De groep

Een van de buren, ik vermoed de boeddhistische buurvrouw, heeft een maand of wat geleden een groepje olifantjes in het venster van ons gezamenlijke trappenhuis gezet. Eerst stonden ze daar maar wat te staan, maar ze beginnen steeds meer een leven te leiden. Iemand, meerdere mensen, je weet het niet, hergroepeert ze steeds. Misschien doen alle twaalf de buren er wel aan mee. Er worden groepen, groepsprocessen, insluiting, uitsluiting, afzondering, samenwerking, tegendraadsheid, uitgedrukt. Buurman vertelt dat hij een tijdlang  elke dag het kleine olifantje een eindje verder van de groep zette, om te kijken hoe lang de andere passanten dit verdragen. 

Ik weet: dit wordt weer een kunstproject. Ik ga dit fotograferen, wat er gebeurt, en die foto's ga ik erbij ophangen. Misschien wel met een whiteboard erbij, waar mensen wat op kunnen schrijven. Al dan niet over de olifanten.

Om te beginnen start ik met de voorplaat van de Lemniscaat-kalender 2013, die vandaag tevoorschijn komt omdat ik de nieuwe kalender 2014 ophang. Dat ophangen van de prent doe ik provisorisch, met Velpon, omdat plakband op de ruwe muur niet houdt. Terwijl ik bezig ben heb ik er al met drie buren praatjes over. Iedereen wordt er blij van.

Uren-dagen-maanden-jaren

De oude agenda (links) afdanken en de nieuwe (rechts) in gebruik nemen vind ik altijd een bijzonder moment. Op mijn werk vinden ze het raar dat ik geen digitale agenda gebruik, op de telefoon. Het zou ook logisch zijn dat ik dat deed, maar deze agenda's zijn stille getuigen van andere waarden.

Zus4 appt dat haar rondzendbrief bijna af is. Sinds zij in Mecklenburg woont maakt er een over het hele jaar, over het hele gezin. Dat is altijd erg leuk om te lezen. Ik vind mijn lijstjes van wat ik gelezen heb, welke concerten ik gezien heb, welke tentoonstellingen gezien, voornamelijk waardevol voor mijzelf. En het eeuwige gedoe op het werk is te particulier om te delen, denk ik.

Ik ben ermee begonnen vanwege dat de uren-dagen-maanden-jaren als een schaduw heen schieten. Als oefening om het leven meer te waarderen, zo mooi als het is. Ben bang dat het would-be high-brow en/of opschepperig over kan komen. 

Kiezen uit de chaos

Met Reenske loop ik door de kassen van De Hortus. Ik herinner mij ineens de tekencursus die ik er ooit volgde. Dat was een groot cadeau aan mijzelf, enkele maanden nadat Ex was verdwenen en ik probeerde op te krabbelen. De tekencursus in de Hortus was op maandagochtend. Onder werktijd. 10 keer. Ik vroeg niet aan iemand of het mocht; ik ging.

Het was best een uitdaging, die cursus. De juffrouw was van de kleurpotloden. Ik niet. Zij wilde haar eigen werkwijze en stijl aan je overdragen en ik had daar geen behoefte aan. Er was ook een schitterend aquarellerende oude dame. Zij had perfecte techniek en uitdrukking, ik was erg jaloers, maar zij op haar beurt vond mijn stijl - toen nog met soft pastel - zo prettig brutaal. Ze wilde afspreken om vaker samen te tekenen, maar ik had een te volle werkweek. 

Wat ik me ook goed herinner is hoe moeilijk kiezen het was wat je ging tekenen. Planten, ja. Maar er is in die kassen zoveel te zien. Allemaal groene chaos.  Kon maar moeilijk een beeld vinden dat ik wilde tekenen. Schoonheid kunnen zien - en vangen - is ook een gave. Daar is focus en concentratie voor nodig. Dat geldt natuurlijk voor het hele leven.

Omgevallen boekenkast (1)

30 december is ook een dag van lijstjes maken. Op de een of andere manier dacht ik dat ik niet zoveel meer las. Lees. Ik tel in mijn blog maar liefst 38 boeken. Chronologisch. Wie wil er een interpretatie aan wagen?

1. Doodstil door Jan Mulder (De Bezige Bij)

2. De grens door Enno de Witt (Athenaeum Polak Van Gennep)

3. De blokkade door Renate Dorrestein (Podium)

4. Boeddha op het werk door Franz Metcalf (Ten Have)

5. Hitlers Angel door William Osborne (Chicken House)

6. Wandelen, een filosofische gids, door Fréderic Grosz (De Bezige Bij)

7. Pater van Kilsdonk door Alex Verburg (Atlas Contact)

8. Eiland, berg gletsjer door Anne Vegter (Querido)

9. 100% Gifvrij door Julia Kang (Nieuw Amsterdam)

10. De maakbare man door Maxim Februari (Prometheus)

11. Stern door Thomas Heerma van Voss (Thomas Rap)

12. Utrecht beeld van een stad (A.W.Bruna)

13. De vergeting door Daan Heerma van Voss (De Bezige Bij)

14. Jij bent mijn engel door Anselm Grün (Forte Averbode)

15. Ik rouw van jou door Jonathan Tropper (Lebowski)

16. Theelepel, aarde en zon door Dina Nayeri (Cargo)

17. Leven met Franciscus door Willem Marie Speelman (Meinema)

18. Leven met Dominicus door Arjan Broers (Meinema)

19. De gele vogels door Kevin Powers (Prometheus)

20. De laatste kamer door Frans Pointl (Nijgh & Van Ditmar)

21. Voordat jij er was door Daan Remmelts de Vries en Philip Hopman (Querido Kind)

22. Diana Arbus. De droom van een schipbreuk door Patrick Roegiers (Sirene)

23. 50 Planten die de geschiedenis veranderd hebben (Librero)

24. Ten oosten van het westen door Miroslov Penkov (De Bezige Bij)

25. Gedundrukt door Simon Carmiggelt (Van Oorschot)

26. Het smalle pad van de liefde door Vonne van der Meer (Atlas Contact)

27. Het kan altijd nog erger door Peter van Straaten (De Harmonie)

28. Flora in de kunst en cultuur door Edward Lucie-Smith

29. Spiritueel leiding geven door Anselm Grün en Friedrich Assländer

30. Verloren mensen door Miriam Rotenstreich (De Geus)

31. De god van het lopen door Ineke Albers (Atlas Contact)

32. Het Rosie project door Graeme Simsion (Luiting Sijthoff)

33. Onmogelijke liefdes door Jennifer S. Holland (Tirion Natuur)

34. De verdwenen dierentuin door Aleid Rensen (Lecturis)

35. De rest is stilte door Carla Guelfenbein (Ailantus)

36. Het laatste kind door Gilles van der Loo (Van Oorschot)

37. De cirkel door Dave Eggers (Lebowski)

38. Mensen in de zon door Marijke Schermer (Van Oorschot)

Pantograaf

Dit is een van de mooiste dagen van het jaar. Een lege dag thuis. Er zijn allemaal losse eindjes in het leven, kleine dingen die je wenst en waar je nooit aan toe komt, omdat ze niet belangrijk genoeg zijn. Die ga ik vandaag halen.

Wat zijn de wensen? Daar zijn handdoekhaakjes voor de pannenlappen (want de vorige zaten aan de vorige koelkast), nieuwe waterverdampers voor aan de verwarming (due ik had heb ik vanaf dag 1 foeilelijk gevonden), een nieuwe keukenweegschaal (de vorige is onherstelbaar kapot)... Om maar wat te noemen. De Blokker in de Javastraat, daar moet je even moed voor happen. Je kunt het een spirituele uitdaging nomen. Het is er vol, krap, je kunt niets vinden en het personeel staat klemvast achter de kassablok. Als je iets niet kunt vinden, en je kunt daar nooit iets vinden, en ernaar vraagt, dan lopen ze nooit mee en wijzen ze in een vage richting.

