Gekeken naar de documentaire in drie delen: 'De bus naar Mostar'. Vijf vrouwen die in 1992 als pubermeisjes uit deze stad in Bosnië-Herzegovina naar Nederland kwamen. Ze zaten in een handbal team en waren uitgenodigd om in Nederland in het polderdorp Oosterblokker (bij Hoorn) in een handbaltoernooi te komen spelen. Het was toen al heel gevaarlijk bij Mostar, de oorlog stond op uitbreken. Bij de verzelfstandiging van Slovenië had de oorlog slechts tien dagen geduurd, maar in Bosnië duurde die drie jaar.
De handbalcoach van de meisjes had bedacht om ze zo het land uit te krijgen. Hun ouders hadden ermee ingestemd. En zo reden ze in een bus over smalle binnenwegen door de bergen naar Oostenrijk, Duitsland naar Nederland. De reis had heel wat voeten in de aarde want onderweg waren ze van sporters ineens vluchtelingen geworden. En in Oosterblokker waar ze tien dagen zouden logeren bleven ze ineens jaren. Een grote cultuurshock. Ze verstonden elkaar niet. Voor tien dagen is dat te doen, maar voor langere tijd? Een paar jaar geleden is er een boek over de geschiedenis van die meisjes in dat dorp verschenen: 'De bus uit Mostar'.
Nu is het meer dan dertig jaar later. De helft van hen woont daar nog steeds en vijf van hen gaan terug in een bus. Ze maken de reis terug. De psychologe en traumatherapeute Iva Bicanic is ook mee. Van haar zag ik een paar jaar geleden de docu-reeks 'De tranen van Tito' over hoe het mooie multiculturele Joegoslavië uiteenviel.
De meisjes van toen zijn nu vrouwen van in de veertig, geworteld in Nederland met eigen gezinnen, maar toch allemaal getekend door het gemis indertijd van hun familie en het ooit zo paradijselijke Mostar. Met de bus maken ze de reis terug, langs significante plekken, zoals een kerk in Oostenrijk waar ze toen nachten mochten logeren. De moeite waard.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten