Ezelin

Bij terugkomst uit Markelo twee weken geleden - met als herinneringsfoto die van twee lieve ezeltjes - verzuchtte ik dat ik zo graag een ezel zou willen tekenen. Om eerlijk te zijn had ik het al geprobeerd, maar was ik niet tevreden. Maar ook niet echt ontevreden. De tekening stond al twee weken op de piano, steeds verder om te krullen.

Ik had de twee o zo lieve ezeltjes vanuit ontelbare hoeken gefotografeerd. Om ze wellicht te kunnen tekenen later. Wat is nu de meest treffende hoek? Wat maakt een ezel een ezel? Wat maakt hem/haar zo vertederend? Als je afbeeldingen van ezels zoekt zijn het vaak karikaturen. Bij de foto's zie ik niet een hoek van waaruit je denkt: dit is de karakteristieke pose voor de ezel.

Vandaag maar een lijstje en een passepartoutje gekocht voor de tekening om hem/haar een beetje te kunnen kadreren. Nu was het kiezen: of de oren of de snuit eraf. Het werd dus de oren eraf. En nu vond ik de tekening ineens een beeldje. Best OK. Mag best op het blog.

Nu valt mij steeds het woord 'ezelin' in. Ik heb er daar te Markelo niet op gelet het mannetjes- of vrouwtjes-ezels waren. Maar de associatie is daar. Ooit in de jaren tachtig was er een dichteressengroep onder leiding van Elly de Waard, die zich De Nieuwe Wilden In De Poezie noemde. Een van de dichteressen had een gedicht geschreven dat als volgt begon: 'Als een bos vol ezelinnen, wil ik jou, mijn lief beminnen...' Weet niet meer hoe de dichteres heette, wel hoe haar geliefde heette. Maar dat zal ik hier niet herhalen. Het leek mij heel raar om als een nest vol ezelinnen terug te komen in een gedicht. Kan me weinig voorstellen bij het compliment (want zo zal het hopelijk toch bedoeld zijn).

PS. In 2001 had De Groene Amsterdammer een stuk over De Nieuwe Wilden in de Poezie. Nu weet ik de naam van de dichteres over de ezelinnen ook weer: Chawwa Wijnberg.

Cargo 200

Ik zei: Laten we eens naar de film gaan. Dat doen we veel te weinig. In mijn onvolprezen Parool keek ik bij de premières en de keuze viel op Cargo 200 van de Russische regisseur Aleksej Balabanov. Het zou een film zijn over de nadagen van het Sovjetregime, die meerdere prijzen in de wacht gesleept had. zoals de KNF-prijs 2008 (Kring Nederlandse Filmjournalisten) van het International Film Festival Rotterdam. Het Parool gaf vier sterren, hij draaide in het Filmmuseum. Dat moest kwaliteit zijn.

Misschien was het wel kwaliteit, maar het was niet fijn. In tegendeel. De film is een rauwe thriller over de Sovjet-Unie in 1984. Plaats van handeling is een fictief stadje, waar een rechercheur z’n eigen hardhandige interpretatie van de wet hanteert. Net buiten het plaatsje komt een aantal mensen bijeen in een illegale destilleerderij: de dochter van de plaatselijke partijvoorzitter met haar date, een professor in het wetenschappelijk atheïsme, een Vietnamese automonteur en de rechercheur. De wodka stroomt en het gezelschap ontspoort volledig. De film is een en al wreedheid en desillusie. Mocht je denken dat het meisje op de foto gezellig in de zijspan zit: vergeet het maar. Ze is geketend, ze wordt mishandeld en verkracht. De film is gebaseerd op een krantenberichtje over de spoorloze verdwijning van een dochter van een communistische apparatsjik. Cargo 200 is aangekocht door het Filmmuseum in het kader van hun collectie Sovjet- en Russische films.

Er zaten op deze zaterdagavond slechts vijftien mannen en drie vrouwen in de zaal. Na afloop was iedereen verbijsterd en zocht steun bij elkaar. Het meisje van de kassa zei dat mensen hadden gezegd dat je maar beter geen feministen bij die film moest toelaten. De mannen zeiden: Die film is voor mannen even onverdragelijk als voor vrouwen. 'Fijne feel good movie heb je uitgezocht', vatte Bobby de avond op de terugweg naar huis dan ook samen. In het nachtelijk Vondelpark bediscussieerden wij de vraag of die rechercheur nu 'gewoon' een psychopaat was zoals je die in Amerika ook hebt, en of het terecht is zijn daden aan het Sovjet-systeem te hangen. Ik weet niet of dat terecht is, ik ken dat systeem ook niet, maar ik geloofde het wel terwijl ik ernaar keek.

Over de Valse Wil

Met Vink kreeg ik het over de Wil. De ene mens heeft meer wilskracht dan de andere. Ik heb er veel van. Als je erin gelooft zou het verklaard kunnen worden uit de astrologie. Astrologisch ben ik een Stier en Stieren hebben nogal Wilskracht. En omdat bij mij vijf significante planeten in Stier staan, ben ik vrees ik zoiets als een vijfvoudige Stier. Geen twijfel over mijn wilskracht. Ik lééf op de wilskracht.

Vink bracht het begrip Valse Wil in. 'Wat is Valse Wil,' vroeg ik, 'en waar staat het tegenover? Ware Wil?' Dat vond ze moeilijk te formuleren. Ik moest maar eens over nadenken. Wil ik best, maar dan moet ik wel een ingang hebben. Gelukkig hebben we Google. Op de site 'Blij dat ik twijfel' (waar je Workshops Twijfelen kunt volgen) gaat Document 63 over de Valse Wil. Er staat niet bij wie het geschreven heeft. Er staat wel:

'Het gewone gebruik van de wil is eigenlijk een samentrekking in het lichaam. Het is een hard stukje in ons, dat we gebruiken als een opstapje voor handelen. Als mensen het over hun wil hebben, bedoelen ze een bepaalde hardheid in het lichaam die hun het gevoel geeft dat ze kunnen handelen; ze kunnen naar buiten tre­den en voelen zich daarin gesteund. Of ze hebben het gevoel dat ze vaste grond onder de voeten hebben en dat ze niet zullen val­len. Maar als je die hardheid, dat opstapje goed bekijkt, kun je die thuisbrengen als spanning in het lichaam.'

'Misschien heb je het gevoel dat je niet zonder die spanning kunt; je hebt geleerd bepaalde delen van je in de buurt van je hart samen te trekken om een hard stukje te vormen, en je hebt het gevoel dat je vanuit dat harde stukje kunt handelen. Je hebt het gevoel dat je zonder die hardheid helemaal leeg bent en gewoon zult vallen, niet in staat om iets te doen. Maar wat die samentrekking in feite in laatste instantie doet, is je hart afsluiten. Het sluit de liefde, de vreugde en de bevrediging af. Het gebruik van de valse wil gaat altijd tegen het hart in.'

'Het loslaten van de valse wil is misschien angstaanjagend; mis­schien krijg je het gevoel dat je in een leegte valt; misschien vraag je je af of je wel zonder kunt leven. Maar als de ware wil aanwezig is, is er geen gevoel van angst, geen gevoel dat de leegte iets ergs is en dat je erin zult vallen. Zonder ware wil of valse wil is de erva­ring angst. In wezen is het de angst om te vallen, geen steun of toevlucht te hebben. Maar als er sprake is van leegte, die het ont­breken van samentrekking is, en van ware wil, ervaar je openheid in plaats van angst.'

Nou bedankt. Daar kun je mee verder!

Vrijdagavond: Anouar Brahem en Le pas du chat noir

Vrijdag einde middag. Eerst maar eens naar Martijn, mijn kapper, die klaagt dat niemand in november naar de kapper gaat. 'Hoe wil je het? Om de oren? Jij wilt ook altijd bloot!Ik vind die donkere kleur best leuk. Het is wat harder dan het rode. Maar als hij klaar is zegt hij goedkeurend: het is ook wel lekker stoer.'