Ook zoek ik witte kleurpotloden evenals vleeskleurige aquarelkleurpotloden, omdat in mijn aquareldoos die kleur altijd het eerste op is en ik die kleurtjes niet apart kan kopen. En een nieuwe doos omdat één kleur op is...  En ik wil graag een apparaat waarmee afbeeldingen kunt natekenen, vergroten. Zo kom ik terecht bij de firma Vlieger aan de Amstel. Beneden fantastische soorten papier, boven tekenmaterialen.

Een 'pantograaf' heet dat ding dat ik zoek, weet de verkoper. Hij heeft het niet in huis, hij kan het voor me bestellen, maar het kost zo'n 80 euro. Beetje veel, vinden we allebei. 

Museum De Fundatie

Elke Kerstvakantie staat er een - hopelijk onvergetelijk - uitje op de wensenlijst: en dit jaar gaat het naar Zwolle. Ik wil graag Museum De Fundatie zien en kijken hoe het Waanders in de Broeren vergaat. We zijn niet de enigen. In de krant staat deze week al dat het museumbezoek dit jaar zo is toegenomen. Vandaag is het een ware stormloop daar in dat museum te Zwolle.

We hebben 'Van Turner tot Appel', een keuze uit de eigen collectie, 'Marino Marini, schilder, tekenaar beeldhouwer', en 'Tropisch koninkrijk' met kunst van de Antillen. De afdeling 'keuze uit de eigen collectie', de vondsten uit de eigen catacomben, vind ik altijd een groot genoegen: deels is het een feest van herkenning, deels een feest van ontdekking.

Welke ik mooi vind: 'Papillons' van Francis Picabia, met vrolijke witte paarden zo licht dat ze welhaast vlinders lijken. 'Landschap bij maanlicht' van Charles-François Daubigny, een prachtig mij onbekend landschap van Mondriaan, en een realistisch portret van de dochter van de kubist Gino Severini. Ze zit er - hoewel behoorlijk opgedoft met blauwe parelketting - toch een beetje sneu te poseren voor haar pa.

En dan Marino Marini. Ik zag een man te paard-beeldhouwwerk van hem in het Peggy Guggenheim in Venetie. Paard raar, man raar, en man te paard had opgeheven pikkie. Verder weet ik niet veel van de kunstenaar. Nu zien we dat hij drie thema's heeft: mannen te paard, weelderige aardse vrouwen, en circusartiesten. Dat zijn wel mooie woorden voor een opstel, een samenhangend essay. 

Bij Waanders in de Broeren is het weer een feest om te zijn. Lekker lunchen, bombol blije mensen. Bobby, die ik daar al enige maanden van heb proberen doordringen, is het gelukkig helemaal met me eens. Goeie ambiance, zegt ook hij, mooie keuze boeken, geweldige cadeautjes. De ultieme cadeauwinkel. Ik koop er dus maar de cadeaus voor zíjn verjaardag. 

Ziggo Dome

Grote uitdaging, deze dag. Van Reenskes moeder heb ik een maand geleden twee entreekaarten à 49,50 gekregen voor iets met Panet Earth in Ziggo Dome. Planet Earth in concert. Hartstikke lief natuurlijk. Ik ben daar nog nooit geweest, ik heb weinig aandrang en een beetje een afkeer van de omgeving rond Amsterdam Arena. Bij bij Planet Earth - waar Bobby erg van gecharmeerd is - val ik altijd binnen vijf minuten in een diepe slaap.  Maar, zeg ik dapper, toch aardig, die kaarten, en het is een erváring.

'Planet Earth in concert' blijkt een concert voor duizenden mensen en Ziggo Dome een ongelofelijke theaterfabriek, geheel op efficiency gebouwd. Er kunnen 20.000 mensen in! Waar komen al die bezoekers vandaan? Hoe weten ze van dit concert? Waarom trekt het ze? Nergens in het gebouw is niks gezelligs. 

De Britse componist van de muziek bij Planet Earth dirigeert het Gelders Orkest die de muziek live speelt. Zijn inleidinkjes wordt op een groot scherm opgebeamd. Dat is leuk. Goeie spreker.  Het is best mooi, die film, die muziek. Daarover hoort u mij niet klagen. Maar die omgeving! Alleen al het vinden van het gebouw en een parkeergarage. Het is net of je op een andere planeet bent, een eeuw verder, waar mensen helemaal geen contact meer hebben met de natuur en de aarde. En elkaar. Zo grootschalig geregisseerd, alleen bedoeld om heel veel geld te verdienen.

Terugblik op 2013

Eind december: tijd voor een terugblik. In principe leent de blog zich daar goed voor, ware het niet dat ik veel te veel schrijf en al die vele dagelijksheden wel grappig maar niet altijd even memorabel zijn. 

Zijn de wereldgebeurtenissen - zoals de dood van Mandela - dat dan wel? Kun je je afvragen. Is nieuws op de televisie - of op een van de vele apparaten een echte werkelijkheid van mij of slechts een virtuele werkelijkheid? 

De mediterende vrienden in ons midden geloven alleen in hun eigen werkelijkheid op het meditatiekussen.

Man-van-het-Jaar-2013

Heb zin in tekenen maar weet niet goed wat. Natuur? Nu de 'opdracht' van de Japansen schonen voorbij is moet ik weer wat nieuws verzinnen. Stadsgezicht? Natuur? Maassluis was een goeie, maar zo op de Zeeburgerdijk nu heb ik geen inspiratie. Het is koud en naar.

Ineens valt de tekening van Pater van Kilsdonk mij weer in herinnering en zo kom ik op de Paus. Man van het Jaar volgens het Amerikaanse blad Time, dat in hem een man ziet die de kracht heeft de wereld te veranderen.

Deze Paus is zo geliefd, je gelooft je ogen niet. Ben benieuwd of hij nog zo lang leeft en Paus is, dat hij de dingen werkelijk kan veranderen.

Afscheid van de AEG

Tweede Kerstdag: het was een geslaagd en leuk Kerstdiner. Bobby was de chefkok en ik hoofd faciliterende dienst. Stond in die functie van 00.30 tot 01.30u een enorme afwas weg te werken. Vier gangen met bijbehorende borden, vijf soorten drankjes met bijbehorende glazen en bekers, en niet te vergeten de pannen.

Nu is het the morning after. Alles is weer voorbij en over.   Nu op Derde Kerstdag lig ik op de bank te wachten op de BCC. De Kerstdiner-gasten vonden de reutelende koelkast helemaal geen bezwaar en zelfs best gezellig, die deed hen aan vroeger en aan hun oma's denken.  De BCC gaat tussen 12.30 en 14.30 komen. Daar hebben ze al drie sms-jes over gestuurd. De AEG heb ik leeggehaald. Wat staan er veel potjes met sauzen in die ik nooit eet. De nieuwe koelkast betekent weer een nieuwe indeling. Er gaan vast potjes weg. 

Wezenloze dag. Afwisselend Radio2 met de Top2000 en Radio4, als de Top2000 me een beetje te wild wordt.

Fjällbacka Murders

Het is wel raar als je naar een serie denkt te kijken en het blijken losse afleveringen te zijn. Ik heb Bobby Fjällbacka Murders kerstcadeau gegeven, omdat het bij Concerto als goeie serie werd aangeprezen, omdat-ie in Zweden speelt, en omdat we in Fjällbacka geweest zijn en kunstenaars bezocht hebben. 

Terug uit Maassluis gaan we de eerste aflevering kijken. Die heet Oorlogskind. Van de tv-series tot nu toe zijn we gewend dat ze traag opgebouwd worden envoortdurend  nieuwe dwaalwegen inslaan. Maar deze is nogal compactvol personages, moorden, clous. Na een uur kijken verzuchten we: Ze zijn bijna allemaal dood, hoe kan dit nu een serie zijn?

Het blijkt een serie van losse afleveringen, naar steeds weer een andere thriller van Camilla Läckberg. Dan moet je je verwachtingen even anders instellen.

Na afloop bekijken we het Zweden Vakantiefotoboek. Fjällbacka. Van toen ik nog vakantie-fotoboeken maakte. Toen ik nog krullen had en geen bril.

Maassluis

Kerstcadeau

Het is heel dankbaar om Schoonmama cadeautjes te geven. Zij is iemand die bewonderenswaardig goed kan ontvangen. Zonder restrictie. Er zit nooit iets zuinigs bij.  

