Met kerst hebben we een doos wijn gehad van een boekhandel in het oosten des lands. Boekenwijn. Op elke wijn staat een sticker met aanbevolgen boeken. Lollig. Je hebt gelijk gespreksstof. We doen een proeverij bij het afscheid van weer een collega en welkom van een nieuwe. Vinnie was dit keer aan de beurt voor het feestje en heeft een barbecue op zijn weidse terras georganiseerd.Met prachtige kwarktaart na. Het is wel even zonnig, maar al gauw wordt het steenkoud. We krijgen allemaal een dekentje over.
Sinds donderdag woont Nichtje bij mij. Ik heb mijn werkkamer voor haar ontruimd en ik computer nu in mijn kapelletje. Zij vult het huis met meisjesdingen.
We laten elkaar helemaal vrij, bezweren we elkaar, maar gisteren hebben we gelukkig samen gegeten. En na het eten hebben we haar schoenenverzameling gekeurd. Van de vijftien paar schoenen heeft ze er twee weggedaan.
Gisteren heeft ze ongevraagd een klerenkast gebouwd in het klushok, in Bobby's kamer, giechelde ze stout.
Ze heeft ook heel veel toiletspullen en elke ochtend geurt het huis naar meisje. Ik vind het leuk.
Opeens denk ik: Ik moet naar Schagen. Ik ben nog nooit in Schagen geweest. Ik weet niet eens precies waar het ligt. Ergens in de kop van Noord-Holland. Het is een dwingende gedachte. Eigenlijk was-ie er al weken. Dus ik bellen, ik ben welkom en zo ga ik ineens naar Schagen. In tegenstelling tot mijn verwachting is het een heel pittoresk stadje, met een marktplein met een prachtige kerk, een slot, historische gevels, veel terrassen, leuke winkels....
Er is iemand in Schagen die zich miskend voelt en ik heb het gevoel dat zij gelijk heeft en dat ik een onterechte blinde vlek heb gehad voor Schagen. En niet alleen ik.
Het is ca een uur rijden naar Schagen, maar het voelt echt verder. Ik krijg twee koppen cappuccino, een uur aandacht, en een heel gezellige middag. Excuus, zeg ik wel drie keer. En: ik kom terug.
Een avondje 'Miserere' van Gregorio Allegri (1582 - 1652). Prachtig dramatisch. Allegri was een Italiaans priester en componist van kerkmuziek uit de barok, die magnificats, motetten en andere kerkmuziek componeerde. Zijn bekendste werk is dit Miserere (en dat zou Psalm 51 zijn). Het wordt jaarlijks op Goede Vrijdag in de Sixtijnse Kapel uitgevoerd.
Volgens sommige bronnen zou Allegri een castraat zijn geweest, en zou zijn 'Miserere' voornamelijk voor castraten geschreven zijn. Maar hij werd aangewend als tenor, dus kon hij geen castraat zijn. Op afbeeldingen staat hij meestal ook met een baard, en indien hij castraat was geweest, zou hij nooit een baard hebben kunnen krijgen.
Nu we toch bezig zijn, dan ook maar de psalm in kwestie opgezocht. Het psalmboek is als zodanig toch een soort jaarthema.
Psalm 51
1 Voor de koorleider. Een psalm van David,
2 toen de profeet Natan hem had bezocht, nadat hij met Batseba geslapen had.
3 Wees mij genadig, God, in uw trouw, u bent vol erbarmen, doe mijn daden teniet,
4 was mij schoon van alle schuld, reinig mij van mijn zonden.
5 Ik ken mijn wandaden, ik ben mij steeds van mijn zonden bewust,
6 tegen u, tegen u alleen heb ik gezondigd, ik heb gedaan wat slecht is in uw ogen. Laat uw uitspraak rechtvaardig zijn en uw oordeel zuiver.
7 Ik was al schuldig toen ik werd geboren, al zondig toen mijn moeder mij ontving,
8 maar u wilt dat waarheid mij vervult, u leert mij wijsheid, diep in mijn hart.
9 Neem met majoraan mijn zonden weg en ik word rein, was mij en ik word witter dan sneeuw.
10 Laat mij vreugde en blijdschap horen: u hebt mij gebroken, laat mij ook juichen.
11 Sluit uw ogen voor mijn zonden en doe heel mijn schuld teniet.
12 Schep, o God, een zuiver hart in mij, vernieuw mijn geest, maak mij standvastig,
13 verban mij niet uit uw nabijheid, neem uw heilige geest niet van mij weg.
14 Red mij, geef mij de vreugde van vroeger, de kracht van een sterke geest.
15 Dan wil ik verdwaalden uw wegen leren, en zullen zondaars terugkeren tot u.
16 U bent de God die mij redt, bevrijd mij, God, van de dreigende dood, van de dreigende dood. en ik zal juichen om uw gerechtigheid.
17 Ontsluit mijn lippen, Heer, en mijn mond zal uw lof verkondigen.
18 U wilt van mij geen offerdieren, in brandoffers schept u geen behagen.
19 Het offer voor God is een gebroken geest; een gebroken en verbrijzeld hart zult u, God, niet verachten.
20 Wees Sion welgezind en schenk het voorspoed, bouw de muren van Jeruzalem weer op.
21 Dan zult u de juiste offers aanvaarden, offers in hun geheel verbrand, dan legt men stieren op uw altaar.
In Elsevier een interview met meisjesboekenschrijfster Francine Oomen. Ooit gaf ik haar boek Hoe overleef ik mijn ouders - en zij mij aan Jongste Nichtje. Ik noemde haar naam geloof ik ook nog eens bij het blog over Wild Breien te Artis, waar ik tot mijn spijt niet bij kon zijn wegens een weekje weg. Oomen heeft momenteel last van een writers block, zo lees ik in Elsevier.
Ze is 51, lees ik ook. Zou je haar niet geven. Ik lees: 'Je zit gewoon in de overgang, zei mijn vriendin.' Een zin die tot mijn verbeelding spreekt. Een kibbelend vriendinnenstel. 'Nietes. Jij zit zélf in de overgang. Kijk hoe humeurig jíj bent. Hoe jij over sommige mensen tekeer kunt gaan!'