Vervolgens verse vis en verse bloemen kopen. Wierrook aan. Kaarsjes aan. Anouar Brahem op de stereo. Lekker koken. Lekkere wijn. Het leven en het werk doornemen. De processen waar je geen macht over hebt. Anouar Brahem kan ik IEDEREEN aanbevelen. HIj is een Tunesische ud-speler, die enerzijds voortkomt uit de mediterrane, Indiase en Iraanse muziek, maar ook gegrepen is door jazz en musici vanuit allerlei muzikale windstreken bij elkaar brengt.

Retro-radio

Indachtig het verloren gegane Loewe Opta-radiootje uit mijn puberteit viel mijn oog in de folder van de Aldi ('Mijn Aldi') op een retroradiootje tevens klok en wekker. Sinterklaascadeautje voor mijzelve. Wat een liefje! Zij mag in de badkamer. Kan ik daar vast vlak na het opstaan het Nieuws van de Dag beluisteren. Of een Surinaamse prediker. Wat ik maar wil!

Ontsporing

Omdat ik al bijna zes uur in de bolide had doorgebracht en ik even geen file meer kon verdragen dacht ik dat het misschien wijs zou zijn als ik met de trein zou gaan. Maar als je geen regelmatige treinreiziger meer bent dan sla je ineens berichten over ontspoorde treinen niet echt op je harde schijf op. Ik had wel een vaag besef dat dat zaterdag iets ernstigs was gebeurd bij Amsterdam Muiderpoort - diverse collegae hun weekend was er nogal door verpest geweest - maar ik geloofde niet dat dat zoveel dagen later nog een rol zou spelen.

Mooi wel dus. Er kunnen geen treinen naar Amsterdam Amstel, dus alles wordt omgeleid via Weesp-Hilversum-Bussum-Zuid-Hollandsche Rading. Op het station Amsterdam CS is het normaal al een chaos, maar die is nu wel compleet. De informatie op de borden spreekt zichzelf tegen met de tekst: luister naar de omroepberichten. En de omroepberichten liegen. In de trein roept men geruststellend om dat het reisje naar Utrecht via Hilversum vijf minuten langer duurt dan normaal, maar dat stelt helemaal niet gerust omdat nu wel bewezen mag heten dat het een half uur langer duurt.

Kijkend uit het treinraam naar het ontspoorde spoor zag ik dat er bij Muiderpoort richting Amstel helemaal geen spoor meer lag. Er moet blijkbaar nieuw spoor komen. Maar dat was er nog niet. De mannen die er aan werkten hingen wat doelloos rond.

Trouw meldt vandaag: 'Het treinverkeer tussen Amsterdam Centraal en station Amsterdam Bijlmer Arena ligt tot zeker begin volgende week plat. Spoorbeheerder ProRail heeft die tijd nodig om de schade aan het spoor te herstellen die werd aangericht toen zaterdag een goederentrein ontspoorde bij station Muiderpoort. "Qua materiële schade is dit een van de ernstigste ongelukken van de laatste jaren", zegt de ProRail woordvoerster. "Over een lengte van 500 meter is een op maat gemaakt stalen viaduct beschadigd. De rails zijn helemaal total loss". Daarnaast is de plek van het ongeluk, waar de spoorlijn splitst in de richtingen Hilversum en Utrecht, volgens Heemskerk "de meest ongelukkige plek in het hele land waar dit ongeluk kon gebeuren".'

Drentse zwerfkei

En dan hangt er nog een project: een contragewicht van ca 10 kilo. Ik heb namelijk een luik en dat luik gaat veel te gecompliceerd open en dicht. De bewegingen die ik bij het sluiten van het luik moet maken zijn nauwelijks te beschrijven. Dom en eerloos. En dat doe ik al jaren. Maar het luik moet wel elke dag open en dicht in de winter.

Bobby heeft er wat op bedacht met haken, ogen, catrollen en touwen. Heel knap. Hij probeerde zijn idee in de luxe ijzerwarenwinkel uit te leggen en wel zo dat we met de juiste luxe ijzerwaren weer thuis zouden komen. Ik moest kiezen, want het was mijn luik en mijn huis, terwijl ik het me allemaal niet helemaal kon voorstellen - ook weer zo onverdragelijk omdat ik toch ooit een echte bèta was.

Enfin. Alles hangt. Zelf geboord. Nu alleen nog een contragewicht. 10 kilo. Kijk maar eens op Marktplaats. Maar om je nou uit Voorburg een antiek koperen gewicht van 12 kilo te laten opsturen? Nu was ik vandaag toevallig een dagje naar het land van herkomst en daar hebben ze zwerfkeien, zou je zeggen. Daar staat Drente om bekend. Dus voor ik bij de oude moeder aanbelde schoot ik even het Noordbargerbos in. Want waar vindt men zwerfkeien? De heide ligt wellicht meer voor de hand, maar die was te ver. De bossen rond Emmen hebben op elke hoek van een bospad van betekenis een grote witte zwerfkei met een nummer. Ik neem aan dat van voor de GPS was, een manier voor boswachters om te weten waar ze waren.

Behalve die bewegwijzerde beschilderde zwerfkeien waren in het Noordbargerbos helaas alleen maar kilometers mos en natte rotte blaadjes en dood hout te vinden. En ik was ook nog eens op stadse hakjes... Geen zwerfkei te bekennen. Ja, uiteindelijk bij de buren van mijn moeder voor de garage bleken er drie te liggen. Na een kwartier voor de deur heen-en-weren heb ik ze toch maar laten liggen. Want stel je voor. Ik moet maar naar Intratuin ofzo.

Zacheus de zondaar

Gisteravond met Nichtje en haar vriendin gepraat over het leven. Ze zijn in de twintig, kerkelijk opgevoed en nog steeds als zodanig angehaucht. En hoewel zij in hun genre ongetwijfeld een soort van vrijdenkers zijn, slaan zij als het om de zaken van de ziel en het hart gaat voor mij onbegrijpelijke taal uit. Zij denken voortdurend in Bijbelteksten. Ze hebben met hun Umfeld discussie of je Petrus leest of Paulus. En dat zijn Serieuze Zaken.

Op een gegeven moment had Nichtje het hartstochtelijk betoog over Zacheus, dat Jezus omging met 'hoeren, tollenaars en zondaars' en dat zij nog niet zover was om met NSB-ers om te gaan. Was het een manier om zichzelf ervan te overtuigen dat ze ook best met ongelovigen (zoals ik, of nog erger) mag omgaan? Na zo'n conversatie moet ik thuis eerst googelen wie ook al weer Zacheus was. En dan kom je allerhande plaatjes tegen. Zoals deze van Zacheus in de boom. Ik begrijp niet goed wat ze probeert te zeggen en waarom er van die wonderlijke bijbelse types tegenaan gegooid moeten worden om algemeen menselijke waarden te verwoorden.

Ze was onstuitbaar. Zacheus zou 'onschuldige' betekenen en het was toch betekenisvol dat zo'n zondaar als Zacheus een naam droeg die 'onschuldige' betekende. En de naam Jakob betekende immers ook 'leugenaar'. God koos voor de tollenaar en de leugenaar. Ik wilde graag alles weten, want volgens mij zijn wij uit het zelfde hout gesneden. Maar wat bedoelt ze in godsnaam? Na verloop van tijd begon de kromspraak uit mijn jeugd uit de mond van een contemporaine jonge vrouw mij behoorlijk te duizelen. Toen ben ik maar naar huis gegaan.

Allerlei wonderlijke namen komen bovendrijven: Zebedeus. Melchizedek... En een stout rijmpje uit de gereformeerde jeugd: Maleachi waarom lachie? Habakuk zijn broek is stuk en Jesaja moest 'm naaie.