Sta een half uur te twijfelen in boekhandel 'Zwart op Wit' welk boek het gaat worden, en het wordt 'Gedundrukt' van Simon Carmiggelt: zo mooi uitgebracht en ieder verhaal een juweel... 

Het is weer een schot in de roos. 'Pa' leek nogal op Carmiggelt en als ze met de trein gingen stootten altijd de mensen elkaar aan: was dat nou Carmiggelt? 

Op de bank leest ze grijzend verhaal na verhaal.

Grote Kerk te Maassluis

Al heel lang wil ik wel weer eens naar een echte ouderwetse hervormde Kerstnachtdienst, met alle evergreens van ooit. Dat heb je bij mijn weten niet in Amsterdam, daar is alles gemoderniseerd, daar zingen ze Huub Oosterhuis. Voor Kerst-evergreens moet men naar Maassluis. En wel naar De Grote Kerk, met het orgel van voorheen Feike Asma, en sinds 1984 van Jaap Kronenburg.

Laat ik nu net te Maassluis zijn! Schoonmama vraagt of we misschien mee gaan. Zij is opgegroeid in die Grite Kerk. Daar heeft ze haar man ontmoet, Nu is de Grote Kerk van de Bonders, en komt ze er niet meer. Maar de Kerstzang dienst is nog van de gewone hervormden.

Já, wij willen mee. Tot mijn onuitsprekelijke vreugde doen we inderdaad alles! 'Nu syt wellecome', 'Eer Zij God In Onze Dagen', 'Komt Allen Tezamen', 'Stille Nacht', 'Nu daagt het in het Oosten', en natuurlijk 'Ere Zij God...' Alleen 'Daar is uit 's Werelds Duistre Wolken' doen we niet.

Ik neem ime voor alles mee te gaan zingen, luid en duidelijk. Ergens verwacht ik dat ik misschien wel heel erg in huilen zal uitbarsten als ik dat doe, omdat dat ooit gebeurde toen ik 21 was. Dat was te Assen Sindsdien heb ik nooit meer zo'n Kerstnachtdienst bij durven wonen. Maar niets geen tranen. Ik word helemaal blij van al die oude liederen. Ik kan ze allemaal uit het hoofd. Van voor tot achter, van links naar rechts. Ik zing uit volle borst. Weer een jeugdtrauma voorbij.

Op weg naar Kerstavond

De duizelingen zijn weer over. Dat is goed nieuws. We hoeven Schoonmama niet af te zeggen. We halen de bolide van het Amstel Business Park en gaan welgemoed op weg naar Maassluis. Door weer en wind. En wat voor weer en wind. Het is al de derde grote storm dit najaar. 

We komen terecht een lange file van 9 km tussen Rijkwijk en Berkel & Rodenrijs, maar als die eenmaal achter de rug is ben je die ook zo weer vergeten.

Betahistine

Huisarts Bart vindt het niet fijn als ik wat de spot drijf met de (Amsterdamse) huisartsenij, maar toch is het een van mijn favoriete bezigheden. Het is allemaal vast goedbedoeld maar zo inefficient. De meest eenvoudige handeling gaat mis. De waarnemend huisarts die mij gisteren belde beloofde een recept te faxen naar mijn apotheek die dat dan einde middag thuis zou bezorgen. Duizelend kon ik immer niet over straat om het te halen.

Maar om 17 uur is er niets  bezorgd, de huisartsenpraktijk is inmiddels gesloten en bij de apotheek hebben ze niets ontvangen. Ik besluit niet de hele avond in een wirwar van wederwijds onbegrepen telefontjes terecht te komen (die verlopen via het stramien Wat-is-uw-geboortedatum, wie-is-uw-huisarts, wie-heeft-waargenomen, om-welk-medicijn-gaat-het?) tot de ochtend uit te stellen. Ik lig tenslotte veilig lekker in bed en tv kijken gaat.

In de ochtend bel ik de praktijk van de waarnemend huisarts, die mij niet kan vinden in haar systeem. ('Hoe heet uw huisarts?' 'Van der Cingel.' 'Ja maar hoe héét hij?') Je hoort aan alles dat ze het vak niet helemaal in de vingers heeft. Invaller? Net begonnen? 'Wat is uw geboortedatum? Ik kan u niet vinden in het systeem.' Nadat zij alles uitgezocht heeft belt ze terug dat het recept wel degelijk gefaxt is, máár naar de Lairesse-apotheek. Ze verzekert me dat het nú naar de Molukkenapotheek gefaxt is en dat ik het medicijn vast wel aan het eind van de middag kan halen.

Ik bel de Molukkenapotheek ('Wat is uw geboortedatum?')  alwaar geen fax ontvangen is.

Bij de waarnemend huisarts neemt nu een andere assistente op. Het hele circus begint opnieuw. 'Wat is uw geboortedatum?' Geduldig doe ik het hele verhaal wéér, maar als ze voor de tweede keer vraagt 'Wat is uw geboortedatum' schiet ik in de lach. Zij is heel verantwaardigd. 'Mevrouw, weet u wel hoe wij hier werken? Wij doen hier alles met de hánd!' Snel bied ik mijn excuses aan - anders doet ze misschien wel. 

Het middel heet betahistine. Het zorgt voor een goede doorbloeding van het middenoor. Er is niet bewezen dat het iets doet. Lees ik op Apotheek.nl. Dat gaan we dan maar halen.

Het evenwichtsorgaan

Het evenwichtsorgaan. Je weet niet dat je het hebt, tot het niet meer naar behoren werkt! Op het werk word ik ineens heel duizelig. Ik durf niet te lopen uit angst dat ik omstort. Als het na een uur nog niet over is brengen Vinnie en Deb me naar huis. Aan hun arm schuifel ik naar de voordeur en de trap op. Plat op bed is het leven beter.

De huisarts bellen. Dat is zoals wellicht bekend niet mijn favoriete bezigheid. Ik denk dat huisartsen in Amsterdam het zo druk hebben dat ze overal nee tegen zeggen. De dokter blijkt op vakantie tot na kerst. Dus bel ik de Huisartsenpost. Nee, een dokter kan ze niet sturen, maar ik kan de vervanger bellen, zegt de dame aan de lijn, 'na 14 uur'.

Ik gooi maar wat  drama in de strijd: 'Mijn collega's hebben me naar huis moeten brengen en mijn vader had hersenbloedingen. Ik weet niet wat er is. Er móet een dokter komen.' 'Blijft u aan de lijn, zegt de mevrouw dan, ik zorg dat u zo teruggebeld wordt', schakelt de dame. Ik weet best dat ik geen hersenbloeding heb, want alles doet het nog. Dat check ik elke vijf minuten. Linkerhand. Rechterhand. Linkervoet. Rechtervoet. It works.

De huisarts constateert na enige vragen dat ik lijd aan 'draaiduizeligheid', aan een 'virale infectie aan het evenwichtsorgaan'. Hij gaat de apotheek een medicijn faxen, dat ze als het goed is vandaag nog gaan bezorgen. Als ik op internet zoek vind ik vooral dat ze niet weten hoe je deze infectie oploopt, dat het dagen tot weken kan duren, en dat geen medicijn eigenlijk helpt. Het moet gewoon vanzelf weer overgaan.

In de zon

Alle apparaten gaan uit. Ik ga op de bank ongestoord een Kerstboek lezen. Jazzmuziekje erbij, tot ver na middernacht. We hebben vrijdag ter redactie weer verdeling van de boeken gedaan en ik heb onder andere dit Mensen in de zon meegenomen, romandebuut van toneelschrijver Marijke Schermer (1975). Het gaat over een uiteengevallen 'vriendengroep' na een cruciale gebeurtenis.

Prachtig boek. Ik gun deze debutante  echt dat haar boek opgepikt wordt en gelezen. Het gegeven van uiteenvallende 'vriendengroepen' is wel meer toegepast. Een die me zo spontaan invalt is De weg naar Caviano van Doeschka Meijsing en Grip van Stefan Enter, en dan heb je natuurlijk ook nog Bij nader inzien van Voskuil. 