Haar streven is nu gracieus ouder worden. Daar heb ik nou nog nooit naar gestreefd. Maar ja, wie gracieus is wil dat blijven. 'Niemand wil oud, krakkemikkig en onaantrekkelijk zijn', zegt ze. 'Maar wat er natuurlijk achter zit: je wilt gewoon niet dood, maar midden in het leven staan. Gracieus ouder worden is heel erg moeilijk, een uitdaging, zullen we maar zeggen. De opdracht aan mezelf is nu accepteren en observeren. En niet hypochonderen.'
Avondje de film 'Johan' van Nicole van Kilsdonk uit 2005. Huub Stapel speelt Rinus Dros die zijn tien zoons (dochters heeft hij niet 'gescoord') naar voetballers heeft genoemd. De elfde moet de bekroning worden en krijgt de naam Johan. Daarmee heeft vader Dros zijn elftal Texelse Boys compleet.
Helaas voor pa blijkt Johan een moederskindje dat liever meebrult met Julien Clerc dan dat hij voetbalt. De muziekfan raakt uit de gratie bij pa en wordt niet serieus genomen door zijn voetballende broers. Dat echt een probleem wanneer Johans moeder jong overlijdt, nog wel op het moment dat Van Basten scoort tegen Rusland, op het EK van 1988.
Na de begrafenis staat Johan er alleen voor. Hij leeft pas weer op wanneer er een buurmeisje arriveert die zijn liefde voor Julien Clerc deelt. Maar ook Johans streberige broertje Johnny (Johnny de Mol) voelt ook wel voor de blonde buurmeid Evy. Met gemene trucs waar je op het voetbalveld minstens geel voor zou krijgen weet hij Evy van Johan los te weken en voor zichzelf te winnen.
Johan - geschreven en geregisseerd door een vrouw - is een redelijk geslaagde feelgood-film die het proleterige voetbalklimaat vet op de hak neemt. Aangezien Johnny Evy onder valse voorwendselen heeft binnengehaald moet hij vroeg of laat zijn verdiende loon krijgen. Voorspelbaarheid hoort bij het genre romantische komedie, maar er wordt aanstekelijk geacteerd, én gevoetbald, én gemusiceerd.
Te Utrecht is het Festival Oude Muziek losgebarsten. Ik ga naar een concert met vesperpsalmen, antifonen en motetten, van de componist Tomas Luis da Victoria (1548-1611), een van de grote Spaanse componisten van de Renaissance. Op zijn zeventiende vertrok hij naar Rome, waar hij sterk onder invloed stond van Palestrina. Maar Victoria's muziek is gekruid met dissonanten, en dat maakt hem herkenbaar als Spaans componist.
Het solistenkwartet La Colombina, met onder meer de sopraan Raquel Andueza, bestaat slechts uit vier zangers. Het brengt een aantal psalmen uit een manuscript dat, hoewel Victoria's auteurschap onomstotelijk vaststaat, niet op zijn officiële werkenlijst staat. Het merendeel van zijn muziek werd tijdens zijn leven uitgegeven in Rome, maar deze psalmen zijn buiten de boot gevallen.
La Colombina brengt ze hier in de volgorde van een vesperdienst. Bijzonder is de enkelvoudige bezetting van La Colombina. Door de kleine bezetting klinkt deze muziek lang niet zo cerebraal als in andere uitvoeringen.
Het is prachtige meditatieve muziek. Het gaat maar door, er is geen dramatische opbouw van het programma, maar je komt in een bijzondere eindeloze sfeer terecht.
In het hospitium werken vele tientallen vrijwilligers. Elke dag is er een vrijwilliger kok, die tusssen de middag een feestmaal voor de bewoners en de verpleegster bereidt. Ze mogen zelf zeggen wat ze willen eten. Als je als familielid wilt mee-eten dan kan dat, dan moet je dat een dag vantevoren opgeven.
Mutti kan niet zo goed meer wensen aangeven dus de kok verrast haar. Vandaag kookt een meneer. Hij start met een verrukkelijke champignonsoep. Vérse champignonsoep, benadrukt hij. En al sik ernaar vraag dat vertelt hij dat het een oud Frans recept is, al uit de zeventiende eeuw. Men neme 40 gram boter en 40 gram bloem... O! Je zou zo wel vrijwilliger willen worden.
Dit is echt heel andere koek dan de kant-en-klare maaltijden in de koelkast te Emmen van een firma die halverwege het jaar Tafeltje Dekje verving en die beloofde dat die maaltijden (met vlees) drie weken goed bleven. Dan vraag je je ook af wat erin zit.
'Ik vind 't zo lekker Luus', zegt Mutti. De hele ochtend heeft ze niet veel meer dan 'Luus, wat is er toch met me?' gezegd. Ik ben blij dat ze een goede maaltijd waardeert. Als hoofdgerecht krijgen we een andijviestamppotje met een heerlijk stukje kipfilet. Mooi geserveerd. Dan moet ik ineens al weg. De zuster eet bij Mutti de laatste happen op.
Omdat drie ker per dag minstens twee uur bezoek best veel is, wordt de hele familie ingeschakeld. Ook de kleinkinderen. Nichtje is naar oma geweest. Heel bijzonder is het en mooi, vindt zij ook. Zoals je daar bij oma op de bank zit en haar handen vasthoudt en wonderlijke conversaties bezigt. 'Het ik-hou-zo-van-jou doet ze nu ook bij mij', vertelt Nichtje. 'Het is fijn om te horen, maar ook wel een beetje raar. Volgens mij weet ze niet eens meer wie ik ben!'
We hebben sinds Mutti in Wilnis is ook de zwagers ingeschakeld. Zij gaan nu alleen. Het is even wennen voor ze, om niet alleen de eindeloze verhalen en dilemma's van de partner aan te horen, maar ook zelf met enige regelmaat bij haar aan het bed of op de bank te gaan zitten. Sinds kort gaat Bobby ook. Hij is nog niet zo lang in de familie, dus echt hebben Mutti en hij elkaar niet leren kennen. De eerste keer had Muttti gevraagd: 'Wie bent u?' en het bezoek beleefd afgesloten met 'Dank u wel voor uw bezoek!' Maar nu was het al een stuk inniger. Hij rapporteert: 'Ze zegt het nu ook tegen mij: Ik houd zo van je'.
Nichtje en ik bespreken dat omstandig. Wij vinden het echt mooi dat Bobby nu helemaal in de gratie is, aar ergens knagen gemengde gevoelens. Dat Mutti die liedesbetuigingen zo gaat uitbreiden, betekent dat een opwaardering of een degradatie van die betuigingen?
Ik ben net op tijd binnen. Om iets na negenen in de ochtend wordt het ineens stikdonker boven de stad. De lucht is inktzwart, af en toe flitsen en bliksemschichten doorheen. Vandaag ben ik helemaal alleen op kantoor. Het kantoor is wit, de vloer, de wanden, het licht. De tegenstelling binnen-buiten is groter dan ooit tevoren.
Ik maak en foto van/voor/door door het raam. Het licht weerkaatst op de raambloemen die ik erop geplakt heb. Als je goed kijkt ie je mij fotografen. En je ziet het Mariott-hotel aan het einde van onze parkeerplaats. Even later is het helemaal anders. Er valt een grote teil water uit de hemel. Alles buiten is effen lichtgrijs. Wat is dit? Is dit het Is dit het Einde Der Tijden?
Onweer teistert de stad, schrijft AT5. 'Donder en bliksem, zware regenval en een pikzwarte lucht. Amsterdammers die vanmorgen op pad moesten hadden op z'n zachtst gezegd een slecht begin van de dag. Op meerdere plekken veroorzaakte het slechte weer voor overlast. Zoals op de Piet Heinkade, ter hoogte van het Muziekgebouw aan 't IJ. Daar stond het tramverkeer stil, omdat in een wissel de bliksem was geslagen. Er werden bussen in gezet om de passagiers toch te kunnen vervoeren. Het tramverkeer kon na korte tijd worden hervat. Ook stonden er meerdere straten blank en konden de putten de enorme hoeveelheiden water niet aan, zoals op de Vijzelstraat. Het leek er even op dat er nog meer zware regenwolken richting de stad kwamen, maar die zijn naar het oosten van Nederland getrokken.' Maar even naar het plaatselijke nieuws kijken.
Bobby heeft blijkbaar de Zusters Birgittinessen te Maribo een mail gestuurd om ze te bedanken voor het bijzondere bezoek. Hij kan Noors en Zweeds en Deens. En dus komt er een Deens antwoord en wel van Søster Hilaria O.Ss.S. Je kan het niet lezen en ook wel weer wel.
Kære Lucie Theodora og Bobby,
Tak for Deres mail. Det var også en glæde for os at De kom og deltog i komplet og vesper så at vi kunne bede sammen. Jo, vi kommer faktisk fra 4 forskellige lande: Danmark (1), Indien(4), Vietnam(1) og Mexico(1). Vi er 7 søstre i alt.
De besøgte os under den tid vi ikke kunne vise rundt og fortælle om klostret, men det vil vi gerne næste gang De kommer. Med venlig hilsen og ønske om alt godt fra Vorherre,
Søster Hilaria O.Ss.S.
Nu vind ik een nieuwe foto van de Zusters, die niet alleen ons, maar ook een Kroonprinses (Mary) op bezoek gehad hebben!
Lees in nrc next over de sluiting van Londonse boekhandel The Travel Bookshop die in 1999 vereeuwigd werd in de film Notting Hill, waarin de bekende Amerikaanse filmster Anna Scott (Julia Roberts) de eenvoudige Engelse boekhandelaar William Thacker (Hugh Grant) op elkaar verliefd worden. Een van de mooiste scènes speelt zich af in zijn boekwinkel, wanneer hij haar vertelt dat hun liefde onmogelijk is omdat ze in verschillende werelden leven, en zij antwoordt: 'Ik ben ook maar gewoon een meisje dat oog in oog staat met een jongen, en hem vraagt van haar te houden.'
De bekendheid was voor The Travel Bookshop geen onverdeeld genoegen. Het betekende dat medewerkers zich vaak een weg moesten banen door de toeristen die een foto wilden nemen van de etalage. Als ze al binnenkwamen, zochten ze naar souvenirs, en die verkocht de boekwinkel niet.
De oprichtster die de winkel in 1979 opende en tot een paar jaar geleden uitbaatte, had wel toestemming gegeven aan schrijver en buurtbewoner Richard Curtis om haar winkel als inspiratiebron te gebruiken voor Notting Hill. Maar ze was, zo zei ze in een interview in 1999 in The Guardian, ontevreden over het beeld van de stoffige, slechtlopende winkel die hij schiep.
Ik ga naar de winkel CoolBlue, die afhaalpunt blijkt te zijn voor heel erg veel sites. Niet alleen van mijn laptopshop.nl, maar ook mijnstrijkijzershop.nl etcetera. Het idee is dat ze zowel online als offline heel veel service bieden.
Het is druk als ik er in de middagpauze langs ga. En als ik vraag of ik hem even mag zíen, úit de doos ja, even aanraken... dan is dat niet de bedoeling als je nog niet betaald hebt. En zitten alle programma's er al op, vraag ik hoopvol. Nee die moet u zelf installeren. Zit er een goede gebruiksaanwijzing bij?
Reenske, ik heb mijn Netbook! Kom je me helpen hem te installeren? Kook ik Thais voor je. Ik begin alvast en ben al halverwege als ze aankomt. Uren zijn we bezig. Ik heb een heel lijstje wensen en we komen een eind. Ineens heb ik ook een camera (en ik neem aan microfoon) en kan ik zichtbaar bellen met Skype. Niet dat ik daar ooit enige aandrang toe heb gebeld, ik vind bellen met de klassieke telefoon aan het oor tot nu toe het fijnst, maar wie weet.
Het doet wel weer een appel op je flexibiliteit. Zo werkt het apparaat met Windows 7. Dat is nogal anders dan XP waar ik aan gewend ben. Skype maakt voor mijn gevoel zomaar ongevraagd een nieuwe foto van mij. Ik vrees met grote vreze dat ik nu zo innig met Reenske te zien ben op mijn Skype-profiel. Hoezo vrezen? Eigenlijk best wel gezellig.
