat is allemaal genetisch bepaald.' En om er nog wat extra van-dik-hout tegenaan te gooien: 'Mannen hebben meer een autistisch brein, vrouwen hebben meer een psychotisch brein', zegt Baneke. 'Daarom zijn mannen beter in wiskunde en in abstract denken.'

Een filmpje is toch een stuk behapbaarder dan zo'n dik boek.

Joost Baneke bij VPRO-Boeken