In dit Mensen in de zon gaat het over een groep veertigers die in hun twintiger jaren zeer veelbelovend waren. Een pianist, een kunstenares, een kunstenaar, een wiskundige, een schrijver. In spe, allemaal nog, maar op het punt door te breken. Ze ontmoeten elkaar lange tijd elke maandagavond bij de veel oudere IJsbrand en zijn jongere vriend Olivier Na een auto-ongeluk in Frankrijk waarbij Olivier het leven laat omkomt, valt de groep uit elkaar en zien ze elkaar niet meer.

Het boek speelt twintig jaar na het ongeval, in het nu. Ze zijn inmiddels allemaal in de veertig. De pianist in spe is geen pianist maar politicus (staatssecretaris) geworden. De kunstenares is doorgebroken. De romanschrijver in spe heeft een roman geschreven, waar hij niet mee doorbrak, en is zojuist doorgebroken met een populistisch zelfhulpboek over gelukkig worden in zestig dagen. Die twee hebben een tamelijk ongeïnspireerd huwelijk te Baflo Noord Groningen. De tekenaar is een reclameman geworden. Hij woont in een duur penthouse met zijn vriendin en kan 's nachts niet slapen. De wiskundige leidt naast haar succesvolle carriere als wetenschapper een solistisch leven in een flat te Noord.

De roman beslaat zes dagen van een week, te beginnen bij de zondag waarop ze allemaal een telefoontje of sms'je krijgen van IJsbrand die inmiddels rond de tachtig zal zijn dat hij graag een etentje wil. Niet een 'reünie', maar een 'reconstructie'. De lezers volgt gedurende zes dagen alle betrokkenen, hun dagelijks leven nu en hun gedachten over toen. Vaak hebben ze hun huidige relatie niet eens verteld over deze vriendengroep. Het is allemaal behoorlijk ontluisterend, hoe het dagelijks leven van zogeheten succesvolle mensen eruit ziet. Nou ja, of ontluisterend het juiste woord is.... Het werk slokt bijna alle energie op. En verder is alles vooral heel dagelijks, vooral de liefde. Die dagelijksheid van de relatie kan aangenaam zijn, maar tegelijkertijd ook leeg zodra je het gaat vergelijken met de hevigheid van de dromen en verwachtingen van ooit.

Wat er precies gebeurd is bij dat ongeluk: niemand weet het zeker. Ze waren achteraf allemaal in shock en herinneren zich alleen nog flarden. Wie het ongeluk veroorzaakt heeft, wie zijn schuld het was, of het iemands schuld was, het is nooit uitgepraat. De maandagavonden eindigden in ruzies, mensen bleven weg, trokken naar een ander deel van het land, of naar het buitenland en dat was dat. Het boek eindigt met de dag voor de 'reconstructie'-avond. Of die gaat plaatsvinden, en wat er gebeurt, dat blijft open.  Heel goed geschreven, dit, vol geheimen en raadsels, blijft hangen.

Zondag voor X-mas

Vandaag liever niet naar buiten. Gordijnen dicht. Of toch maar even alvast aan de Kerstboodschappen beginnen?

Zaterdag voor X-mas

Hoe erg kan erg zijn?

De AEG die ik drie jaar geleden uit zuinigheid tweedehands bij een Marokkaans jongmens in een loods in het Westelijk Havengebied gekocht had toen ik hier kwam wonen, want het zou waarschijnlijk toch erg tijdelijk zijn, is al een tijd aan vernieuwing toe. Eigenlijk vanaf de eerste dag al. Hij trilt, rammelt, pruttelt, hoest, hikt dat het een oordeel is. Onophoudelijke herrie in de keuken. Een reutelende oud mannetje.

Maar ik denk nog steeds zuinig: zonde van het geld als we straks een keuken inbouwkoelkast nemen. Maar de koelkast rammelt steeds onverdraaglijker. Ik heb vooronderzoek gedaan op internet en ben bij BCC uitgekomen. De BCC aan de Linnaeusstraat in Oost is echter te klein en heeft te weinig keus, het Gelderlandplein waar ook een BCC is ver. Burman adviseert Noord. Bobby móet mee, want hij móet tegen mij zeggen: Dóe nu maar, dat gerammel moet over zijn. Dit Buikslotermeerplein is net zo erg als in Utrecht Kanaleneiland. Wat een treurnis, dit deel van de stad. En het regent ook nog.

Dit moet de tópdag van de winkeliers zijn, maar het regent. En dan zo'n kerstorkest! Ik steek toch maar een opgewekte duim naar ze op. Ik wil geen chagrijn zijn. Wil geen chagrijn zijn. Wil geen chagrijn zijn.

Bij BCC kies ik in twee minuten hun hoge ProLine à € 199. Want ik wil wel een beetje leefruimte, ook in de koelkast. Ik háát volgepropte koelkasten. 

Pas Derde Kerstdag wordt-ie bezorgd. Kerstdiner 2013 zal nog begeleid worden door de het gereutel van de oude koelkast. 

Kerstlunch

Het is een mooie gewoonte. Kerstlunch. Deze kerstlunch is in het kader van de besparingen verzorgd door onszelf, met name dam door de vestigingsmanager met de hulp van de drie stagiaires. De tafels hebben in alle mogelijke richtingen en samenstellingen en richtingen gestaan en uiteindelijk staan er drie aparte in plaats van één lange. 

Ik zet mij bij de sales. Iedereen vertelt van de invulling van zijn/haar komende kerstdagen. Vind ik altijd zo'n wonderlijke conversatie, vooral voor mensen die geen prettige kerstdagen in het vooruitzicht hebben. Maar ik geloof dat iedereen aan tafel wel een soort prettige kerstdagen tegemoet kan zien.

De aanbiedingsfolder

Op internet stuit ik op de folder waarin mijn boekje staat. Ze hebben me op de cover gezet!

Bommelstein

Geweldig sprookjesachtig plaatje is dit. En dat in mijn eigen Flevopark. Elke wandeling wil ik een nieuwe originele foto schieten, die het bewaren waard is.

Zó wandelen maakt de blik scherp. Dwingt je het mooie in een koud en kaal park te zien. Het licht. De vormen. Zo schitterend als de wilde vormen van de bomen zijn. Alleen die prullenbak die ik nu zie had ik in het schemerduister niet gezien, die maakt het plaatje wat minder tijdloos en universeel.

Het tafereel doet een beetje aan de tekeningen van Marten Toonder denken. Dat Heer Bommel in dat huis (café) woont. Of een goede vriend van Bommel. Of een kwade vriend. Maar het is gewoon onze eigen buurtdistilleerderij Het Nieuwe Diep.

De vooruitgang

De laatste tijd krijg ik nog maar weinig sms-jes. Maar omdat ik tegenwoordig steeds vaker berichten ontvang en verzend via Whatsapp en Wordfeud is het me niet echt opgevallen. Wel dat Vinnie me soms niet antwoordt terwijl we cruciale vraagstukken hebben. Het zijn de iPhone-to-iPhone-berichten die het niet doen, de bláuwe sms-berichten, blijkt, concluderen we. iMessages blijken ze te heten. Als hij mij zo'n 'blauw' berichtje stuurt komt het niet aan. Ik ontvang alleen nog maar groene.

Ik haat het om de provider te bellen, want dan zegt zo'n aardigste medewerk(st)er van het call center natuurlijk dat het aan mij ligt. Dat mijn sms-box vol zit (kan ik me niet voorstellen, want nieuwe telefoon) of dat de instellingen niet kloppen. Grr. Dat zegt ze dan ook. Dus hang ik weer op.

Inderdaad staat de instelling iMessage op de nieuwe telefoon op 'uit'. Hij zou automatisch op 'aan' moeten staan, lees ik op diverse helppagina's, maar dat was dus niet zo. Die zet ik handmatig op 'aan' en ter test stuur ik Vinnienog even 4 iMessages. 'Afgeleverd' staat erbij, maar hij antwoordt niet.