Het zal nog wel even duren voor alles weer begrijpelijk functioneert, maar voorlopig ben ik gelukkig en trots met het nieuwe pareltje op mijn woontafel.
Er moest maar eens een nieuwe foto. Bij de column staat nog steeds de foto zonder bril. Dat lijkt wel ijdelheid. Hani501 komt langs om de foto te maken. Maar eigenlijk willen we liever over onze Mutti's praten dan foto's maken. Wel worden we heel droef van dat onderwerp. Het is onze leeftijdsgroep, bijna allemaal hebben we zieke ouders / moeders.
Tussendoor maken we foto's. Hani501 pept me voortdurend op om 'met energie' te kijken. Blijkbaar kijk ik zónder. 245 foto's heeft ze gemaakt en daar kiest ze uiteindelijk acht uit.
Mutti ligt nu meer op bed dan dat ze op de bank zit. De conversatie is een voortdurende herhaling van zes zinnen:
- Ik ben zo verdrietig, Luus.
- Wat moet ik nou, Luus?
- Ik weet niets meer, Luus.
- Ik ben zo alleen, Luus.
- Ik hou zo van jou / jullie, Luus.
- Ik ben zo moe, Luus.
Niet antwoorden is niet goed, maar antwoord geven helpt ook niet.
Toen ik student was te Groningen werkte ik in de weekends en in vakanties in 't Blauwbörgje, een instelling voor demente bejaarden. Twee patiënten staan me nog altijd bij: een vrouw met een luide schelle stem die de hele dag riep: 'En krieg'n wie nog kovvie den?' Wat je ook antwoordde, het maakte niet uit. En een meneer wilde niet meer eten, maar het was mijn taak te zorgen dat hij at. Ik gunde hem zó dat hij kon gaan, maar ik kon hem toch niet laten verhongeren! Iets als versterven is een zaak voor het hoger echelon. Ik hen zo op hem ingepraat dat hij na drie dagen weer ging eten. Ik was enerzijds wel blij, maar vond het anderzijds ook bijna jammer voor hem.
Nu zit ik aan haar bed. Hand in hand. Haar handen zijn geel en koud. Ze kijkt me indringend aan.
- Wat moet ik nu Luus?
- Doe uw ogen maar dicht, zeg ik
- Waarom? vraagt ze.
- Dan rust u een beetje uit.
En dan zegt ze ineens gevat:
- Dan heb jij er zeker geen last meer van.
Na een poosje doet ze haar ogen weer open en kijkt me anders aan.
- Jij bent ook heel verdrietig hè?
De tranen die al de hele tijd staan te dringen schieten nu uit mijn ogen.
- Ja, zeg ik.
- Waarom? vraagt ze.
- Omdat u zo ziek bent, zeg ik.
- Jij kan niks voor met doen, zegt ze dan.
Daar zit je dan met met je goeie gedrag. Woensdag 24 augustus.
De verhaallijn 'Heb jij maar één computer?' De collegae hebben naast hun pc of laptop allemaal een Asus-Netbookje. Neem ook een Asus, zeggen ze. Neef Kwek heeft mij vorige week echter helemaal op de MacBook-tour gebracht. Neem een Mac! Ik zou enorm in zijn achting stijgen en hij heeft me alles geleerd. 'Moet je niet doen', zegt RoRo7, Elz heeft het mij tenminste ten sterkste afgeraden. En Elz heeft er verstand van. Het zijn tegenstrijdige adviezen die je krijgt. 'Koop een Mac!' whatsapp't Vinnie van vakantie, 'word je gelukkig van!'
Eerst maar eens naar de MyCom en de Dynabite op de Ceintuurbaan. Kijken wat ze hebben. Deze wil ik. Ik foezel een halfuurtje lekker aan notebooks, netbooks, ipads... helemaal hebberig. De Sony is ook mooi, maar wel weer 2 à 3 keer zo duur. En: ons bint zunig.
Van deze rode Asus op de site van MyCom word ik tamelijk wild. Maar die is niet op voorraad. Levering duurt minimaal 10 dagen. Bij andere sites (BCC en Bol.com) ook niet. Als ik thuis op de iPhone even doorzoek kom ik uit bij de Laptopshop, met fysieke winkels in Rotterdam, Groningen en Eindhoven. Morgen moet ik toch voor een werkafspraak naar Zuid-Holland, kan ik ook wel even in Kralingen langs.
Als ik mijn rode Asus in huis heb kan ik even uit de voeten en heb ik eindelijk een eigen machine voor in Frankfurt. Hoeven we niet steeds meer in dat Perscentrum te wachten tot er een pc vrij is.
Op de bank te Wilnis kijk ik veel naar de kast in Mutti 's kamer. Met foto's van haar ouders, van onze vader, een cd-speler met oneindig veel psalmmuziek en Oudnederlandse volksliedjes, een laptop, twee bijbels met daar tussenin een pak Brinta.
Tien dagen heb ik haar niet gezien. Ze heeft niet zo'n goede dag, is erg moe en verdrietig. Ik lees in het familiedagboek van alle bezoeken van haar kinderen en kleinkinderen van de afgelopen week. Soms treurig, soms opgelucht.
Mutti is onrustig. Wil niet gaan slapen. Als je maar blijft. Ik houd toch zo van je, herhaalt ze maar steeds en klemt zich aan m'n beide handen vast. Als je je hand lostrekt, bijvoorbeeld om een kopje thee te halen, is ze van slag.
Plaatje van de plek waar we de laatste uren Denemarken doorbrachten. Maribo was wel een beetje treurig, veel winkelpanden stonden leeg, wel drie Leger-des-Heils-achtige kledingzaken, het gaat er duidelijk niet zo goed. Maar anderzijds: het lag beeldschoon te liggen aan een binnenmeer waar het goed toeven was. Eenden en waterhoentjes op het grasveld voor de Dom, meeuwen op de palen bij de jachthaventje, mensen op de bankjes.
Elk kwartier verschenen er weer nieuwe meisjes om broodkruimels aan de eenden te voeren. De eenden waren gretig, wat tot angstige gilletjes bij de meisjes leidde.