Zuid Zeeland

Restaurant Zuid Zeeland aan de Herengracht heeft vandaag een 'Bib Gourmand' van Michelin gewonnen, een prijs voor uitstekende restaurants met een zeer goede prijs-kwaliteitverhouding. Het is een van mijn lievelingsrestaurants, een met diverse persoonlijke geschiedenissen. Laat ik het zo zeggen: mijn etentjes daar zijn altijd betekenisvol geweest. Eens bedenken wat ik erover zal vertellen.

De eerste keer dat ik er ging eten was in 1992 ofzo, mee uit eten genomen door Christiane H. die toen nog redacteur was bij Van Gennep, om het verschijnen van mijn eerste boek te vieren: Schrijfsters in de jaren vijftig. De afgelopen jaren kwam ik er met een zekere regelmaat, we organiseerden er zogenoemde Power Diners na afloop van lezingen met buitenlandse hotemetoten, die we lieten slapen in het Ambassade Hotel even verderop. Alles kon lopend, kijk toch hoe leuk Amsterdam is.

En ik heb er een keer met Ari D. gegeten, buiten op het terras. Er stonden hele grote kleurige bloemen. En een keer met Bobby, alweer bijna drie jaar geleden. Mijn vaste lievelingsbuurtrestaurants (het Turkse Divan en het Indonesische Cilubang) waren allebei volgeboekt. Toen gingen we maar chique doen bij Zuid Zeeland. Opvattingen over de uitstekende prijs-kwaliteit-verhouding die Michelin nu roemt zijn relatief. Maar het was het waard. Aan het eind van de avond vroeg Bobby - vlak voor hij in de laatste tram schoot - of we samen eens een weekje weg zouden. Weet ik niet hoor, zei ik.

Alarming how charming

Vandaag een zeventigjarige legende ontmoet. Feico D. had nog gewaarschuwd nog hoe 'charming' hij was. Ach, had ik stoer geantwoord, Feico, ik geloof niet dat ik daar erg gevoelig voor ben. Had zelfs nog geprobeerd het werk uit te besteden, maar dat was niet gelukt. Klis had gezegd dat hij hem persoonlijk kende en dat dat het een dominante hork was. Nee, hij wilde het niet overnemen. Dus niet zeuren, zelf doen.

Twee uur lang mag ik tegenover deze Peter Mayer zitten en vragen stellen. 'Take youre time,' zegt hij geruststellend als ik er niet helemaal uit kom. En: 'You're in charge.' En: 'You're asking important questions'. Soms aaide hij mijn hand.

Na mij kwam Hani501 om foto's te maken. Ik bleef nog even hangen, maar dat had werkelijk geen zin en toen ging ik maar de stad in, zwerven, nieuwe glimmende oorbellen kopen. Wat moest ik anders? Hani501 te eten vragen. Allebei zweefden we een beetje. En samen zongen we, bij de Ierse stoofschotel (zonder meirapen):

He looks pretty / Oh so pretty / He feels pretty and witty and gay / And I pity / Any girl who isn't me today

He is charming / Oh so charming / It's alarming how charming he feels / And so pretty / That I hardly can believe I'm real

See the pretty girl in that mirror there? / Who can that attractive girl be? / Such a pretty face / Such a pretty dress / Such a pretty smile / Such a pretty me!

I feel stunning / And entrancing / Feel like running / And dancing for joy / For I'm loved / By a pretty wonderful boy...

Meirapen?

In het kader van de nieuwe kou - de bolide was helemaal ondergesneeuwd! - ben ik spontaan aan het stoofschotelen geslagen. Weer een recept uit het nieuwe kookboek. Men hoeft het allemaal alleen maar een beetje aan te bakken en dan met een vingerkootje water op het vuur te zetten. Het suddert vanzelf gaar en ruikt heerlijk. Alleen van 'meirapen' weet ik niet meer wat het zijn, dat lijkt wellicht op 'koolrapen' of 'koolrabi', maar Albert Heyn verkoopt volgens mij niet een groente die een beetje in die richting komt.

Stoofschotelen: thuis kregen we in dit genre alleen hachee. Vond ik trouwens erg lekker. Mijn vader ook, maar die zei er wel altijd bij dat hij die van zíjn moeder (mijn oma dus) lekkerder vond dan die van mijn moeder. Dat vond ik helemaal niet aardig van hem. Ik wist toen nog niets van moeder-zoon-bindingen, en schoonmoeder-schoondochter complicaties dientengevolge. Later ging ik het zelf maken, maar ik vond het een raar recept, met azíjn. Weer later heb ik dat recept vervangen door Griekse hachee (stifado), waarbij rode wijn werd gebruikt in plaats van azijn.

En nu dus 'Groente voor uw Gezondheid'. Het is wat veel geworden, dus ik heb Hani501 gebeld of ze komt mee-eten. Yes!

To see if I'm smiling

Gisteravond op Nederland 2 naar Holland Doc gekeken, naar de documentaire 'To See If I'm Smiling', gemaakt door Tamar Yarom. Ze won er vorig jaar tijdens het IDFA zowel de publieksprijs als de Zilveren Wolf 2007 mee. Shocking. In het Nederlands heet de film 'Meisjes met dienstplicht'. Volgen de jury is het 'een moedige en krachtige getuigenis van het verwoestende effect van macht'.

In Israël worden ook meisjes op hun achttiende jaar opgeroepen voor verplichte militaire dienst. Zo ook de filmmaakster en de hoofdpersonen in deze documentaire, waarin een aantal meiden voor het eerst over hun ervaringen tijdens twee jaar in het Israëlische leger vertelt. Ze werden gestationeerd in de door Israël bezette gebieden. Allemaal hebben ze gruwelijke dingen te zien gekregen en beslissingen moeten nemen over leven en dood.

Naïef en met jeugdige overmoed begonnen ze aan hun missie, maar al snel drong de realiteit van het gewapende conflict tot ze door. De macht om over andermans leven te beschikken en tegelijkertijd de machteloosheid om de situatie te verbeteren, hebben diepe sporen nagelaten bij de jonge vrouwen, die openhartig vertellen over hun morele dilemma’s en over de manier waarop zij zich handhaven tussen de jongens.

Het meisje op de foto was de meest aangrijpende persoon. Zij was verpleegster en moest onder meer lijken schoonspuiten, zodat de tegenpartij niet kon zien wat er met de jongens gebeurd was. Op een gegeven moment heeft zo'n lijk een erectie en vraagt zij een vriendin jolig om een foto van haar te maken naast dat lijk. De foto heeft ze nooit gezien. Met angst in het hart vraagt ze zich af of ze lachend op de foto staat. Aan het eind van de film zie je haar naar de foto's in kwestie kijken (die de kijker overigens niet te zien krijgt) maar wel dat de tranen uit haar ogen druppen.

Een documentaire over onschuld, angst, groepsdwang en verlies.

Natuurlijk rood haar

Je hebt 'warmkastanjerood' van de Hema, en dan wordt je haar knaloranje, wat het het afgelopen half jaar was. Een beetje té, maar ook wel weer opwekkend als je in de spiegel kijkt. Hema-haarverf is alleen niet zo goed in grijze randjes, waardoor je er op slechte dagen al gauw een beetje verroest uit ziet.

Dus toen ik vandaag toch bij de Etos was nam ik voor de efficiency gelijk maar weer eens een kleurtje van hen: en ik koos 'kastanjewarmrood'. Klinkt wel goed. Vroeger hadden ze er 'kopergoudblond', dat was helemaal mijn kleur, maar die is helaas uit de collectie genomen. Dus dan dan ga je experimenteren... Ik weet wel dat ik vorig jaar een grote fout maakte met 'chocoladebruin'. Dat bleek nagenoeg zwart. Dat was je er ook niet meer uit.

Misschien dat ik de begrippen 'warmkoperrood' en 'warmkastanjerood' door elkaar heb gehaald. Of 'kastanje' en 'koper'. Want deze kleur 'kastanje' in mijn haar ziet er heel anders uit dan de 'warmrode' kastanjes op de bodem van het bos. Anyway. Nu heb ik plotseling weer donkerbrúin haar. Onbedoeld. Het dekt wel. Dat dan weer wel. Het is helemaal zonder lichte randjes.

Hagelstenen

He lekker, het wordt winter! Lekker onrustig en wisselvallig weer. Lijden onder kou en regen. Klagen over natte jassen. Natte broeken. Koude handen. En dan weer warm en droog worden.

Vandaag kwam na de rukwinden een reeksje regenbogen en toen hagelstenen. Het zwarte platte dak van de drukkerij waar ik op uitkijk was van het ene op het andere moment wit geworden en de lucht erachter gitzwart. En dan die gele treinen door dat plaatje... Had ik ineens weer schitterend uitzicht. Net als vorig jaar toen we pas naar Sloterdyke toe verhuisd waren.

Even het woord 'hagelstenen' gegoogeld. En ja hoor: weer wat moois gevonden. Iets èrgs. Goisteren. 'Een reeks zware regen- en onweersbuien trok over de Australische oostkust. Lokaal vielen hagelstenen zo groot als golfballen.'

Rukwinden

Zware windstoten leiden tot overlast, schrijft de krant. Ik reed net door prachtige wervelstormen langs de Haarlemmervaart van Sloterdyke naar Haarlem. Stromen zwarte en gele herfstbladeren tolden over de parkeerplaats en om de bolide. Ik dacht steeds: wanneer word ik omhoog getild? Hoe hoog gaat dat als je auto door rukwinden wordt opgetild? Ik vond het vooral leuk en spannend.

Maar dan lees je op het ANP hoe èrg het allemaal is. 'Zware windstoten hebben vrijdagochtend her en der overlast veroorzaakt. Zo vielen op drie locaties bomen op het spoor. Dat gebeurde bij het Zuid-Limburgse Bunde, bij Nieuw Vennep en bij Den Haag Mariahoeve. Tussen Nieuw Vennep en Leiden Centraal reed een trein tegen een forse tak. Door een boom op de rails bij Den Haag Mariahoeve rijden er voorlopig minder treinen tussen Leiden, Den Haag HS en Rotterdam Centraal. Het vliegverkeer op Schiphol heeft eveneens last van de rukwinden van tot wel 100 kilometer per uur.'

Wereldkampioen Cirkels Tekenen

In NRC Next een pagina over de wereldkampioen cirkels-tekenen-uit-de- vrije-hand, plus voorbeelden van NRC-redacteuren die geprobeerd hadden een cirkel te tekenen uit de vrije hand. Interessant wel om tegen zo'n onverwacht onbegrijpelijk onvermogen aan te lopen. De man op dit filmpje doet mee aan Wereldkampioenschappen Cirkels Tekenen. Ik denk dat die cognitief psychologe Van Dillen van laatst ook hier weer een proefschrift over kan schrijven, met als conclusie dat je heel gelukkig kunt worden van cirkels tekent, omdat je dan geen tijd hebt om aan eventueel ongeluk te denken.

Als Oscar Peterson 'Caravan' van Duke Ellington speelt...

...klinkt het zo. Zuslief belde, dat ze de bladmuziek van 'Caravan' van Duke Ellington geprint heeft en ging spelen, maar dat ze het helemaal niet kende. Nu heb ik een uitvoering gevonden van Oscar Peterson uit 1986, maar ik weet niet of dat wel motiveert. Hij kan wel met losse handen en zonder een blik op de bladmuziek...

Keukenprinsesje

Lekker! Deze Caribische viscurry staat in het kookboek Groente voor uw Gezondheid, 240 heerlijke recepten voor meer groente bij elke maaltijd (Readers Digest, 12,50) dat ik vorige week te Lochem kocht. Mmm! Bosuitjes, gele paprika, gember, kerry, tomaten, sojasaus, suiker, koskosmelk, witte vis, garnalen, koriander. Klik erop en het toont zich leesbaar. Het is allemaal tamelijk einfach en heerlijk.

Na drie dagen terug in het volle werkende bestaan wil ik zo weer naar het Twentse platteland en mijn ezelvriendjes aldaar om me de hele dag onledig te houden met de haard en het recept voor de volgende dag. En als ik mij verveel een sudoku-puzzel. Op mijn nieuwe telefoontje zitten sudoku-puzzels. Kun je met jezelf wedstrijdjes doen hoe snel je die oplost. Ben ik helemaal versimpeld, dacht ik daar nog even. Of is eenvoud de kenmerk van het ware?

Puzzelen maakt mensen blij. Dat was de conclusie van het promotie-onderzoek van de sociaal-cognitief psychologe Lotte van Dillen. Over deze hemelbestormende bevinding las ik in De Telegraaf in het lelijkste en saaiste café ooit bezocht: Het Wapen van Markelo. Dame Van Dillen had methoden onderzocht om negatieve gedachten te beïnvloeden. Het is allemaal heel eenvoudig: wie ongelukkig is moet sudoku's gaan oplossen. 'Bij het oplossen van dergelijke problemen maakt de mens gebruik van dezelfde cognitieve capaciteit die ook het instandhouden van negatieve gedachten bestuurt. Die capaciteit kan zich slechts op één taak richten. Als er wordt gepuzzeld, wordt de negatieve gedachtenspiraal onderbroken.'

Misschien kan er ook iemand promoveren op een onderzoek naar het effect van lekker koken. Dat lekker koken mensen blij maakt. De conclusie zou kunnen luiden: 'Bij het koken maakt de mens gebruik van capaciteit die ook het instandhouden van negatieve gedachten bestuurt. Die capaciteit kan zich slechts op één taak richten. Wie lekker kookt onderbreekt de negatieve gedachtenspiraal.'

En zo kunnen we er nog wel een paar verzinnen.

Ich schaff mich keine kleine Kinder an

Met Nichtje een gesprek gevoerd over de kinderwens. Wat is wijsheid op het gebied van de kinderwens? Op een gegeven moment ontsnapte mij enige tekst van Nina Hagen. Wie? Nina Hagen. Ja, Tante vertelt.... 'Unbeschreiblich Weiblich' was een nummer - uit 1979, zie ik nu - dat mij indertijd in al haar Duitse rauwe hartstocht recht in het hart trof en niet alleen mij. We dansten erop en zongen de longen uit ons lijf. 'Vor dem ersten Kinderschrei'n - muss ich mich erstmal selbst befrei'n...' Ofzo. Ach, het is allemaal zo relatief.

I Can Play That!

I Can Play That! heet het nieuwe pianoboek dat ik onlangs kocht bij Broekmans & Van Poppel toen ik daar was voor het Meezingrequiem van Brahms.

Het was best fijn om na een week Open Haard thuis weer te kunnen fotosjoppen, bloggen en pianospelen. Hoewel ik thuis ook wel een Open Haard zou willen en een Hakblok en een Bijl om Hout te Klieven. Maar het leven is ook goed zonder die dingen en op moeilijke momenten maakt dit boek met die haast te eenvoudige muzieklijnen het leven altijd een stukje aangenamer.

Deze versie van 'Caravan' van Duke Ellington speelde ik zaterdagnacht laat. Toen ik het slotakkoord neerzette - erg mooi, al zeg ik het zelf - vroeg ik Bobby: 'Hoe heet dit voor akkoord?' Hij heeft namelijk in jazzbandjes gespeeld en is van de improvisatie. Ik niet, ik ben al lang blij dat ik uberhaupt iets speel ook al zit ik daarbij geheel en al met de ogen aan het papier vastgeplakt. Pianisten om mij heen bezweren mij dat dat fout is dat ik moet leren improviseren. Enfin: hij zweeg een minuut geconcentreerd stille en antwoordde toen: Majeur 7. We waren geloof ik allebei onder de indruk dat het antwoord goed was.