Ik heb me vandaag ook aangemeld bij Yellowbrick. Zodat je met de telefoon parkeergeld kunt betalen. Dat schijnt véél handiger te zijn. 'Dóe je dat nog niet? Móet je echt doen!' Ook allemaal weer onbegrijpelijk. Bij de post ligt nu o.a. een Yellowbrick-kaartje dat je in een plastic hoesje in de voorruit moet leggen. Wat voor plastic hoesje? Soms háát ik vooruitgang.

Dokter Deen

Ik kijk weinig tv. Journaal kijk ik, sóms EenVandaag, sóms DWDD, sóms Pauw & Witteman, sóms komedies op Comedie Central. Wat een raar woord: sóms. Maar dat doe ik meestal pas laat in de avond, begin van de nacht, op momenten dat ik de slaap niet kan vatten. Doorgaans vind ik in de avonduren andere dingen meer de moeite waard dan tv kijken. 

Maar toch mis je dan dingen.De laatste dagen ben ik na het werk op de bank weer aan de Uitzending Gemist geraakt, en wel op de iPad. Met de iPad op schoot is tv-kijken háást als lezen. Uitzending Gemist bevalt me  een stuk beter dan NetFlix, wat ik maar weer op moet zeggen. Dat aanbod is te flets.

Deze week heb ik op Uitzending Gemist een interessante documentaire gezien over Stella Parton, de zingende zuster van Dolly Parton. En ik heb de documentaire gezien over de strijd tussen Rita Verdonk en Mark Rutte, zes jaar geleden. En er is nog veel meer wat ik wil zien. 

Vanochtend op mijn vrije dag kom ik terecht in de tv-serie van Omroep Max 'Dokter Deen', waar ik twee jaar geleden echt verslaafd aan was. Blijkt weer begonnen te zijn en al drie afleveringen ver. 

Het is echt mooi deze serie, de levensvraagstukken, conflicten, de generaties,  het werk, de privé, de oude moeder, de liefde, de karakters, het verleden, het leven zelf. OK, er gebeurt wel érg veel in één aflevering, het is allemaal érg samengebald en ingedikt, gelukkig dat het doorgaans in real life niet zó gaat, maar het zijn levensechte ingewikkelde dingen. gelukkig zijn er nog maar drie afleveringen geweest, anders zou ik de hele dag hooked zijn!

Stadion

Om 09 uur heb ik een interview in de Galgenwaard. Om precies te zijn: bíj stadion Galgenwaard. Ik ben er nog nooit geweest, maar het ziet er tamelijk ingewikkeld uit voor een nieuwe bezoeker. Ik neem voor de zekerheid maar een half uur extra. Denk nog wel zelfkritisch: stel je niet zo aan, maar tegelijk weet ik hoeveel stress het oplevert als je zoekend naar adres en parkeerplaats tijd verliest. 

Om half negen sharp ben ik bij de Galgenwaard en rijd ik onder een slagboom door waar Q-Park op staat. Dan zoek je een parkeergarage, maar die is nergens te bekennen. Ook geen nieuwe high brow kantoren trouwens. Ik zet de auto maar ergens neer en begin lopende te dwalen. Na een kwartier spreekt iemand me aan, vraagt waar ik moet zijn. 'Het Herculesplein, nee dat is niet hier, hier heet het Herculesláán, dat is áchter het stadion. Als ik u was ging ik lopen, want als u hier weer uit gaat met de auto moet u de hele rotonde weer om. Dat is nóg verder. Kijk, bij dat bruine gebouw daar, daar  is een hek, daar kunt u doorheen.' 

Het is de TomTom, zegt de heer die ik ga interviewen. 'Die wijst je naar het stadion. En dan ben je hopeloos  verloren. Het overkomt iedereen die hier voor de eerste keer op bezoek komt.' Maar ik ben op tijd.

A Ceremony of Carols

Met enige moeite hijs ik ons uit bed. Het is koud en guur in huis en buiten, waarom zou je in godsnaam opstaan? Maar toch wil ik graag naar De Duif, met de tien uur tram. Ik word altijd blij van De Duif.

Laat er ná de dienst ook nog eens een optreden zijn van een fantastisch koor: het Aad Hoc Koor.  Zo zitten we daar van half elf tot 13 uur. Geheel vrijwillig. De wonderen zijn de wereld niet uit. Het koor zingt A Ceremony of Carols van Benjamin Britten, er soleren een sopraan en een harpiste. Het is allemaal even prachtig.

Van schrik ga ik thuis ook maar weer in kerstsfeer brengen: de kerststerren in het raam en het gefiguurzaagde kerststalletje. Jeetje, wat is het hier gezellig sfeervol.

Quiches

Wat kun je als mens per dag toch snakken naar lekkere hapjes. Bobby en ik komen uit de Woonfabriek-winkel natuurlijk weer met elk twee boeken. Ik koop een rond boek: Quiches & hartige taarten.

Terwijl we in een leeg Grand Café daar in een lege Villa Arena een kopje kov doen, verheugen we ons volop op de komende quiches en hartige taarten. Behalve basisrecepten voor een bodem van zand- of bladerdeeg bevat het boek klassiekers als quiche lorraine en kers-tomaten-quiche tot hypermoderne fantasieën als preitaart met gember en uientatin. Mmm. Het water loopt je in de mond. Morgen.

Hoekbank Ego

De mensen zeggen dat ik een heel gezellige kamer heb, maar zelf vind ik 'm - door de nogal ingestorte gele (Rolf Benz-) hoekbank - toch een beetje shabby. Die hoekbank - bedoeld voor aangenaam  cocoonen - heb ik ca 15 jaar geleden gekocht bij de firma Van Til in Alkmaar. Echt niveau. Ik herinner me nog goed nog dat hij nogal duur was, en loodzwaar, en dat de kussens niet pasten - te klein. Maar soit. Dacht ik toen.

(De Rolf Benz-bank in kwestie heette toen Divano en heet nu Rolf Benz Ego, zie ik nu, en kost tegenwoordig ruim 11.000 euro. Help!)

In de loop der jaren is de bank  - geteisterd door katten, zonlicht en morsende mensen en die te korte kussens - steeds meer een uitgeleefd zooitje geworden. Wel gezellig, maar niet strak. Als we gaan sámenwonen, dan nemen we sámen een nieuwe strakke bank, denk ik al jaren.  Maar daarover moeten we wel samen beslissen. 

Het nieuwe huis schiet niet echt op en ik wil eigenlijk wel nú een nieuwe bank. Bobby vermoedt dat ik een bank wil kiezen om mijn smaak veilig te stellen, dus stel ik voor om samen naar Ikea en Villa Arena te gaan om het aanbod te beoordelen en bespreken. En onze voorkeuren te testen.

Ikea is het helemaal niet, dat wist ik eigenlijk al lang, maar dat is vandaag opnieuw bevestigd. En zo komen we weer in De Woonfabriek, bovenin Villa Arena, een winkel die ik iedereen kan aanbevelen. Allemaal fabrikanten - groot en klein - hebben daar uitstallingen van hun woonwaren en er loopt wat personeel, die over al die waren kan vertellen.

We zijn het eigenlijk bijzonder snel en vanzelf eens. Het wordt model YORK. Hij staat er in het antraciet, één keer met en één keer zonder gezellige kussens. We zijn het er over eens dat deze goed is. Strakker dan de rommelbank nu. Nu nog een leuk kleurtje. Liefst wil ik weer een gele bank van ruwe gemêleerde stof, maar die kleur stof bieden ze niet. Wel donkerrood. Maar eens over peinzen.

We werpen ook nog eerste blikken op eetkamertafels en keukens. Wat een wereld gaat er op ons af komen. Deze eerste dag van keuzes maken stemt optimistisch.

Vader & Zoon

Een leuke reeks in DWDD over generaties en muziekvoorkeuren. Binnenkort begint de Top 2000 weer, dat toen het begon voor mij een doorlopend feest van herkenning was, maar per jaar steeds meer jongere muziek bevatte die mij niet bekend is. Dit jaar staat de lijst geheel in het teken van ‘My Generation’, naar het gelijknamige nummer van The Who uit 1965 dat alle jaren in de lijst gestaan heeft, en ook door jongere luisteraars gewaardeerd wordt.