Ter afsluiting nog één keer naar de Zusters Birgitinessen, waar de abdes ons als oude bekenden binnenhaalt. Na afloop van de completen wenst ze ons een behouden thuisvaart. 'We will pray for you and your families.'
Nu, bij Mutti, staan in de vensterbank allemaal kaarten van mensen uit Emmen die ook voor haar bidden.
Dag van de Zorgtaken. De was, de boodschappen, de planten. En: de snottebellen van Vespa zijn niet over. Ze zijn nu helgroen. De dierenarts heeft gelukkig in de ochtend nog een duur kwartiertje voor ons. Ik snuit haar neusje maar niet, dan kan de dierenarts zien hoe erg het is. En inderdaad, stelt ook hij vast, die antibioticakuur heeft hoegenaamd geen effect gehad.
Is het voorhoofdsholteontsteking, zoals u de vorige keer zei, of heeft Vespa misschien de Niesziekte? Ik weet niet precies wat dat is maar het klinkt best onheilspellend. Niesziekte is een verzamelbegrip, legt hij uit en nog veel meer dat ik niet kan reproduceren. Het zal u ongetwijfeld allemaal worst wezen, maar ik ben gegrepen door het fenomeen dierenkliniek.
Het kan een bacterie zijn, maar een andere dan waarvoor ze behandeld is, of een schimmel, of een poliepje. Stap 1 is een andere antibiotica, nu in pilvorm. Tweemaal daags. Ze heb een een speciale klei, waar je de pil in kan kneden en de meeste katten vinden dat heel lekker en eten de pil vrolijk op. Als dit het niet is dan gaat-ie haar sederen en in het neusje peuteren.
Over een week bellen hoe het gaat. Dat is dan 45 euro. Mag ze ook nog even op de weegschaal, dit in het kader van haar afvalrace, en ja dat mag, nu is ze 4,73 kilo. Wat doen we als streefgewicht, vraag ik. Ze is uit de gevarenzone, zegt de dierenarts, maar er mag nog wel wat af. We gaan voor de 4,5 kg.
Het wordt steeds gekker, wij en de Dierenkliniek. Maar ja, je laat je kat toch niet snotterend, tranend en hoestend doorlopen?
Nu naar Mutti. Het is 24 km op de fiets naar Wilnis. Het is prachtig weer, dus er is veel voor te zeggen, maar ik geloof dat 48 km fietsen me net iets teveel van het goede is.
We staan om kwart voor zeven op en twaalf uur later ben ik thuis. De veerpont van Rödby naar Puttgarden is een fluitje van een cent, maar 14 km Stau bij Hamburg is dan weer een tegenvaller. Er zijn wielerrondes rond Hamburg.
Het is moordend heet in de auto en alles stinkt. Gauw terug naar huis, naar de nieuwe wasmachine en het nieuws. De gewone wereld weer in.
Zou Nichtje al bij mij wonen? Zou mijn computer nog steeds stuk zijn? Zou Vespa nog verkouden zijn? En zo zijn er vele en nog veel meer vraagstukken.
Ik heb het ineens helemaal gehad met de Deense buffets. Ik wil gewoon bedíend worden als ik uit eten ga. Er zijn hier in Maribo een paar restaurants, maar die zijn om hun moverende redenen dicht. Zullen we naar de Thai? stel ik voor, maar dat vindt Bobby krankzinnig. We zijn in Denemarken! Hij snakt alweer naar het volgende buffet.
Ik vind steeds maar een keuze moeten maken uit die overvloed aan lekkernijen moeilijk. Het effect is dat veel te veel eet. In ons hotel bieden ze zowel buffet aan als een dagmenu. De hoteleigenaar bedient liever niet en wijst erop dat het dagmenu ook in het buffet zit. Ik ben te lui, zeg ik, ik wil verrast worden.
Gelukkig gaat Bobby om. Onze laatste avond hier eten we Thais. Met verrukkelijke Thaise bediening.
We gaan naar de tentoonstelling over Femø. Pruttelend over mijn eind jaren zeventig en begin jaren tachtig loop ik maar het museum, niet helemaal open minded voor wat er te zien is maar vooral bevangen door de herinneringen aan die tijd.
Bobby heeft nog nooit over Femø gehoord is wel geinteresseerd. Zelf was hij een linkse jongen in die dagen. Met dat het-persoonlijke-is-politiek van die feministische vrouwen hadden linkse mannen niets.
Nu moet hij mij alles over Femø vertellen, want de begeleidende tekst bij de tentoonstelling is in het Deens. Die vrouwenkampen waren er al vanaf eind jaren zestig, en: ze zijn er nog steeds. Nu zijn ze heel anders van sfeer. Ze waren ooit opgezet om vrouwen even vrijaf te geven van hun rol als huisvrouw en moeder. En zichzelf als individu te ervaren, oude rollen af te werpen, nieuwe dingen te leren.
En vervolgens kwamen de dochters op de proppen, die alles ander wilden. Een van de lijfliederen was: Oli-oli-ola-nooit-me-moeder-achterna...
In de jaren tachtig namen radicalinski's de macht over en werden het te Femø lesbisch-feministische kampen, waar geen jongetjes meer welkom waren.
We zien er veel gebreide truien en affiches, we horen feministische kampliedjes. Het beeld dat echter het meeste bij mij oproept zijn deze drie symbolen. Iedereen die een béétje vóór vrouwenemancipatie was in die dagen droeg zo'n vrouwenteken en het was een principiële keuze welk vrouwenteken je droeg.
Die linkse, dan was je vóór vrouwen, dat was type Opzij, dat vond ik beetje niks. Die middelste, dan was je lesbisch en vond je dat iedereen dat moest weten. De rechtse was voor stríjdbare vrouwen. Ik koos na ampel beraad de rechtse, hoewel die vuist me ook weer wat tegenstond. Die heb ik ook weer snel afgedaan.
Zo kom ik zomaar in Maribo Denemarken in een woelige herbeleving van mijn woelige studentenjaren terecht. Het proces was al in gang gezet door Renske Jonkman.
Vandaag is een Treffen van motorbikers op de Markt van Maribo. De zon schijnt weer en het is ongelofelijk genoeglijk. De stoerste mannen, meest met paardenstaartjes, bierbuiken en tattoos, kletsen over hun motoren eten enorme worsten en drinken bier. En op de achtergrond een lieflijk jazzbandje. You don't know what love is...