Tip voor de medebeginner: als je op de plaatjes klikt worden ze wat groter. Ik hoop dat ze goed genoeg zijn om te printen en te spelen. Let me know!

Vesper

Jazzmuzikant, zanger en trompettist Jeroen Zijlstra verzorgde vanmiddag de Preek van de Leek in de Doopsgezinde Kerk aan het Singel. Een activiteit in het kader van de Maand van de Spiritualiteit, denk ik. Zijlstra heeft een zeer eigenzinnig hoog stemgeluid en nogal sensitieve teksten. Of ik het mooi vind weet ik niet goed, wel dat het recht naar binnen komt.

Het was de derde in een rekst van vijf Vespers in november, een initiatief van predikante Abeltje Hogenkamp, die zich afvroeg hoe het zou zijn als een bevlogen burger de kansel bestijgt en de gemeente toespreekt?

Het was een bijzondere bijeenkomst. Abeltje waarschuwde nog dat we niet mochten klappen, dat dat niet de gewoonte is in de kerk, dat we onze waardering konden uitdrukken door na afloop gul te geven aan de collecte en/of een cd te kopen. Toch klapten de mensen na afloop en de artiesten vonden het helemaal niet erg.

Het is tweede keer is dat ik hoor dat predikanten een hedendaags muzikant aantrekken om de mensen naar de kerk te trekken. Een maand of twee geleden was ik immers bij een dienst waarbij de muziek verzorgd was door Henny Vrienten. Voor mij werkt de aanpak blijkbaar. Het maakt me nieuwsgierig, wat seculiere mensen als ik zelf met een hang naar het religieuze van zo'n dienst maken.

In dit geval vond ik de dienst niet echt een dienst maar meer een reguliere theatervoorstelling. Zijlstra zong zijn liedjes en vertelde wat over zichzelf en de kerk op Oosterland waar hij geboren en getogen is. Een preek vind ik toch iets anders. Die zou wat mooie algemene wijsheden mogen bevatten waar zeer diverse mensen uit het gehoor, in welke fase zij ook in het leven staan, wat mee kunnen die dag, die week.

Bobby kocht de cd 'Stel je voor', die ik maar op mijn iPod heb gezet.

Website Jeroen Zijlstra

Kinderlusten

Riemer ontwikkelt zich steeds verder. Na de roze stofzuiger heeft hij nu ook een sprékende stofzuiger ('Maar die staat gelukkig bij Oma Diny') en een kindermagnetron. Daar heeft hij strategisch voor gelobbyd: 'Als ik nu een heel weekend lief ben, krijg ik dan een Kindermagnetron?' Toen is hij een heel weekend lief geweest. Leen verzuchtte op een zondagavond dankbaar: 'Riemer, wat ben jij het weekend lief geweest!' En toen zei Riemer: 'Krijg ik dan nu een kindermagnetron?'

Als hij 's morgens opstaat stopt hij zijn plastic hamburger in zijn kindermagnetron. Die draait dan een seconde of wat rond, dan gaat er een belletje af en dan pakt Riemer de hamburger en smakt er gezellig wat omheen. Je verzint het niet. Een afbeelding van het apparaat in kwestie vind ik alleen op Marktplaats.nl, maar die plaatjes zijn auteursrechtelijk beveiligd, dus niet te knipppen en te plakken. In de USA verkopen ze ook children's microwaves, die gelukkig wel te knippen en te plakken zijn. Weer mooi roze.

Vandaag arriveert Sinterklaas in Amsterdam, begreep ik gisteren, dus de Kinderlusten draaien op volle toeren. Bij Bartsmit.com is ook een roze wasmachine te koop. Wellicht ook een idee voor Riemer?

Kleuters

Calligraferen moet je leren. Ik ben er nog niet over uit of ik het echt zou willen leren, in klassieke zin des woords, of op mijn eigen wijze. Al jaren heb ik in de tekendoos een Japanse calligrafeerpenseel, ooit gekocht in Het Japanse Winkeltje aan de Nieuwezijds, waarvan de houder een reservoir bevat met dunne Oostindische inkt.

In het prachtige boek The most Beautiful Bibles (Taschen) dat ik te Lochem kocht is de het middeleeuwse handschrift een lust voor het oog, dat zeker, maar het is ook heel erg in het gareel. Gedisciplineerd. Zoals het hoort.

Ik voel ook wel voor een eigenzinniger 'calligrafie' en wel mijn eigen spijkerschrift dat plotseling tevoorschijn komt als ik met deze Japanse penseel probeer te schrijven. Het overschrijven van een tekst kan alleen maar heel traag, anders komen er helemaal geen letters.

De gewenste lectio divina zou daar aan toe kunnen toevoegen wat de keuze voor dit gedicht bepaalde, waar deze tekst mij raakt. Ik weet niet of ik daar veel voor voel. Doet me denken aan mijn tentamen close reading tijdens mijn studie, waar wij gedichten moesten verklaren, wat ik heel erg leuk vond, en waar ik mij geheel te buiten ging, en waar ik daardoor pas na acht keer voor slaagde. Ik was nogal vrij in het interpreteren van gedichten. Tegenwoordig menen de tekstexegeten dat de betekenis van een tekst vooral in de ontvanger ligt. Dat was toen nog niet zo.

Heimwee naar ezelkwijl

Het was dan wel een stom huisje, met een stomme keuken, stomme pannen, veel stomme prullaria waar je over struikelde, een stomme buurman en veel stomme dode vliegen, pissebedden en spinrag, maar ik heb nu al heimwee. Het was er zo mooi treurig druilerig grijs vandaag. En wij gingen weer terug naar de Randstand...

We hebben vandaag alles gezogen en gepoetst, en een nieuwe vuilniszak óp de incontinentieluiers gepropt. Want wie kijkt daar tenslotte onder een vuilniszak. Ach, achteraf hadden we dat poetsen gewoon op dag één al moeten doen.

Vanavond thuis de foto's in de computer ingeladen. En dan wordt het kiezen. Welke wordt de ware sentimentele memory-foto? Die van een prachtig oranje bos? Die van het haardvuur? Die van het thema de tandem? Na veel wikken en wegen kies ik die van de ezels. Elke dag ging ik bij ze langs. Ze waren héél lief en aanhankelijk. De rechter ezel was het aanminnigst en wilde steeds mijn handen en mouwen oppeuzelen, maar de linker werd dan heel jaloers en perste zich ertussen. Uiteindelijk aanvaarden we onder het ezelkwijl de terugtocht naar Amsterdam. Wou dat ik ezels kon tekenen.

Kliko

Nog één belevenis dan. En dan weer op huus an. Eergisteravond werd er aangebeld. Er stond een oude meneer bij de voordeur, die luid en in onvervalst Tukkers tegen mij aanpraatte. Gelukkig ben ik een Saks van geboorte dus versta ik dat aardig. Hij legde uit dat hij de buurman was en altijd op dinsdagavond de vuilnis bij de weg zette voor de familie. Of wij de kliko dan later weer terug zouden zetten. Natuurlijk. Eigenlijk hoefde je niets terug te zeggen, want hij hoorde niets, maar dan ook niets. Ook niet als je luid in zijn oor schreeuwde.

Nu wilde het geval dat ik in een vlaag van opruimwoede iets had weggegooid wat niet weg had gemogen, dus ik dacht: Als die man straks weg is haal ik die kliko weer terug en zoek ik dat onderdeeltje alsnog op. Bleek hij de hele kliko gevuld te hebben met incontinentieluiers. Los. Tientallen. Niet in een vuilniszak. Onbegrijpelijk idee: dat iemand zijn luiers van een week honderden meters versleept om in andermans kliko te deponeren. Is de schaamte dan zo groot? Waarom geen vuiniszak?