De Top 2000 omspant inmiddels 3 generaties en vormt een collectief eindejaarsfeest. De uitzendingen verbinden jong en oud. Journalist Jeroen Wielaert schreef een boek over dit thema: My Generation. Hij laat hij koppels bekende ouders en kinderen aan het woord over hun muziekbeleving, zoals Simon en Douwe Bob Posthuma, Huite en Epke Zonderland, Dane en Alain Clark en Kor en Roel van Velzen. Vader (muzikant) Kor zorgde ervoor dat Roel de muziek met de paplepel kreeg ingegeven. Hier zingen ze samen. Wauw!

Rechte lijn is goddeloos

'De rechte lijn is goddeloos' luidt het motto van de tentoonstelling. Voor Hundertwasser is de rechte lijn symbool voor het rationalisme van onze tijd. Onze samenleving hangt volgens hem aan elkaar van uniformiteit, wat mensen belemmert zich creatief te uiten en vrij te leven.

Hundertwasser ken ik vooral van posters, van beelden van series huizen, en het 'Hundertwaserhaus' in Wenen. Wie of hij is/was, wanneer hij leefde, bij wie hij hoorde, wie zijn kunstvrienden waren, en waarom hij maakte wat hij maakte: eigenlijk geen idee. Maar hij intrigeert wel.  Vandaag dus naar het Cobra Museum in Amstelveen.

Friedensreich Hundertwasser was een Oostenrijker die  leefde van 1928 tot 2000, overal ter wereld. Hij werd bekend als kunstenaar en architect, was een groot voorvechter van mens- en milieuvriendelijke bouwwijzen. Lange tijd haalden 'kenners' hun neus op voor zijn werk, omdat hij dat nogal royaal aan de commercie prijsgaf.

Deze tentoonstelling wil een rehabilitatie van zijn werk zijn en laat de vroege Hundertwasser zien, in samenhang met tijdgenoten als Klein, Manzoni, Fontana en enkele Japanse kunstenaars. Eind jaren 50, begin jaren 60 verbleef Hundertwasser veel in Japan waar hij het Zen-boeddhisme bestudeerde en de leer hiervan toepaste op zijn werk. Dat kenmerkt zich door eindeloze ronde en kronkelende lijnen en horror vacui. De spiraal is symbool voor begrippen als geboorte, beweging, leven en dood. Veel van de ‘spiraalschilderijen’ zijn bekend van reproducties. Maar wanneer je voor zo’n origineel staat, dan breekt de gelaagdheid erin open.

Ik voel met hem verwant. Denk nu: ik ga een poster van Hundertwasser in de kamer hangen. Zo'n labyrint. Of een Japanse tuin. Dan wordt het hier nóg kleurige en levendiger, en tegelijk is het zo zen als maar kan.  

Ubuntu

Op de radio bij het EO-programma 'Dit Is De Dag' hoor ik een interessante reflectie op de levensfilosofie van Nelson Mandela. Leontine van Hooft, auteur van het boek: ‘De kracht van Afrikaans denken' vertelt erover.  Ubuntu. Er zijn diverse vertalingen van het woord ubuntu, waaronder 'één-zijn', 'menselijkheid tegenover anderen', 'ik ben omdat wij zijn', 'menselijk worden door anderen'.

Wikipedia: 'Ubuntu is een ethische of humanistische filosofie uit Sub-Saharisch Afrika die draait om toewijding en relaties tussen mensen onderling. Het was een leidraad in Mandela's leven.' Desmond Tutu defineerde het ooit als volgt: 'Iemand met ubuntu staat open voor en is toegankelijk voor anderen, wijdt zich aan anderen, voelt zich niet bedreigd door het kunnen van anderen omdat hij of zij genoeg zelfvertrouwen put uit de wetenschap dat hij of zij onderdeel is van een groter geheel en krimpt ineen wanneer anderen worden vernederd of wanneer anderen worden gemarteld of onderdrukt.'

Interessant stukje in het radioprogramma gaat over besluitvorming in de Ubuntu-traditie. Terwijl in onze maatschappij mensen elkaar willen overtuigen, en straf tegenover elkaar gaan staan, luisteren mensen in de geest van dit Unbutu naar elkaar met grote beleefdheid en respect.

Embedden van het filmpje van de radio-opname gaat niet, dan maar een link.

Link naar Mandela die vertelt over Ubuntu

Guilty Pleasures

Leuke rubriek bij DWDD: 'Guilty Pleasures'.  Muzikanten laten een nummer horen dat eigenlijk in de algemene opinie als fout en smakeloos geldt. Hier zingt Jacco Gardner het nummer 'Weekend' van Earth & Fire. Ik ken de hele Jacco niet, maar hij is een Nederlandse 'multi-instrumentalist' die muziek maakt met psychedelische jaren 60-invloeden. Hij zou één van de meest bejubelde Nederlandse muzikanten van dit moment zijn, en dat zowel binnen als buiten Nederland

Het oorspronkelijke nummer uit 1979 (Toppop):

Knooppunt Hoevelaken

Knooppunt Hoevelaken 1954

Ik heb om 15 uur een afspraak in Hoevelaken en plan mijn rit zo dat ik er om 14.50 zal zijn. Maar dan verdwaal ik ineens op Knooppunt Hoevelaken en kan ik pas in Barneveld weerom. 

De TomTom verwijst mij vervolgens niet langs de snelweg terug maar dwars door de binnenlanden tussen Barneveld en Hoevelaken. Ik denk nog Hùh? moet ik dat wel doen? Misschien ìs het wel slim. Maar mooi niet. Ik kom op je reinste B-weggetjes terecht. Wel mooi voor een fietstocht in het weekend, prachtige luchten, maar nu?  

Sorry hoor, sorry, put ik mij uit in excuses als ik een kwartier te laat arriveer. Blijkt dat dat een algemeen bekend probleem is. Knooppunt Hoevelaken is onlangs heringericht. Vanaf de A1 moest je altijd afslag Zwolle nemen en dan even parallel aan de A1 blijven rijden, nu moet je ineens afslag Utrecht nemen, maar daar ben je op weg naar afslag Zwolle al voorbij voor je het weet. Dan zit er niets anders op dan Barneveld.

Hierbij een foto van Knooppunt Hoevelaken anno 1954. Toen was het niet veel meer dan een rotonde. Toen was ik er nog niet.

Bist Du Bei Mir

Zus4 mag weer orgelspelen op Heiligabend. Ze wil graag dat wij komen logeren, maar om verschillende redenen  gaat dat helaas niet. Ze vraagt of ik wat inspiratie voor haar heb, want ze weet dat ik twee oude muziekboeken onzer orgeljeugd in de kast heb staan. Ik vind 'Een roze fris ontloken' en 'In Dulce Jubilo' en het 'Ave Verum' van Mozart, in de oude orgelboeken.

Onder het scannen van de partituren door probeer ik mijn muziek op mijn nieuwe telefoon te krijgen. Want wat ik via Spotify bewaard heb is echt niet genoeg voor als je offline bent. Merkte ik in de Ardennen.

Op mijn harde schijf thuis staan 3500 betekenisvolle lievelingsnummers. Die heb ik daar 5 jaar geleden op gezet, toen ik mijn iPod kocht. Maar sinds de iPhone, de nieuwe laptop twee jaar geleden en de intrede van Spotify heb ik iTunes niet meer gebruikt. Nooit vernieuwd. Onbegrijpelijke interface  nu. Grr.

Na twee uur lukt het dan toch een selectie uit die 3500 nummers naar de iPhone over te stralen en kan ik ineens weer Aafje Heynis luisteren. Het prachtige Bist Du Bei Mir... Misschien moet Zus4 daar maar inspiratie uit halen. Frau und Orgel.

Magie van Mandela

Wat mis je wat wanneer je een week outer space bent. De storm van afgelopen donderdag, daarover hoorden we in het museum Namur. Dat kwam van de effecten ervan bij Blankenvoorde aan de Belgische kust. 

Maar het overlijden van Nelson Mandela is vrijdag en zaterdag geheel aan mij voorbij gegaan.