We wonen om 21 uur de Completen bij bij de Zusters Birgittinessen in het klooster te Maribo. Er staat 'Welkom' bij de deur, gasten mogen elk getijdengebed bijwonen, maar de deur is dicht. Als we aanbellen en door de intercom melden dat we voor de Completen komen haasten de zusters zich naar het kerkje.
Heel mooi kerkje hebben ze. Zes zusters zijn het en ze zeggen en zingen met dunne stemmen hun gebeden en wij mogen daarbij zijn. Nu in het hotel vinden we uit dat ze er ook Bed & Breakfast bieden. Dat hadden we allebei wel gewild.
Morgenvroeg om half acht is de mis, vertellen ze ten afscheid.
Steeds als ik naam van het eiland Farø zie denk ik: was dat niet iets feministisch uit de jaren zeventig? Zo'n eiland waar alle feministen naar toe gingen, bloot rondliepen en lesbisch weerom keerden? Zoiets waar ik van griezelde maar toch ook nieuwsgierig naar was? Nooit zou ik gaan. Doodeng. En verwerpelijk.
In de VVV van Maribo komt het antwoord. Het eiland in kwestie heette niet Farø maar Femø. Er is hier een tentoonstelling over. Daar naartoe gaan heeft bijna zoiets engs als dat hele Femø zelf.
Overigens ben ik in die tijd een keer naar zo'n vrouwenkamp geweest. In het Duitse dorp Zülpich, ergens tussen Keulen en Aken. Het was de bedoeling dat je je daar als jonge lesbo thuis zou voelen, maar ach, wat was dat ongemakkelijk, er zaten niet eens deurtjes voor de wc.
Geen een foto heb van die vakantie te Zūlpich gemaakt. Hani501, weet je nog?
Het is erg nat in Denemarken. Op een gegeven moment houdt het regenen dan wel weer op, maar de grond kan het allemaal niet meer verwerken. Denemarken is doorweekt.
De tent is op enig moment even zo goed als droog gewaaid en we besluiten maar te verkassen. Zo geraken we in Maribo midden op het eiland Lolland. Aan een groot binnenmeer. Ook weer nat.
Het is wel aangekondigd dat het weer gaat regenen, twee dagen, maar we hebben de weerberichten toch een beetje naast ons neergelegd. Zal misschien wel meevallen. Het was ook zo blijmoedig weer de afgelopen dagen.
Maar dat dat weer je 's náchts gaat overvallen, daar had ik niet mee gerekend. Het begint met een zacht buitje, om een uur of elf, twaalf, maar het wordt meer en meer en storm erbij en ineens is het luchtbed op sommige plaatsen nat. En het grondzeil. En dat alles in het aardedonker. En dan moet je ook nog plassen.
Ik krijg allemaal visioenen van hoe we al die kletsnatte bende in het donker in regen en stom in de auto pleuren en getergd dagenlang naar huis rijden, alwaar ik het allemaal in mijn eentje moet oplossen. Hoe is alles weer schoon en droog en ordelijk in de tenttas moet krijgen, terwijl ik ook weer naar het werk en naar Mutti moet.
Bobby heeft dat niet, hij vindt het allemaal best gezellig.
Toen ik van de week de schilderenswaardige eigenschappen van Møn opsomde, noemde ik opmerkelijk genoeg niet de zee. En niet de bruggen. Als je hier door de golvende graanvelden rijdt heb je ook werkelijk geen besef van de zee.
Maar vandaag gaan we een rondje Møn rijden, voor het totaalplaatje. Want wat is er nog meer te beleven dan de camping, de weg naar de kliffen en de weg naar de supermarkt?
Zo komen we uit bij een veerpont. Ik heb me eigenlijk nog nooit iets over Denemarken voorgesteld, laat staan dat het uit zoveel eilanden bestaat en dat er zoveel bruggen en veerponten zijn. Zouden ze hier ook zeggen: en dat van onze belastingcenten? Als Rutte hier aan het bewind zou zijn zou hij vast de veerponten wegbezuinigen.
We eten een patatje worst bij de veerpont van Bogø naar Stubbekøbing. Die gaat één keer per uur. Er heerst bij de pont een gemoedelijk sfeertje. Er werken zo te zien pensionados op de pont. Zij blij, iedereen blij.
Ik ben gechoqueerd over het nieuws in Het Parool dat er zoveel buslijnen geschrapt gaan worden. Wat moeten oude mensen zonder openbaar vervoer? En 70% van de ID-banen. Wanneer breekt in Nederland eens de revolutie uit?
Doet me denken aan de discussies met de neven het afgelopen weekend. Neef Kwik vatte het treffend samen: 'Je kunt de politiek beschouwen vanuit het eigen belang, en dat doe ik, of vanuit het algemeen belang, en dat doet mama.' Ik geloof dat hij dat laatste wel mooi, maar ook een beetje stom vond.
Renske Jonkman zat ook in dat Rondetafelgesprek van vorige week. Zij was de jongste en de fleurigste van het stel. Haar boek was nog maar drie weken uit en al aan de tweede druk toe. Ik had de pr-medewerkster om een e-boek gevraagd, dan kost het ze weinig en leer ik ook eens mij dat moderne lezen eigen maken, maar mooi dat ik een papieren boek kreeg. In het colofon staat wel dat het als e-boek is uitgebracht. Nou ja, iedereen moet zich de nieuwe tijden eigen maken, ook pr-medewerksters van uitgeverijen.
Omdat ik mij de nieuwe tijden eigen probeer te maken beoefen ik deze week ook Facebook. Omdat mijn vrienden op Facebook allemaal werkcontacten zijn - mijn familie en vrienden zijn nog van het bellen en mailen - doe ik daar vooral boekgerelateerde mededelingen. Zoals dat ik Renate Dorrestein gelezen heb en nu Renske Jonkman aan het lezen ben. Ik las Jonkman best met smaak, maar als Coen dan op Facebook reageert dat Arie Storm een vernietigende recensie in het Parool heeft geschreven...