Maar nu - donderdagochtend - blijkt de kliko nog steeds niet geleegd te zijn. Hij moet weer terug bij het huis. En morgen komen de eigenaren en blijken wij huurders te zijn die de annalen ingaan als die huurders die de kliko achterlieten vol incontinentieluiers. Vraagstuk van de dag: Ga ik al die luiers nu alsnog een in vuilniszak proppen???

Vrede van Munster

Toen gingen we naar Munster, Westfalen, om de vakantie in eigen land nog een klein exotisch tintje te geven. Duitsland is altijd een genoegen. Munster ligt hemelsbreed niet zo ver, er loopt alleen geen snelweg naartoe, alleen een provinciale weg vanaf Enschede. Dus toch wel een eind.

Munster is bij ons vooral bekend vanwege de Vrede van Munster, getekend in 1648 in een zaal die te bezichtigen valt voor 1,50 euri. Ik was niet zo in de stemminhg. Het was een naar donker zaaltje, waar je onmiddellijk als je erin bent weer uit wilt. Er werd een groep gegidst door een dame die uitwijdde over afgehouwen handen die er ook getoond werden.

Hoe zat het ook al weer met die Vrede van Munster? Het einde van de Dertigjarige Oorlog en het einde van de Tachtigjarige Oorlog. Spanje deed afstand van de Nederlanden. Maar hoe zat het met die Dertigjarige oorlog? Was er toen dan ook een Wereldoorlog gaande? Waren het allemaal een godsdienstoorlogen? Wie dan tegen wie en waarom?

Bobby heeft ergens gelezen dat daar te Munster de Wederdopers in een kooi buiten aan de toren van de kathedraal werden gehangen. Om de andere gelovigen schrik aan te jagen. Die kooien hangen er nu nog. Of weer. Een kunstproject. Er hangen rode lampjes in. Opdat wij niet vergeten.

Ook dan mis ik de computer, om 's avonds even op te zoeken hoe het allemaal ook al weer zat.

Vrede van Munster

Boekhandel Lovink

Ik had allemaal wereldliteratuur meegenomen, romans van 500 pagina's die op briljante wijze de wereldproblematiek behandelen, Nobelprijswinnaars, etcetera. Wat een ambitie. Eenmaal genesteld in de Hof van Twente blijk ik me liever met het vuur, het koken en de wijn onledig te houden dan met de wereldvraagstukken door de eeuwen heen. Ik probeer nog wat boeken uit de boekenkast van de huiseigenaren, zoals een Carmiggelt, en er ligt ook een Je Lichaam Je Leven, Lijfboek voor Vrouwen (1980). Het zou aardig kunnen zijn daarover te bespiegelen, maar ook die interesse houdt snel op. Das war einmal.

Dus gaan we naar Lochem, naar boekhandel Lovink, sinds 1834, of 1846, of 1864, daar wil ik van af zijn, die vorig jaar vanwege een nieuwe appartementengebouw instortte, maar nu weer heropend is op de oude plek. De boekhandel te Lochem: wat een oase!

Eigenaar Boeie wil heel graag vertellen, maar is tegelijkertijd zijn eigen verhaal ook een beetje zat. Maar ik weet hem ertoe te bewegen het drama nog een keer in geuren en kleuren te vertellen. Van het ene op het andere moment moest hij zijn pand uit, ook zijn woning. Te gevaarlijk. Hij leeft dan ook erg mee met de mensen aan de Vijzelgracht te Amsterdam.

Bobby en ik kopen allebei een grote stapel boeken, veel hobby- en plaatjesboeken, en een bundel poezie. Een prachtig groot boek van Taschen: The Most Beautiful Bibles. Ik wil óók teksten calligraferen en illustreren, en houtbewerken wil ik ook. Naar de Doe-Het-Zelf-zaak voor gutsen en beitels. Vooralsnog maar poezie lezen. Een gedicht per dag, tussen het koken, haardvuur branden, wijnproeven en vloer aanvegen door. Fladderen voor de vloed van Joke van Leeuwen is het geworden. Zij is goed!

Hof van Twente

Het is Topherfst in de Hof van Twente. Toen we aankwamen scheen er nog een zonnetje en straalden knaloranje herfstbladeren ons toe. Inmiddels zijn we diverse stormen en mist- en druilbuien verder en is bijna al het blad van de bomen gewaaid.

Het is wel wennen in de Hof van Twente. Ze doen hier de dingen anders dan je in het westen gewend bent. Zo is van alles dicht op momenten dat je verwacht dat het open is. Zoals de VVV op zaterdag, de bibliotheek op zaterdag, de bakker op maandagmiddag.

Er is een openbare internetcomputer in het dorp, en wel in de biblotheek, 'n grote bibliotheek voor een zo klein dorp, maar veel dicht. Op donderdagochtend is die open. Ik mag op de computer, maar plaatjes opslaan op het Bureaublad kan niet, want dat-is-beveiligd. Hoezo beveiligd? Ik heb zin om de dame te vernederen, maar beheers me en glimlach. Dan mag ik op de andere computer, de nieuwe, waar de mensen ook met memorysticks op mogen. Elke regio zijn eigen wetmatigheden.

Retraite

Voor mijn vaste lieve lezertjes: het wordt even stil op dit blog. Ik ga mij terugtrekken. Het is allemaal een beetje veel geweest. Hoogste tijd voor een weekje lezen, koken, wandelen, de open haard laten trekken, cocoonen, slapen en wat al niet. Ik neem geen laptop mee. Ik weet niet hoe dit huisje staat en of in het dorp daar openbare computers zijn en of ik er een ga zoeken...

Mieke Maaikes Obscene Kapsalon

In ons Vak en het Vakblad zijn er de laatste weken discussies over een nieuwe Vakbeurs. Eén met niet louter kale tafeltjes waar commissionairs inkoopgesprekken voeren met de detaillisten, maar een waarbij veel meer Belevenis is. Dat idee roept nogal wat weerstand op. Ik ben altijd wel vóór Belevenis - dat zal niemand ontgaan zijn.

Hier zitten Hani501 en ik in de stand van de Vlaamse krant De Morgen bij de Vlaamse Boekenbeurs. 'Mieke Maaikes Obsene Kapsalon'. We kregen een roze schort voor, de juffrouw in de roze jurk verzocht ons de handjes boven de lakens te houden en wees ons tissues voor als we het niet droog hielden. In de droogkap zat geluid. Er bleken erotische verhalen te worden voorgelezen, voor zover ik het kon volgen, want het geluid was van slechte kwaliteit en Vlaams.

Nu ik het nazoek blijkt deze Belevenis een actie van onze Vlaamse luisterboekenvrienden. Mieke Maaikes obscene kapsalon is gebaseerd op Louis Paul Boons Mieke Maaikes obscene jeugd. De uitgever zegt erover: 'Hoe je het ook draait of keert, dat is ongeveer pornografie. Alles wordt dan ook bij naam genoemd en dan moet je wel even uitkijken dat je niet de bocht uit gaat.'

Boekenbeurs

De Vlamingen kunnen er wel wat van. Hun vormgeving is hartstikke leuk en hip. Het was er hartstikke druk, duizenden mensen. Tot nu toe was ik alleen bij de Grand Opening, nu door de week. Pendelbussen voeren de mensen af en aan. Als ze naar buiten komen hebben ze allemaal een tasje vol boeken. Naar de Boekenbeurs gaan is daar voor de mensen een van de Uitjes van het Jaar.