Wat kun je over Mandela zeggen? De mensen die hem ontmoet hebben hebben al geen woorden. Laat staan een eenvoudig burger. Die zich de beelden van de strijd tegen Apartheid nog goed herinnert. En de vrijlating van Mandela. En de berichten over Winnie Wandela. Kijk ik vandaag maar naar de mooie documentaire van Astrid Joosten, die vrijdag uitgezonden werd. 66 minuten mooi.

Voor wie het ook niet gezien heeft:

Verlies

Stille zondag. Op de cd-speler verstilde Latijns Amerikaanse gitaarmuziek van Barrios en Ponce, gespeeld door John Williams. 

Ik lees de roman Het laatste kind van Gilles van der Loo. De schrijver kende ik (nog) niet. Waarom pak je zo'n boek op? Om het prachtige omslag denk ik, de kleuren van vergankelijkheid, en de naam van de uitgeverij. Droeve verhalen zijn het, van een stad in verval waar veel - vooral jonge - mensen uit wegtrekken en sommige mensen - vooral oudere - blijven. Hun levens gaan door, dag na dag, met elkaar. 

De stad is een fictieve Zuid Amerikaanse havenstad, Palladina, die dichtslibt door een algenplaag die opkomt vanuit het moeras achter de stad. Er komen steeds minder schepen de haven binnen en alle economische activiteit in deze ooit dynamische verdwijnt. De stad ligt 'ergens rond de vijfde breedtegraad aan de westkust van Zuid-Amerika. Een voormalig havenstadje, rustend in de armen van een kleine baai waaruit de handel en dus ook een groot deel van het leven zijn vertrokken’.

Auteur Gilles van der Loo - een psycholoog die vele jaren in de horeca werkte voor hij het schrijverschap als roeping vond - portretteert in dit boek (dat het midden houdt tussen een roman en een verhalenbundel)  een aantal mensen die daar leven. Het is een caleidoscoop, de (hoofd)personen kom je in andere verhalen als zijfiguur weer tegen. Het openingsverhaal vertelt over de jonge Solace die alleen met haar kind op een zolderkamertje woont en overdag in een viskraam werkt. In haar gedachten probeert ze haar gelukkige verleden vast te houden. Haar vriend Joseph is jaren geleden alweer vertrokken naar een verre (Amerikaanse?) stad om als illegaal in de bouw geld voor hen drieën te verdienen, maar de kinderkleertjes die hij haar stuurt zijn steeds schrijnender te klein.

De visverkoper Gustavo bij wie Solace werkt komt in alle verhalen voor. Hij is in Palladino komen wonen als puberjongen bij zijn broer Arturo, die een onbegrijpelijk welvarend levend leidde, totdat dat door mafiatoestanden aan een einde kwam. In alle verhalen staat genoemd dat Gustavo een flikker is. Een beetje een vreemde eend in de bijt is de schrijver Oscar. Hij drinkt vaak een borrel met Gustavo. Het schrijven lukt niet zo en hij kopieert passages over uit het boek van Léon Valle, een overleden schrijver uit Palladina. Hij gaat zijn kleren dragen en begint een verhouding met zijn weduwe Marcia. Wat zijn functie in het geheel is blijft een beetje hangen, want aan het eind van het verhaal vertrekt hij weer.

De vergankelijkheid van het leven. Niets is vast, alles gaat voorbij. De tijd, de huizen waar je woont, liefdes, levens, werkkringen... Maar in een dynamische stad valt het niet zo op, daar kolkt het leven voort met nieuwe cafés, nieuwe concerten, nieuwe winkels, nieuwe jonge mensen, Dat nieuwe is in het decor van deze instortende stad allemaal weg. En toch is het mooi.

Een mooi weemoedig stemmend boek is het. Treurig dat werelden die eens zo welvarend waren ineens in kunnen storten, maar troostrijk dat het leven ook dan gewoon doorgaat en dat de mensen zich redden en dat ze elkaar nodig hebben en bij elkaar betrokken blijven.  

Interview met Gilles van der Loo over 'Het laatste kind'

Alle dagen vuur

De houtkachel. Bobby en ik hebben allebei ons leven lang in huizen zonder open haarden en houtkachels gewoond. Andere mensen, die hadden dat: open haarden, of houtkachels, en verhalen over hout, maar wij niet. In het eerste Duitse huisje waar wij in een laat najaar naar toe gingen, waar dit blog mee begon, daar was een open haard en wij moesten aan elkaar bekennen dat we nog nooit een vuurtje gemaakt hadden.

En nu komt dat nieuwe huis eraan en daar willen we eigenlijk heel graag willen we een open haard, en/of een houtkachel. Daar is het algemene basisontwerp niet van uit gegaan en het heeft - zo begrijp ik - ook wel enige voeten in de aarde. Wij willen er meteen wel twéé, een open haard in de woonkamer en een houtkacheltje in de bibliotheek.  Maar stel je voor, zeg ik, dat het zó gezellig wordt in de bibliotheek, dat we noit meer in de kamer gaan zitten?

Mensen met huisjes in Frankrijk en/of de Ardennen hebben altijd hele verhalen over het hout voor hun huisjes. Daar hebben ze mannetjes voor, die dat hout komen voorrijden. Dat moet dan in hapklare brokken gekloofd en gezaagd en gedroogd. De mensen van het huisje waar we nu zitten hebben dat overigens niet. Ze hebben wel een houtkachel maar geen voorraad hout. Dat moeten we bij de Carrefour halen, of de Colruyt, of bij Mr Bricolage. 

Deze houtkachel brandt als een gek. Zo'n blok kis zo weg en een netje hout à 4 euro is in twee uur opgebrand. Er zijn in de supermarkten ook allemaal pakken 'geperst hout' te koop, in zo grote hoeveelheden dat het wel populair móet zijn. Als voordeel staat genoemd dat het heel heet is en nauwelijks as geeft. Maar het ziet er weinig oer uit en nergens staat de brandduur aangegeven.  

Voor de Bonte Avond hebben we (in het kader van laten-we-eens-gek-doen) twéé zakken gekocht. Eén daarvan is voor de mensen die na ons in het huisje komen, bezweer ik. Maar het gaat zo hard met het vuur dat we maar drie blokken voor ze overhouden.

Wil jij een houtkachel of een open haard, vraagt Bobby. Wat een vraag. Een open haard in de kamer, zeg ik. en een houtkachel in de bibliotheek. Dan moeten we inde huiskamer een schouw. We nemen alles mee in alle overwegingen.

Bij jezelf komen

Op onze laatste Bonte Avond maak ik een laatste tekening van de laatste wandeling. Het is Wandeling D2, langs het riviertje de Lesse, 2,5 km stroomopwaarts en 2,5 km stroomafwaarts. Het weer weet niet wat het wil: zwart en dreigend of licht en blij.  Net als wij zelf. Dat levert wel weer mooie plaatjes op.

Er staan opeens graafmachines in de tuin die de heg eruit trekken. Ik bel de eigenaar, in Nederland. 'Er staan opeens graafmachines in de tuin die de heg eruit trekken', vertel ik. Maar dat blijk gewoon afgesproken. Heggen verplant men in december.

'Hoe vínd je het in het huisje?' vraagt de eigenaar. 'Je komt helemaal bij jezelf hè', zegt hij. Wat weer wat discussiestof biedt over de uitdrukkingen 'Bij jezelf komen' en 'Jezelf tegenkomen'.  Het eerste klinkt positiever dan het tweede. Maar daar val ik de eigenaar maar niet mee lastig.

De cirkel

Rare confronterende plek om De cirkel van Dave Eggers te lezen. Ik zit in een chaletje op het platteland, verstoken van mijn dagelijkse dingetjes op internet: mijn blog, andermans blogs, m'n nieuwssites, m'n Facebook, m'n likes. Ik ken veel mensen voor wie WiFi een absoluut selectiecriterium is bij het kiezen van de vakantiebestemming. Blijkbaar is dat bij mij niet zo, maar zit ik wel op het randje. Denk ik dat het eigenlijk niet goed is, al dat online, hoeveel plezier ik er ook aan beleef. En ik ben met iemand die dat online leven absoluut niet deelt. Diep in mijn hart denk ik dat het niet achtenswaard is.