'Zo gaan we niet met elkaar om' vertelt over een losgeslagen studente. Veel drugs en seks en alkohol, twee idiote huisgenoten, en een heftig familieleven met een lichamelijk gehandicapte zus en een psychotische broer. Ze heeft veel raakvlakken met het personage Sascha in de tv-serie 'In Therapie', maar dit terzijde. Het fascineert me omdat je als vijftiger het contact met de twintigers een beetje verliest. Die mooie slimme jonge mensen met nog een leven voor zich, die er uit frustratie zo'n knoeiboel van kunnen maken. Niet genoeg aandacht gekregen hebbende vinden ze zichzelf later die aandacht niet waard. Met alle gevolgen van dien.
Ik lees het hele boek met grote interesse, ben geamuseerd door dat nachtbraken van haar en haar huisgenoten, leef mee met het jonge meisje met de problematische zus en broer, de moeite die het de moeder kost... Roept veel herinneringen op aan de eigen studietijd.
Renske zei bij dat Rondetafelgesprek dat ze opzag tegen interviews, dat al die journalisten zouden vragen of het autobiografisch was.
Wat Arie Storm er nou zo slecht aan vond dat hij het moest afkraken? Misschien had het wat compacter gekund? Ik heb het op Facebook gevraagd, maar er kwam geen antwoord op
Er wonen op Møn veel kunstenaars. Dat hoort ook op zo'n eiland met veel lucht en licht, witte kliffen, oeroude bossen, glooiende graanvelden en oude kerkjes. Er zijn diverse folders waarin zij hun waren aanbevelen.
Een kunstenares, Bente Egedorf te Hårbølle, wil ik wel bezoeken, want zij maakt wandkleden en het afgebeelde kleed past erg bij mijn voorkeur voor roze bloemen. Ik bel Bente op, ook al weet je van tevoren bijna wel zeker dat het afgebeelde kleed niet meer beschikbaar zal zijn, en zij vertelt dat er helemaal niets te zien is momenteel omdat haar werk in Kopenhagen hangt. En die roze? Die is verkocht. Nou ja, het was het proberen waard.
Dan ga ik maar naar Liza's Galery in Stege, het hoofddorp van Møn, die veel adverteert. Ik vrees dat het veel kitsch is, maar je moet het eerst zien. Liza schildert alleen maar rode paprika's, heel groot. Ze maakt er ook kussens van. Haar man Rupert schildert dieren, landschappen en naakten.
Liza zelf staat in de galerie. Ze zet een stemmig esoterisch muziekje op als je binnenkomt. Je herkent haar in de naakten.
We gaan 'thuis' eten, want ik wil graag 'thuis' zijn, maar we hebben allebei geen zin in koken dus wordt het een pizza op de camping. Vandaag met uitzicht op de midgetgolfbaan. Diverse kerngezinnen (vader, moeder, jongen, meisje) brengen hun avond door op de midgetgolfbaan. Wij hebben al een paar keer geopperd te gaan midgetgolfen, maar op de een of andere manier laten we de kans steeds lopen. Met zijn tweetjes midgetgolfen geeft misschien wel een nieuwe dimensie aan je relatie die je helemaal niet wilt.
Jaren geleden heb ik op een woensdagmiddag met Jeroen onder werktijd gemidgetgolft in het Amstelpark tussen de opa's en oma's met de kleinkinderen. 'Werkoverleg' schreven we in de werkagenda. Daarna gingen we deftig uit eten in het Rosarium. We moesten allerlei tegenslagen verwerken en midgetgolf voldeed goed. We giegelden de hele middag vanwege deze volstrekt onschuldige stoutigheid.
Maar hier voelt het raar om kinderloos midgetgolf te spelen. Beetje sneu ofzo. Maar de vaders en zoontjes die heel fanatiek willen winnen bij midgetgolf, en de moeders en dochtertjes die maar wat meehobbelen, dat voelt óók sneu. Het kerngezin, de hoeksteen van de samenleving.
Avondje midgetgolf kíjken met pizza en biertje en erover filosoferen is echter echt genieten.
Ze werken hier in de restaurants veel met buffetten. Dat is handig want dat spaart personeel uit. En het zijn herl erg lekkere buffetten.
Gisteren hebben we van zo'n buffet zoveel lekkere gerookte vis en mosselsoep en salades en warme vis gegeten in restaurant Klintholm Røgeri in Klintholm Havn, dat we vandaag maar rustig aan proberen te doen.
Maar mooi dat het dagje uit naar Stege (het hoofddorp van Møn) eindigt bij de brouwerij Bryghuset Møn.
De kerken van Møn stammen zo uit de 12e/13e eeuw en zijn bekend om de fresco's in de gewelven. Die zijn allemaal gerestaureerd de afgelopen jaren. De tekeningen in het kerkje te Elmelunde zijn wel het leukst van allemaal. Dan had je nog eens wat te bekijken als je je verveelde onder de preek.
De kerkjes hier lijken qua bouwstijl ook weer erg op die ik ken uit Mecklenburg Vorpommern. Ook daar zie je prachtige fresco's op wanden en gewelven, maar daar restaureert niemand ze.
Ons eerste uitje gaat naar - u raadt het al - Møns Klint, ofwel de klippen van Møn. Ik krijg wel even een aha-Erlebnis, want al zeggen ze hier dat het natuurgebied volstrekt uniek is op de hele wereld, het is eigenlijk net als de kalkrotsen van Rügen, waar ik ooit met Zus4 wandelde. Eerst een wandeling door de oerbossen bovenaan de kliffen, dan honderden treden steile trappen af, een wandeling langs een smal reepje strand. Been there, seen it, etcetera.
Nou mooi niet. Ten eerste krijg je van een multifocale bril hele wonderlijke sensaties als je 469 treden al moet. De trappen zigzaggen door het oerbos en doen op den duur sterk aan tekeningen van Escher denken, dat je niet meer weet of je naar beneden of naar boven loopt. Bobby heeft die sensatie trouwens niet, dus het kan aan de bril liggen.