De lifter

Bij het bezinestation te Breukelen namen we een cola en een lifter mee. Een aardige jongeman met donkere fluwelen ogen. Hij sprak gebroken Engels en moest richting Brussel. Als je niet gaat klagen dat je klem achterin de bolide zit, mag je mee, zeiden wij. Want wij gingen naar Antwerpen.

Hij bleek Israeli, woonachtig in Frankrijk, vroeger danser-acteur geweest en tegenwoordig trainer in non violent communication. Marshall Rosenberg? vroeg ik. Ja inderdaad, Marshall Rosenberg. Wat is het toch fijn om van alle markten thuis te zijn, al zeg ik het zelf. Ik had diens boek Geweldloze communicatie cadeau gekregen, alweer een tijd geleden, nadat ik een avond gepraat had over de kunst van het converseren en het wezenlijk contact krijgen. Eerst was ik te beledigd om het te gaan lezen, want ik vond het impliceren dat ik mét geweld zou communiceren, maar na anderhalf jaar zette ik me over die gedachte heen en ben ik er alsnog in begonnen.

De strekking vat ik maar zo samen: als iemand naar doet of je onheus bejegent, dan zou je niet naar terug moeten doen, maar proberen uit te vinden wat de behóefte van die persoon is die onder dat nare gedrag zit. Het is de kunst niet te oordelen, maar te observeren. Ik probeer dat nu te doen en het is waar: je kunt woedes van medemensen tamelijk gemakkelijk temperen door te vragen wat ze zouden willen.

Onze lifter had net twee dagen een woongroep in een biologische boerderij in de buurt van Nijmegen getraind. De eigenaren van de boerderij haatten elkaar en verpestten de hele sfeer in de woongroep. Het was heel mooi geweest en nu ging hij per Skype met ze verder.

Kortom: anderhalf uur praatten we met de lifter over liefdevol communiceren, over niet oordelen. We begrepen elkaar en hem helemaal. Toen we hem bij een benzinestation net voor Antwerpen uit de auto gelaten hadden, bekenden we elkaar we dat het ons na een half uur al enorm de keel was gaan uithangen. En dat we de rest van de dag maar eens lekker gingen oordelen.

Vanitas (4)

U dacht natuurlijk: wanneer komen ze weer, en u had gelijk: het was hoog tijd. De vierde in de reeks. De laatste keer was het hoogzomer en fotografeerde Hani501 ons in flatteus filterend zonlicht, nu zijn het mistige dagen. Grijs licht.

Frances en groom zijn verhuisd naar een casco woning alwaar ze hun prille huwelijksgeluk beleven op een luchtbed. Zullen we de foto in jullie nieuwe huis maken, vroeg ik, voor de achtergrond, want casco is léég, dacht ik. Nou mooi niet. Ik snap niet hoe ze het kunnen. Frances werkt in/op een leunstoeltje naast het luchtbed. En groom bouwt en bouwt en bouwt. De badkamer is klaar met daarin een verwarmde spiegel die niet beslaat als je doucht. Daar heb je wat aan!

Er is een noodkeuken met een kraan en nu heeft iets van heating de voorrang. Verder werkt hij aan de leidingen. Er zijn heel veel leidingen die aangelegd willen worden. Overal uit het plafond hangen dragen. En verder staat de hele kamer vol bouwmateriaal. Heel ongelofelijk dat mensen daar maanden in kunnen leven. Ik zou gék worden. Maar Frances niet. Zij glimlacht.

Eerdere afleveringen: Bond Girl; Et Omnia Vanitas; Vanitas vanitatis (revisited);

Dell vraagt personeel onbetaald vakantie te vieren

Ondernemers trekken de broekriem aan, lees je in de kranten. Michael Dell, topman van de Amerikaanse computerfabrikant Dell (míjn Dell!), heeft zijn werknemers gevraagd om tot vijf dagen onbetaald verlof op te nemen om de kosten te drukken. Daarmee zou het concern, dat bijna een grootscheepse ontslagronde heeft afgerond, concurrerender moeten worden. 'Het is een flexibele manier voor het bedrijf om de kosten te verlagen', aldus een woordvoerder.

Dell is na Hewlett-Packard de grootste pc-fabrikant ter wereld, en kampt al tijden met het probleem dat investeringsbeslissingen van klanten worden uitgesteld wegens de verslechterende economische omstandigheden. Daardoor is de winst in het eerste half jaar flink onder druk komen te staan.

Hoe zou dat zijn als je werkgever je vraagt om 'vrijwillig' onbetaald verlof op te nemen? In je eentje zeg je geen ja, maar als als je collega's meedoen kun je niet achterblijven. Zelf heb ik in het verleden eens met een maatregel met arbeidstijdverkorting te maken gehad. Hetzelfde werk met twee uur minder. Even een tandje erbij, zeiden ze. 32 uur werd 30 uur, 38 uur werd 36 uur. Het zure is: het werk blijft hetzelfde, maar die uren krijg je nooit meer terug. Dan is dit misschien slimmer.

Obama New PRESIDENT speech in Chicago!

Ben helaas - of gelukkig maar - in slaap gevallen vannacht. Het is heel bijzonder wakker worden met dit nieuws. Tot mijn verbazing schieten me steeds de tranen in de ogen bij het zien van de beelden van de ontzettend gelukkige Amerikanen. Jesse Jackson. De hoop op verandering. De USA eindelijk weer het land van de gewone Amerikanen. Het buitenland wil weer met Amerika praten. Wat voor dag wordt dit? Gaan we elkaar straks feliciteren op het werk?

De slapende Vrouwe van Malta

Van Hani501 krijg ik een kaartje van Malta: 'The sleeping lady'. Het beeld doet sterk denken aan mijn eigen liggende boeddha, maar dan een paar pondjes meer. Even denk ik dat Hani501 er allemaal subboodschappen mee bedoelt, namelijk dat zij mij dik en lui vindt, maar nu ik het beeld google blijkt het gewoon een beroemd beeld. Er zijn er een heleboel van op Malta, maar dit is van al die prehistorische vruchtbaarheidsbeeldjes de beroemdste. Het is een gevonden in een ondergronds heiligdom, het 'Hypogeum' genoemd.

Het beeld inspireert allerhande vrouwen die het vrouwelijke willen herveroveren. Zo hield in 2004 ene Dr. Annine van der Meer (ik neem aan psychiater) voor het Jungiaans Instituut te Nijmegen een lezing onder de titel 'De godin in de 21e eeuw'. 'Wie is deze welgeschapen vrouwe', vraag Annine zich af, 'een vrouw die slaapt of droomt en zo genezing hoopt te ontvangen? Een hoogzwangere vrouw die op het punt staat te baren? Een genezeres/priesteres die ter genezing van anderen dromen en visioenen ontvangt? Een godin?'

Annine maakt zich hard voor een herwaardering van het vrouwelijke. 'In hoeverre staat onze slapende Vrouwe in een oudere traditie, waarin het vrouwelijke vereerd werd? In hoeverre maakt zij deel uit van de oeroude kunst der "dikke dames"? Malta kent ook ná deze periode uit de prehistorie een levendige verering van godinnen. Uit de Oudheid stammen de beelden van Astarte, Tanit, Juno en Hera. Ze werden achtereenvolgens in één en dezelfde tempel vereerd. Hun gebroken beelden liggen in Malta voor het oprapen. Welke wegen kunnen wij in deze tijd bewandelen om het vrouwelijke wakker te kussen?'

Een site over oermoederbeeldjes, ofwel Mysteries der Vrouwelijke Wijsheid

Yma Sumac is niet meer...

Afgelopen is de Peruaanse sopraan Yma Súmac op 86-jarige leeftijd overleden. Zij is een van mijn lievelingszangeressen voor in de bolide. Bij deze muziek blijft men gegarandeerd wakker!