En dan nu dit boek De cirkel. Hoe iemand helemaal in een integraal online omgeving / systeem getrokken wordt en dat ook zonder enige reserve gaat uitdragen. Iedereen doet het. Vrijwel iedereen, dan. Miljoenen mensen wereldwijd. De enkele tegenstanders die er nog zijn zijn roependen in de woestijn. Heel het werkende en persoonlijke leven bestaat uit online delen, volgen, liken en geliked worden. Het discours is dat het openheid, transparantie, democratie oplevert, maar het is een dwangbuis waar niemand aan ontkomt. Het is heel confronterend om te lezen. Wim Krings van het boekverkoperspanel van DWDD zei laatst enigszins ontredderd: 'Het is net zoiets als 1984, maar dit doen wij allemaal vrijwillig!' Het boek is heel ontregelend. Ik ga het nog meer dan eerst veroordelen. En tegelijk wil ik erover bloggen, Facebooken, mailen, wat dan ook, en kan dat niet. 

Bobby gaat naar Mr. Bricolage, eindeloos gereedschap kijken, graag zonder mij. 'Rijd mij maar naar de brasserie', zeg ik, 'want daar is WiFi, dan kan ik een beetje op internet'. Terwijl hij wegrijdt blijkt de deur op slot en de brasserie gesloten. De zaal is ingericht voor een groot feest.

Sta ik nu buiten in de bijna-vrieskou te kleumen, koude vingers, maar mooi wel net binnen het bereik van de WiFi. Zodat ik deze ervaring met de wereld kan delen.

Plaisir à la Meuse

Heen gaan we langs de Maas, la Meuse, waar we weer helemaal vastlopen in Dinant, en doen we er anderhalf uur over om bij Namur te geraken. Bobby vindt dat een hele mooie route. Ik niet, ik vindt t grauw en grijs, de rivier is vrijwel gekanaliseerd en daar loopt dan een spoor en aan beide zijden een drukke tweebaans weg langs. Ik heb te doen met de bewoners die direct aan zo'n weg wonen en de hele dag dat lawaai horen en fijnstof inademen. 

Namur (Namen) is een leuke stad, twee rivieren stromen er door: de Maas en de Sambre en ze treffen elkaar onder een hoge burcht. Het is de hoofdstad van Wallonië en een universiteitsstad. Veel cafétjes, restaurantjes, winkel, enige musea - helaas geen moderne kunst. 

We gaan naar het Musée Felicien Rops. Hij is een negentiende-eeuwse tekenaar, onder meer van politieke en erotische prenten, die nu wat tuttig zijn, maar toen als zeer pornografisch golden. Er hangen 300 werken. Ook heeft hij mooie landschappen geschilderd, zoals deze van de Maas bij Dinant.

Er hangt ook werk van George Grosz, wT veel meer bij mij binnenkomt, door de heftige impact van de afbeeldingen en de haardunne lijntjes waar hij mee werkt. Bobby is helemaal weg van Rops en koopt bijna alle boeken. Gelukkig plannen we in het nieuwe huis een bibliotheek. Zelf sta ik een tijdje in mij handen met een boek over Rops &  Rodin, over omhelzingen. Dat vind ik dan weer mooi. Maar dat is in het Frans en die taal komt bij mij niet zo over.

In een cafétjes waar we een Belgisch bier  nuttigen probeer ik een conversatie met de Franstalige ober, die ineens wel 'Jawel mevrouw' of 'Nee mijnheer' kan zeggen, waardoor den Hollander denkt dat hij Nederlands kan gaan praten, maar dat blijkt dan niet zo ge zijn. Hij doet dan om eh ja, waaróm eigenlijk? Pour le plaisir, probeer ik in mijn beste Frans, en hij kijkt mij aan alsof ik iets héél pikants heb gezegd.

Minderen

Het streven is mínderen. Minder dik, minder vet, minder dichtgesmeerd, licht en luchtig, uit de losse pols, 'n páár streken. Het is heel moeilijk, steeds ga ik weer te ver door. Ik heb er veel stilte vooraf voor nodig, ik kan niet 'Hóp' na een uitje tekenen. 

Vanmiddag na Chevetogne gaat het ineens wel. Er is daar een aardige broeder die veel weet over muurschilderingen in oosters orthodoxe kerken. Wanneer ik over de kermis aan muurschilderingen in Macedonische kerkjes begin knikt hij begrijpend. Hij kent ze, vindt ze ontzettend 'Grieks', en vindt de oude iconen dieper. Uiteraard. Maar bij hen te Chevetogne heeft een beroemde hedendaagse Russische schilder Archiemandriet Zenon ook moderne muurschilderingen gemaakt. Wat mij opgevallen is. Die doet alles in eigen tinten, bijvoorbeeld in vaalblauw en beige. 

Enfin, en zo kom ik na dit uitje toch te tekenen. Deze schets vind ik in dat streven wel gelukt. Al die vuile kleuren en dan dat béétje geel nog.

Chevetogne

De Abdij van Chevetogne is een soort van multiculti. Ze herbergen twee tradities: de oosters orthodoxe en de katholieke. Ik ken ze van prachtige cd's met oosters orthodoxe muziek. Wij bezoeken  om 12.15u de oosterse gebedsdienst. Tegelijkertijd is er elders een Latijnse gebedsdienst.  

De oosterse kerk is een soort mysterieus donker hol met haast geen ramen en daglicht. Wel zijn er vele iconen en sommige plaatsen worden opgelicht door een kaars. Het is er veel en veel te donker om een foto te maken.

De Latijnse kerk is licht modern en hoog, nieuw, met veel ramen en daglicht, en om hier ook iets van mysterie te laten zien is er hier in de hal een labyrint gelegd.

Tegeltjeswijsheden

Het is tijd om het manuscript voor de laatste keer na te lezen. In de kast staan tien boekjes met tegeltjeswijsheden, misschien dat er nog iets nieuws in staat!

Maredsous

Uitje naar de Abbaye de Maredsous. Het ligt een eindje oostelijk van Dinant en de tocht ernaartoe voert door een landtongetje Frankrijk. Mooie tocht door heel afwisselend landschap met rivieren, steile rotspartijen, levendige stadjes... Nu zou een informatief gidsje over Les Ardennes heel welkom zijn, waarom die grens loopt waar die loopt, waarom er zoveel kastelen zijn hier, hoe het komt dat Wallonië tegenwoordig arm is en Vlaanderen rijk. Om maar wat te noemen.  Nu we lezen dat Namen de hoofdstad van Wallonië is: we weten eigenlijk niet eens wat de hoofdstad van Vlaanderen is. Ik denk Antwerpen, maar Gent kan ook.

Ik ben niet kapot van dit klooster. Te groot, te hoog, te commercieel. Volgens mij ontvangen ze hier zomers dagelijks vele busladingen gelovigen. Niet gezellig, niet intiem. Ze verkopen bier, brood, kaas, chocolade, wijn, boeken, cd's en heel veel snuisterijen. En warme lunch.

Simultaan tekenen

Vandaag verschiet ik al mijn Japanse kruit in één avond. Ik had maar twee Japanse schonen mee, die heb ik simultaan getekend en nu zijn ze al af en op. Dat betekent dat ik de rest van de mistvakantie iets anders moet gaan doen. Bijvoorbeeld een bastelwinkel zoeken. Hoe heet knutselen in het Frans?

Er is niet veel beeldende kunst in deze bibliotheek. Wat Turner. Gezien de boeken over Engelse landhuizen vermoed ik dat de vrouw des huizes stiekem van  Engelse tuttigheid houdt, maar die niet durft door te drukken. Er is ook een groot fotoboek over Moderne Houten Huizen, over enorme houten villa's in de USA. Prachtige architectuur in wijdse natuurgebieden. Bij dat boek stel ik me voor dat ze dat als grap hebben gekregen/ gekocht, vanwege dit houten chaletje. De vloer hier is zeil met houten visgraatmotief, het plafond in de ouderslaapkamer is een systeemplafonds van nepschrootjes op piepschuim - ofzo.