Tenslotte is er halverwege het strand een stuk krijtwand naar beneden gestort. Dat moet met die zeven dagen en nachten regen gebeurd zijn, wat resulteert in een lawine grijze blubber waar we hoe dan ook doorheen moeten. Het is blubber met takken en struiken, er wordt veel van je doorzettingsvermogen en evenwichtskunst gevraagd. Een enkele misstap maakt dat je tot je knieën in de blubber wegzakt en zie daar maar weer eens uit te komen. En dat eenmaal gebeurd is, ach... Dan ben je ook weer deze schaamte voorbij.
Het weer in Denemarken knapt op. Het wordt rond negenen donker, er zijn muggen, en het is tamelijk koud in de tent. Bij het haastig inpakken van de vakantietas ben ik veel, en ook de pyjama vergeten. Maar: de lucht is blauw, er is volle maan, en het slaapkabinetje van 110x200 is heel knus.
We slapen de klok maar weer eens rond. Ik weet het echt niet meer. Wat gaan we nu doen? Ik ben zo verdrietig. Bobby zegt: Je klinkt wel erg naar je moeder. Zelf is hij ook niet meer vooruit te branden. Zullen we met de auto naar het washok?
We zijn gearriveerd op Camping Møns Klint op het Deense eiland Møn. Het was twee uur varen met de veerpont van Rostock naar Gedser en dan een uurtje rijden. Geheimtip!
Een plekje gezocht op de hoogste weide, want het heeft hier zeven dagen en nachten aan een stuk door geregend. Nu schijnt de zon. De campinghoudster is bang dat de auto's van de gasten in het zompige gras wegzakken en benadrukt enkele malen dat wij ervoor zorgen dat niet gebeurt. Nee, heus! En als deze tent staat, ben ik helemaal blij met de geleende tent, die minstens twee keer zo groot is als de tent uit 2009. Bobby is ook wel akkoord, zegt hij, hoewel hij natuurlijk diep in zijn hart nog steeds een beetje beledigd is dat ik zijn tentje afgewezen heb.
Voorts is er hier Wifi op de gehele camping. Dat geeft veel innerlijke rust. Straks gaan we het natuurschoon aanschouwen. Er zijn hier vlakbij hoge witte kliffen, net als op Rügen.
Neef Kwek herinnert zich nog een motorboottochtje op de Krakower See, 11 jaar geleden. Het was heel spannend, herinneren Zus4 en ik ons ook nog, want Neef Kwak lag toen nog in de maxicosi. Maar als suikertante voel ik me bijna verplicht dit hoogtepunt nog eens over te doen.
Omdat er behalve de drie neven ook nog een vriend meegaat verdelen we ons over twee bootjes. Bobby gaat ik de boot met de drie jongsten, Zus4 en ik gaan met Neef Kwik, de oudste en de wijste.
Het ziet er heel vrolijk genoeglijk uit, die boot met die vier jongens. Maar na drie kwartier komen wij even langszij varen en vragen wij Bobby of hij nog een uur wil of dat we terug zullen. Terug, zegt hij, terug! Waarom, vraag ik verbaasd, in het licht van jouw bootjeswens?
Hij is bij nader inzien een beetje pips. Zie ik. Het is een beetje drúk in deze boot, stamelt hij.
Het is in de liefde een kwestie van een beetje geven en en een beetje nemen. Het plan is dat we een paar dagen gaan kamperen, ok, maar niet meer in dat kleine tentje van vorig jaar. Zus4 met haar drie zonen heeft een tent of wat uit verschillende stadia van haar leven op zolder liggen, waaronder een bíjna-bungalowtent.
Onder de voortdurende dreiging van een regenbui zetten we beide tenten op. Dat is niet eenvoudig. De bungalowtent met drie compartimenten van de Aldi heeft heel veel onderdelen en geen gebruiksaanwijzing. Nadat die eindelijk voor driekwart staat - Zus4 zegt dat ze nooit geweten heeft dat ik zó onhandig was - stel ik voor de kleinere tent maar te proberen, want dit komt nooit goed als wij morgen in Denemarken arriveren in de schemer met honger, regen en wind.
Een troost is dat Zwager4 óók niet van het kamperen is en nooit meehelpt met tent opzetten. Dat kan hij zich veroorloven, met drie zonen.
Op zondagmorgen gaan we naar de kerk. Er staat een prachtig middeleeuws kerkje in Kirch Kogel en elke zondag is er dienst. Al om 09 uur. Van die kerkdienst moet men zich er niet teveel voorstellen: er komen 3 à 5 mensen in de kerk, waarvan één de koster is en één de voorganger. Vandaag is het bijkans vol, omdat Bobby en ik meegaan. De buurvrouw die normaal kosteres is kan vandaag niet, want zij moet werken, dus is Zwager4 vandaag koster.
Er is niemand die orgel speelt, de voorgangster zingt in haar eentje. Luid. De rest mummelt er wat achteraan. En toch is het mooi. Er loopt een vette muis door de kerk en de voorgangster is een beetje bang voor muizen. Zus&Zwager4 kennen deze voorgangster niet. Zij blijkt een juriste uit Hamburg te zijn die bij een incassobureau werkt.
Na kerktijd hebben we ineens enorme haast, want de nieuwe kippen komen. Kwik, Kwek & Kwak moeten nog een buitenren bouwen terwijl wij in de kerk zitten te contempleren, en daarna zullen ze de nieuwe kippen halen. Die kosten 8,50 per stuk. Dus hoeveel eieren à 20 cent kost het voor Kwak de kippen aan zijn vader heeft terugbetaald? De kippenren is niet klaar, want het net past niet. Er moet een net voor de kippen komen, over de buitenren heen, want anders worden de kippen opgevroten door vogels en vossen. En zo is ook de zondagochtend alweer vol gedoe!
Met kerst hebben we een doos wijn gehad van een boekhandel in het oosten des lands. Boekenwijn. Op elke wijn staat een sticker met aanbevolgen boeken. Lollig. Je hebt gelijk gespreksstof. We doen een proeverij bij het afscheid van weer een collega en welkom van een nieuwe. Vinnie was dit keer aan de beurt voor het feestje en heeft een barbecue op zijn weidse terras georganiseerd.Met prachtige kwarktaart na. Het is wel even zonnig, maar al gauw wordt het steenkoud. We krijgen allemaal een dekentje over.