Súmac stond bekend om haar grote stembereik, dat vier octaven omvatte. Zij beschouwde zichzelf als een directe afstammeling van de Inca-vorsten. Ze heette eigenlijk Zoila Augusta Emperatriz Chavarri del Castillo en maakte naam met de uitvoering van Peruaanse volksliederen.

Súmac was voor het eerst in 1942 op de radio te beluisteren. In dat jaar maakte zij een tournee door Zuid-Amerika, waarop zij 46 Peruaanse volksliederen ten gehore bracht. Haar eerste plaatopnamen dateren van 1944. Daarna kwamen nog zeker zeven platen uit, waaronder Voz del Xtabay (1950), Leyenda de la virgen del Sol (1953) en Mambo (1955).

Black Box

Een ongeluk komt nooit alleen, dus de verhaallijn over de apparatenstress zet zich voort. Donderdagavond stortte m'n Dell in. Windows sloot af en startte niet meer op. Herhaalde malen computer aan- en uitzetten mocht niet baten. O God! Alles ben ik kwijt. Al m'n foto's, m'n muziekbestanden, m'n e-mail, m'n documenten. Het is het ultieme loslaten. Ik wist het ook wel: ik had een back up moeten maken. Ik had al veel eerder een externe harde schijf moeten kopen. Nu ben je alles kwijt. Eigen schuld. Doe dan ook niet zo digibeet. Hoe eerloos allemaal.

Máár: ik had Broerlief nog achter de hand. Nederig sms-te ik hem: Zit je in Amsterdam, Brussel of Parijs? Want Broerlief is cosmopoliet. Tot mijn onuitsprekelijke geluk zat hij in Amsterdam en wilde hij tot mijn verbazing ook nog vrijdagavond langskomen. Ik holde naar de apparatenwinkel voor een externe harde schijf en een nieuw USB-hubjes-ding (foto), trotseerde alle vragen van de apparatenverkoper waar ik eigenlijk geen antwoord op wist en kwam daadkrachtig met een tasje vol nieuwe zwarte doosjes thuis. Maar bij Broerliefs eerste vragen: Welke versie van Windows heb je, en Waar is Windows opstartschijfje? zat ik alweer met de mond vol tanden. Hoe eerloos allemaal.

Het was de boot section die stuk was. Maar opstarten vanaf het opstartschijfje: Ho maar, laat staan repararen van de boot section. Uur na uur na uur... Uiteindelijk nam Broeflief mijn Dell maar mee naar zijn huis. Als het hem die nacht niet lukte, dan zou hij Dell naar Mo'tje brengen, Mohammed, een wizz kid bij hem in de Baarsjes die alles kan. Ook Windows opstarten waar opstartschijfjes tekort schieten. Had ik een keuze? Dag Dell van me!

Nu is het maandagavond. Dell is terug. Broerlief heeft haar de hele vrijdagnacht laten pruttelen en zaterdagmorgen - terwijl ik mij aan het hogere wijdde en het Requiem instudeerde - deed Dell het ineens weer. Je kan de computer halen, maar wel onmiddellijk je foto's en muziekbestanden naar de externe harde schijf kopieren, sms-te Broerlief mij. Daar ben ik nu gehoorzaam mee bezig, maar alleen al mijn 342 foto's van Kroatie (mei 2008) doen er een uur over om naar de nieuwe schijf te emigreren. En ik heb foto's vanaf januari 2004.

De moraal van dit verhaal: Lucie Theodora, en alle lieve lezertjes die zich hierin herkennen, houd onmiddellijk op zo digibeet te doen.

Grijs rijden

Het Parool meldt: 'Met de OV-chipkaart, die vanaf vandaag ook in bussen en trams in Amsterdam gebruikt kan worden, blijft grijs rijden mogelijk. Als je incheckt door de kaart langs de lezer te halen en je checkt meteen weer uit door hem er nogmaals langs te halen, wordt slechts zeventig cent afgeschreven,' zegt Chris Vonk van reizigersclub Rover. 'Als je kwaad wilt, kan frauderen met de nieuwe kaart nog altijd.'

O, ik háát vernieuwing. Hoe werkt dit allemaal? Op m'n kortingskaart van NS zit geloof ik ook de OV-chipfunctie. Je schijnt de kaart via je computer te kunnen uploaden. Waarom stuurt niet iemand hier mij een toegankelijke brief over? En waarom lees ik alleen maar over fraude? Dat is toch niet uitnodigend? Ik wil helemaal niet weten van grijs rijden. 'Grijs rijden is nog steeds strafbaar', zegt Brit Wijkniet van het GVB in Het Parool. 'Als je de kaart langs de lezer haalt, hoor je een piepje en brandt er een lampje. Daar moet chauffeur of conducteur op letten.' De reiziger kan echter elders in tram of bus uitchecken, terwijl hij wel verder reist. Het GVB stuurt controleteams met kaartlezers bus en tram in.

Website OV-chipkaart

Het requiem zelf

Het Deutsches Requiem van Brahms dus. Van tien tot half zeven. Een heuse marathon. De dirigente Yt Nicolai was geweldig. Wát een energie, en wat een jeugd en hedendaagsheid bracht zij in bij dit Requiem met zo'n 360 zestigplus-zangers. We deden allemaal vrolijk en ongeremd mee met de losmaakoefeningen.

Ze deed niet wat ik verwacht en gehoopt had: alle zangpartijen apart instuderen. We oefenden in een keer hele stukken. Patsboem, zo er zo in. Maat 234. Zonder begintoon. De meeste medezangers (ca 360) bleken thuis in een koor te zitten en en dit Requiem eerder gezongen te hebben. Nederig bekende ik aan deze en gene dat het mijn absolute debuut was en dat ik uit het geweld van de totaliteit de altpartij niet zo goed had kunnen destilleren en of ze het me maar konden vergeven als ik af en toe alleen maar wat zachtjes meeneuriede.

Yt wist de zaal tot ongekende hoogten op te zwepen. We mochten niet slepen, moesten puntig zingen. Vooral op de tel de klinker laten horen en de medeklinker net vooraf aan de toon of er net achteraan. En als we even weer gingen slepen gaf ze straf, met een knipoog. Een keer zei ze: 'Een goed lid verslapt nooit'. Alle zestigplussers hinnikten. Dat grapje zal wel vaste prik zijn bij elk gelegenheidskoor.

Maar eigenlijk ging het beter dan ik zelf had durven hopen. Mijn naaste buurvrouw bleek een zangeres/zangpedage van in de zeventig. Met zwarte gewaden, veel zilver en een knoet. Zij kon alles heel goed en heel luid, dus aan haar had ik nog eens houvast. 'Zingen is het beste wat je kunt doen', zei ze. 'Zingen is overal goed voor.' Ze had nog twee koren: een te Katwijk waar ze woonde en een te Nieuw Vennep.

Ik werd ook nog vriendinnen met een Engelse mevrouw, echtgenote van de priester van de Anglicaanse kerk te Utrecht. Ze woonde hier nu vier jaar en sprak redelijk goed Nederlands. Nederland vond ze een fijn land, alleen met het verkeer had ze moeite. Dat de auto's zo dicht op elkaar reden en dat de fietsers op de stoep reden.

Bobby luisterde naar de uitvoering om 17 uur. Hij zei dat het geweldig klonk. Dat is dan wel jammer als je tussen 148 alten staat, dat je die individuele stemmen - inclusief je eigen - zo hoort zoeken en miemelen. Toen ik ooit de Missa Brevis van Mozart in Paradiso heb meegezongen was die uitvoeirng 's avonds laat op de radio en kon ik alsnog meegenieten van dat fantastisch grote geluid.

8 november Meezingconcert Requiem van Mozart in de Westerkerk te Amsterdam

13 december Meezing Messiah van Haendel in de Jacobikerk te Utrecht

19 december Meezing Weihnachts Oratorium van Bach in de Geertekerk te Utrecht